Triển lãm các công trình kiến trúc giành giải thưởng Dedalo Minosse của Italia lần đầu tiên diễn ra tại Hà Nội, diễn ra từ ngày 07 đến ngày 11 tháng 10 năm 2009, với sự có mặt của ông Cesare Bieller, Phó đại sứ Italia, ông Nicola Siddi, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Italia và bà Marcella Gabbiani, Tổng Điều phối viên của giải thưởng. Ông Nicola Siddi đã có cuộc trao đổi chung quanh triển lãm này và cơ hội mở rộng hợp tác trong ngành kiến trúc, đặc biệt là trong bảo tồn các công trình lịch sử, văn hoá giữa Italia và Việt Nam.

- Ông có thể cho biết vài nét về giải thưởng Dedalo Minosse của kiến trúc Italia?

- Giải thưởng Dedalo Minosse hình thành từ cách đây 10 năm, do Hội Kiến trúc sư Italia (ALA Assoarchitetti), Vùng Veneto và tạp chí kiến trúc quốc tế ARCA khởi xướng. Đến nay Dedalo Minosse  đã trở thành một sự kiện kiến trúc quan trọng trong khuôn khổ quốc tế.

Đây là một giải thưởng đặc biệt, bởi vì nó được trao không chỉ cho các kiến trúc sư mà cả các chủ công trình xây dựng từ 5 năm trở lại đây, bởi vì kiến trúc sư là người tạo ra các công trình, còn chủ công trình, cũng có vai trò quan trọng không kém khi ứng dụng những thiết kế thông minh, độc đáo và hữu dụng vào các công trình của mình. Trong quá trình xét trao giải, kiến trúc chỉ là một yếu tố quan trọng bên cạnh nhiều yếu tố khác. Và một điều nữa, giải thưởng không chú trọng đến quy mô của công trình, mà quan tâm đến tính hiệu quả nhiều hơn.

Ban đầu, giải thưởng chỉ được trao cho các công trình và kiến trúc sư của Ý. Nhưng sau đó, chúng tôi xét thấy trên thế giới có rất nhiều công trình xây dựng khác hoàn toàn xứng đáng đoạt giải, và chúng tôi đã quyết định mở rộng phạm vi giải thưởng ra toàn thế giới. Cơ cấu giải Dedalo Minosse cho đến nay, có khoảng ¼ thuộc về các kiến trúc sư Italia, còn lại là các kiến trúc sư đến từ khắp nơi trên thế giới: châu Âu, châu Á, Mỹ, Mỹ Latinh...

Những công trình đoạt giải rất đa dạng, từ công sở, các công trình công cộng, khu mua sắm, dịch vụ... cho tới nhà riêng.

Ngoài hệ thống giải thưởng chính, chúng tôi còn có cả những giải phụ như giải cho các kiến trúc sư dưới 40 tuổi, giải thưởng cho các công trình có yếu tố mỹ thuật độc đáo, giải cho các công trình có tác dụng bảo vệ môi trường, hay có ảnh hưởng tốt tới xã hội, giải cho các công trình có chi phí thấp... Trong 10 năm phát triển, chúng tôi đã trao giải cho những kiến trúc sư có ảnh hưởng lớn tới kiến trúc thế giới và từng giành nhiều giải thưởng danh giá sau này.

- Vậy triển lãm tại Việt Nam lần này có gì đặc biệt?

- Chúng tôi mang tới Việt Nam hình ảnh của 28 công trình từng đoạt giải Dedalo Minosse của các kiến trúc sư trên khắp thế giới. Giải thưởng này luôn gắn liền với Triển lãm lưu động giới thiệu các tác phẩm đã đoạt giải. Trước Việt Nam, trong năm 2009, triển lãm đã được tổ chức tại Kiev (từ ngày 24 đến 29-3) và San Fransisco (từ ngày 30-4 đến 2-5). Lần này, trong khuôn khổ triển lãm, một đoàn kiến trúc sư Italia tại Hà Nội, tham gia một số hoạt động như hội thảo, gặp gỡ các kiến trúc sư Việt Nam, giới thiệu các tác phẩm kiến trúc, trao đổi về văn hoá và kiến trúc giữa hai nước.

- Mục đích của cuộc triển lãm này tại Việt Nam là gì, thưa ông?

- Tôi cho rằng cuộc triển lãm này đóng vai trò nền móng cho những hợp tác sau này trong ngành kiến trúc, thiết kế giữa Việt Nam và Italia. Chúng tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm trong kiến trúc và xây dựng, đặc biệt là trong phục chế, xây dựng các công trình văn hoá ở Việt Nam. Đồng thời đây cũng là lời mời tới các nhà kiến trúc, chủ công trình xây dựng ở Việt Nam, từ một nền kiến trúc có hàng trăm năm kinh nghiệm. Chúng tôi cũng muốn giới thiệu tới Việt Nam những kiến trúc sư danh tiếng của mình.

- Tại sao lại chọn Việt Nam là địa điểm cho cuộc triển lãm này, thưa ông?

- Chúng tôi chọn Việt Nam bởi đây là đất nước hội tụ đủ những điều kiện chúng tôi cần: Nằm ở châu Á – nơi chúng tôi cần quảng bá; không quá rộng lớn, cũng không quá nhỏ bé, thuận tiện về giao thông, không phát triển nhanh như một số nước Đông Nam Á khác, lại là một thị trường hứa hẹn cho ngành kiến trúc, với rất nhiều công trình xây dựng sẽ tiến hành trong tương lai. Trước đây, tôi cũng chưa được biết đến nhiều về nền kiến trúc của Việt Nam, nên triển lãm lần này cũng là cơ hội cho tôi và các kiến trúc sư Italia tìm hiểu kỹ hơn về nền kiến trúc có bề dày lịch sử đáng nể của Việt Nam.

Ngoài ra, cũng giống như Italia, Việt Nam là đất nước có nhiều di sản văn hoá lịch sử cần được bảo vệ, phục chế, đó cũng là mối quan tâm của những kiến trúc sư như chúng tôi. Chúng tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực phục chế các công trình kiến trúc cổ với Việt Nam.

- Nếu có cơ hội, ông sẽ tiếp tục đưa những công trình kiến trúc và kiến trúc sư đoạt giải trở lại Việt Nam chứ?

- Chắc chắn rồi. Giải thưởng Dedalo Minosse được tổ chức hai năm một lần. Tôi mong rằng sẽ tiếp tục tổ chức được những triển lãm như thế này tại Việt Nam trong thời gian tới, để thắt chặt thêm quan hệ hợp tác về kiến trúc và xây dựng giữa hai nước.

- Xin cảm ơn ông và chúc cho triển lãm thành công tốt đẹp. 

P.V.