Hãy lắng nghe và cảm nhận: Người nước ngoài trăn trở về Hà Nội

Thứ tư, 16 Tháng 12 2015 00:32 Báo Xây dựng
In

Những năm gần đây đã rất nhiều người tâm huyết và băn khoăn để tìm hướng giải pháp phát triển bền vững cho Hà Nội, luôn hướng tới một thành phố Hà Nội với màu xanh ngút ngát. 

Trong số những người đó, có rất nhiều những người bạn nước ngoài. Sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, tôi may mắn được tiếp xúc và làm việc với nhiều người nước ngoài và có thói quen, ghi chép lại những ý kiến của họ về Hà Nội. Họ nói về Hà Nội với những trăn trở, tâm tư như thế chính họ là người Hà Nội vậy.  

Dĩ nhiên, những ý kiến này chưa hẳn là ý kiến đại diện cho toàn bộ người nước ngoài nhưng phần nào cũng là ý kiến mà chúng ta nên tham khảo, đặc biệt là những người làm quản lý đô thị và những người có quyền quyết định để sau đó Hà Nội có thể in đậm dấu ấn của mình trong lòng những người bạn năm châu. 


(Ảnh minh họa: Zing.vn) 

Hà Nội qua con mắt của các chuyên gia từng tham gia nhiều dự án và sinh sống nhiều năm tại Việt Nam:

TS Almuth Meyer - Viện trưởng Viện Goethe Việt Nam vô cùng yêu thích Hà Nội với những cảm nhận đầy tâm huyết: Hà Nội, thành phố rồng bay, có lịch sử trên một ngàn năm. Hà Nội giữ được tâm hồn của mình. Đó là cảm nhận của du khách khi so sánh với các đại đô thị Đông Nam Á khác vốn thừa mứa mạng lưới đường cao tốc nội đô và sa mạc bê tông xám xịt, ở Hà Nội họ có dịp thưởng lãm những quảng trường và công viên nhỏ xinh, những đại lộ phủ kín tán cây, những khu dân cư náo nhiệt và dòng xe máy chảy dài vô tận. 

Nhưng bước tiến bộ chóng vánh cũng làm nhiễu sự cân bằng giữa truyền thống và hiện đại: Đường phố tắc nghẽn vì ngày càng nhiều ôtô, cây xanh phải nhường chỗ cho nhà ở, những mặt tiền nhà cổ biến mất, không khí TP ngột ngạt khói xe, cơ sở hạ tầng nghe chừng bất lực. Công tác quy hoạch đô thị hầu như không theo kịp các thách thức cũng như mong đợi của người dân.

Trong khi đó, Giáo sư sử học David Hunt cũng có tâm tư: “Giờ đây, bầu trời Hà Nội được bao phủ bởi những nhà cao tầng như các khu khác. Đèn giao thông đã có nhiều và xe đạp gần như biến mất, cách tham gia giao thông của ôtô và xe máy và ô nhiễm gây ra do những loại xe đó thật đáng sợ”. 


(Ảnh minh họa: Ashui.com) 

GS William S.Logan (ĐH Deakin, Úc) lại bức xúc khi nói về Hà Nội như sau: Hà Nội là một thành phố tuyệt vời và cũng là một thành phố rất đặc biệt ở châu Á. Đó cũng là lý do vì sao du khách quốc tế tìm đến đây. Điều đáng quan ngại nhất là xu hướng biến Hà Nội trở thành một siêu đô thị và điều này sẽ dẫn đến sự quá tải cho Hà Nội về nhiều mặt, môi trường sống có thể sẽ trở nên tồi tệ trong một tương lai gần.

Gurrila - Một cán bộ Cty NIRAS, Thụy Điển nhận xét: “Hà Nội rất đẹp và đáng yêu nhưng rất tiếc là hệ thống giao thông quá tệ - tệ đến nỗi làm mất đi nhiều tình cảm mà tôi dành cho Hà Nội lúc ban đầu. Cùng với đó là không gian công cộng quá buồn tẻ. Tôi cho rằng Hà Nội cần phải làm một cuộc cách mạng thực sự trong quản lý đô thị”.

Giáo sư Michael Douglass - ĐH Tổng hợp Hawaii nhấn mạnh “Hà Nội phải tự lựa chọn mô hình cho mình và các nhà quy hoạch phải trả lời trước câu hỏi: Xây dựng thành phố cho ai, vì ai? Xung quanh Hà Nội đang xây dựng rất nhiều thành phố vệ tinh, các thành phố ấy dành bao nhiêu khu nhà ở cho người thu nhập thấp, bao nhiêu không gian công cộng, những khu vực cho người dân sở tại…?”.

Muốn xây dựng Hà Nội thành thành phố sống tốt, nhà quản lý phải đáp ứng được các tiêu chuẩn về không gian mở, không gian công cộng, quy mô về con người, giữ gìn được văn hóa địa phương, được xây dựng bởi chính người dân. “Hà Nội đang bị lái xa dần chính nó, mất dần sợi dây kết nối quá khứ - hiện tại - tương lai. Nếu không nghiêm túc nhìn nhận và gìn giữ văn hoá, Hà Nội sẽ mau chóng trở thành một thành phố không bản sắc”.

Hà Nội với môi trường sống bị xuống cấp nghiêm trọng, nhiều dân cư phải rời bỏ nơi ở vì quá trình hiện đại hoá và những dự án lớn; sự phân hóa giai cấp ngày càng sâu sắc với cảnh người nghèo bị sống cách ly trong các khu ổ chuột giữa thành phố sung túc và điều đó chứng tỏ có điều không ổn đang diễn ra. Chính quyền cần phải cân nhắc nghiêm túc về những lợi thế tinh thần của Hà Nội so với các địa phương khác. Khi một đô thị đang phát triển phình ra, người ta quan tâm đến việc làm thế nào để kiếm được nhiều tiền thay vì chú ý đến môi trường sống của mình. Và đó chính là khởi đầu của những thảm hoạ! 

Tiến sỹ Michael Waibel - chuyên gia quy hoạch đô thị từ nhiều năm nay nghiên cứu sự thay đổi và tương lai phát triển của thành phố Hà Nội đánh giá Hà Nội là một trong những đô thị đẹp nhất khu vực Đông Nam Á. Nơi đây có dấu ấn của nhiều thời kỳ lịch sử, làm nên sự pha trộn đầy cuốn hút của nhiều nền kiến trúc khác nhau: Di tích của những công trình uy nghiêm, tráng lệ từ thời phong kiến, những con phố thoáng đãng, rợp bóng cây xanh có từ thời Pháp, những biệt thự hoành tráng nằm giữa những khu vườn yên tĩnh, vô số chùa chiền với không gian tĩnh mịch, rất nhiều những công trình có từ thời hưng thịnh của giai đoạn kinh tế kế hoạch hóa, những công trình mới với dấu ấn của nền kinh tế thị trường, tăng trưởng thời kỳ đổi mới.

Trong mấy năm qua, Hà Nội đã chứng kiến nhiều chuyển biến lớn. Khu vực trung tâm lịch sử của thành phố đã chứng kiến sự gia tăng lớn về mật độ xây dựng, cũng như sự gia tăng về chiều cao công trình. Hà Nội đã mất đi một phần lớn di tích kiến trúc cũ trong quá trình hiện đại hóa của mình. Cùng với đó, hệ thống cây xanh ngày một trở nên nhạt nhòa bởi những dự án phát triển đô thị.

Phố cổ thật đáng yêu của Hà Nội nhưng thật buồn khi cây xanh trên nhiều đường phố đang giảm đi từng ngày. Trong khi đó, không gian công cộng chiếm rất nhỏ trong quy hoạch đô thị. Sự mất dần không gian công cộng làm ảnh hưởng đến mối quan hệ cộng đồng và dẫn đến cuộc sống áp lực cô độc và nặng nề. 

Vậy đó, qua những ý kiến trên đây của những người nước ngoài ở nhiều thành phần khác nhau, họ muốn nhắn nhủ những người làm lãnh đạo về một Hà Nội trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Tất cả do chính chúng ta quyết định mà thôi! 

Khánh Phương 
(Báo Xây dựng)  


Tin liên quan:
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn: