Hãy tưởng tượng thế giới vào năm 2050 với khoảng 80% dân số trên trái đất sống trong các trung tâm đô thị… Và các loại rau quả, thậm chí cả đông vật được nuôi dưỡng và phát triển trong các… toà nhà cao tầng ??? Chỉ ý tưởng này thôi đã khuấy động 1 loạt các thiết kế, ngày càng tiếp cận gần hơn với 1 mô hình thực tế đó là một trang trại “thẳng đứng” bền vững – có thể sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi. Trong một thời gian dài, cấu trúc này không chỉ cung cấp lương thực cho hàng trăm nghìn người sinh sống trong đó mà nó cũng giảm thiểu nhiều mối lo ngại khác về vấn đề môi trường. Đặc biệt nó còn giúp giảm bớt áp lực cho các khu vực đồng bằng, nơi mà diện tích đất canh tác ngày càng bị thu hẹp do sự mở rộng của các khu đô thị.
Một trong những thiết kế đầu tiên của mô hình này đã được Chis Jacob thực hiện với sự cộng tác của tiến sĩ Dickson Despommier -Trường Đại học Columbia – người được coi là cha để của ý tưởng trang trại chọc trời. Mục tiêu mà ông hướng đến là: ”tất cả trong một” tháp sinh thái có thể tự sản xuất được năng lượng, nước (thông qua ngưng tụ/làm sạch ) và có khả năng cung cấp nhiều thức ăn hơn so với nhu cầu tiêu thụ của cư dân sống trong đó. Nhiệm vụ mà ông phải thực hiện là làm sao tập hợp các kiến trúc sư, các kỹ sư, các nhà kinh tế học và các nhà quy hoạch đô thị để phát triển 1 công trình kiểu mẫu, 1 kì quan về kiến trúc bền vững và công nghệ cao dựa trên công nghệ sinh học.
Kiến trúc sư Pierre Sartoux của Atelier SoA đã tiến một bước xa hơn khi thể hiện tài năng thiết kế của mình khi đưa ra một số ý tưởng mới cho mô hình về một trang trại nhà chọc trời theo chiều thẳng đứng. Về cấu trúc: ông sử dụng một lớp vỏ chống nắng bao bọc xung quanh công trình, lớp vỏ này được mở ra đón ánh nắng tại những vị trí sao cho thích hợp với công năng và hình thức công trình. Hệ thống lưu thông không khí ,sưởi ấm và làm mát được chạy bằng phong điện, lưu thông co2 và oxi giữa không gian sống và khu vực canh tác. Cấu trúc đơn giản nhưng được tăng cường độ bền bằng những tay đỡ thêm vào để đỡ được sức nặng của sàn và làm tăng tuổi thọ công trình.
Người ta thấy rằng, hầu hết lõi của các đô thị đều đã được xây dựng với mật độ dày đặc. Một nhà thiết kế đã đề xuất một loạt các cấu trúc phụ đi kèm với các cấu hiện có của khu vực trung tâm. Những modul công trình sẽ cung cấp vườn và các không gian vui chơi giải trí cho cư dân đồng thời cũng là các bộ lọc về ánh sáng và không khí cho các toà nhà lân cận.Trong một số trường hợp các phần bổ xung còn có thể cung cấp cơ cấu để tăng độ ổn định và tuổi thọ của công trình.
Mithun, hãng kiến trúc khu vực phía bắc Thái Bình Dương đã phát triển một thiết kế xậy dựng trang trại “thẳng đứng” kết hợp các chiến lược về phát triển kiến trúc xanh trong các tổ hợp công trình đa chức năng gồm khu dân cư và các khu thương mại tại trung tâm Seattle.
Ý tưởng? thật đơn giản- coi mỗi ngôi nhà như một thực thể sống hoàn chỉnh – hoàn toàn tự cung tự cấp và phù hợp, thích nghi với môi trưòng xung quanh. Thiết kế này có thể tự cung cấp nước và năng lượng, dựa vào việc thu hứng nước mưa và tái sử dụng nước thải, tích hợp công nghệ năng lương mặt trời, những cánh đồng trồng rau quả và ngũ cốc ,thậm chí cả trang trại gà đếu được xây trên một lô đất giữa thành phố.
Kiến trúc sư Gordon Graff rất có thể sẽ thành công với ý tưởng về thành phố Toronto với nhiều màu xanh và công nghệ tiên tiến hơn nữa, với thiết kế cho một “bầu trời trang trại “với 48 tầng cao và hàng triệu feet vuông sàn ( diện tích để canh tác còn lớn hơn). Toà nhà này,nếu đựoc xây dựng, sẽ có thể cung cấp thức ăn cho hàng chục nghìn người mỗi năm. Là một kiến trúc sư và quy hoạch cảnh quan thành phố ,ông đã tìm cách để công trình vừa hài hoà với cảnh quan khu vực, vừa tự nó tạo nên sự khác biệt riêng.
Tất cả các mô hình trên đều có tiềm năng để trở thành 1 dự án thật trong tương lai. Nếu 1 mô hình nào chứng minh được về khả năng sinh lời và tính bền vững của nó (sự kết hợp tốt nhất mà mọi nhà đầu tư mong đợi) thì nó sẽ có khả năng (và hy vọng) sẽ trở thành hình mẫu đầu tiên của 1 trang trại bền vững trong lòng đô thị.
Eule™ / KienViet.net (dịch)
