Đứng đầu danh sách những công trình đoạt giải kiến trúc thế giới WAF Awards năm 2012 là toà nhà kính Cooled Conservatories trong dự án Gardens by the Bay, ở bên vịnh Marina, Singapore do tập đoàn kiến trúc Wilkinson Eyre, Grant Associates, Atelier One và Atelier Ten thiết kế. Công trình như đánh một dấu mốc trong việc xây dựng khu đô thị mới của Singapore bên vịnh Marina theo mô hình thành phố trong vườn.
Bấy nhiêu thông tin đó đủ sức gây hiếu kỳ với nhiều người mê kiến trúc.
Toàn cảnh Gardens by the Bay nhìn từ trên cao.
Cooled Conservatories nằm ở Vịnh Nam (Bay South), bên cạnh hai khu còn lại là Vịnh Đông (Bay East) và Vịnh Trung tâm (Bay Central). Nếu đứng trên khách sạn có hồ bơi cao nhất thế giới Marina Bay Sands nhìn xuống, khu nhà kính này như hai chiếc vỏ sò đang phơi mình bên bờ vịnh rộng 101ha, bên cạnh giàn 18 siêu cây (super trees) cao từ 25 – 50m, có tán là những nhánh xương rẻ quạt như những miếng san hô vươn lên trời cao; là nơi thu năng lượng mặt trời để biến thành điện năng, đêm về tự thắp sáng, làm lung linh khu vịnh. Siêu cây cũng là những tháp được nối với nhau bằng những ray xe điện cho khách có thể làm một chuyến du ngoạn trên không, thân siêu cây có “chứa” cả quầy hàng lưu niệm, nhà hàng có góc nhìn đẹp ra biển.
Vẻ mềm mại hài hoà của nó như một điểm nhấn tham gia vào phối cảnh chung của Gardens by the Bay. Có lẽ vì thế mà vào tháng 8/2005, khi khởi động dự án này, thủ tướng Lý Hiển Long đã nghĩ đến đây sẽ là một toà nhà mang tính biểu tượng mới của Singapore. Cuối tháng 6/2012, ông Long đã cùng với 700 khách mời khánh thành toà nhà có giá trị gần ngót 1 tỉ đô Sing này.
Không gian hiện đại nhưng vẫn thừa thãi màu xanh thiên nhiên.
“Hang động” được kiến tạo từ những mảnh gương phản chiếu đa chiều.
Những đường gấp khúc, uốn lượn vừa công phu về kỹ thuật lại vừa đạt hiệu quả cao về thị giác.
Đi dưới những tầng siêu cây để bước vào thế giới những “vỏ sò”, bạn sẽ phải chuẩn bị một tâm lý thật vững vàng để chuẩn bị cho những trải nghiệm mới mẻ.
Trước hết, là sự mê hoặc đến từ những kỳ hoa dị thảo được trồng trong đó. Đã có 226.000 loại cây từ khắp nơi trên thế giới được sưu tầm mang về trồng, chung dưới một mái nhà. Cây bao báp bên châu Phi, những cây thông, tùng cao vút tận châu Âu, cây ôliu 1.000 năm tuổi đến từ Tây Ban Nha cho đến những cây sen đá, hoa mười giờ nhỏ xinh quen thuộc… Đi giữa những khu vườn, có thể cảm nhận sự thư thái lạ thường, cứ như nguồn năng lượng thiên nhiên được cỏ cây lan toả đầy ắp trong ngôi nhà kính này.
Chưa hết. Sẽ vẫn còn cả một thế giới bất ngờ choáng ngợp khác. “Chiếc vỏ sò bằng khung kính” còn lại đang ngậm trong mình cả một… quả đồi đầy hoa lan, dương xỉ, cỏ dại, sim rừng… Một dòng thác nước đổ từ độ cao hơn 30 mét, thổi tung bụi nước mù mịt. Những cầu thang sắt uốn lượn ngoằn ngoèo dưới những khung trần bằng thép uốn lượn mềm mại lồi lõm, tạo những trường nhìn sâu, rộng khiến ta có cảm giác như đang khám phá thế giới bên trong một hình khối siêu thực.
Trên những cầu thang uốn lượn phóng túng (nhưng thực ra được tính toán kết cấu rất kỹ để vừa đảm bảo độ an toàn công năng lẫn tính mỹ thuật), bạn có thể dừng chân ở bất kỳ nơi đâu để nhìn thành phố bên ngoài qua những ô kính trong veo. Cả trời xanh, mây trắng trôi lờ lững ngoài kia. Những toà nhà chọc trời ngoài kia như dệt từ ảo ảnh. Và nếu chiều xuống, bạn sẽ ngồi chờ lũ siêu cây – nhánh san hô lên đèn bên bờ vịnh, cảm nhận một vẻ đẹp mê hoặc.
Nhiều loại cây từ những vùng miền khí hậu khác nhau được về chung sống dưới “một mái nhà”.
Khi rời khu vườn, biết đâu hình bóng những cây bao báp trong chiều tà nhắc bạn nhớ đến nỗi băn khoăn của chàng Hoàng Tử Bé trong tiểu thuyết của Antoine de Saint-Exupéry, rằng: liệu một lúc nào đó, các cây bao báp to như những con bò sẽ chiếm ngự trên mặt đất, rễ của nó sẽ làm nứt vỡ quả tinh cầu mà chàng trú ngụ. Nhưng rồi, bụi nước từ ngọn thác sẽ làm bạn tỉnh táo, chỉ còn sự bâng khuâng tiếc nuối như vừa thoát khỏi cơn tuyệt mộng. Dù vậy, khi rời xa thế giới kỳ lạ độc đáo mà đầy hiền hoà được “bảo trì” trong hai chiếc vỏ sò khung sắt, giấc mơ về những khu vườn xanh sẽ theo bạn, thôi thúc bạn hiện thực hoá trong những ngày sắp tới của đời mình.
Thì đó cũng là cách mà đảo quốc này đang làm. Không phải là tạo ra những khu vườn trong thành phố, mà tạo ra thành phố trong những khu vườn. Tuy nhiên, khi đã kịp trấn tĩnh và dùng lý trí soi xét, thì điều băn khoăn duy nhất về hai vỏ sò này đó là cảm giác sắt thép hãy còn phủ trùm và chế ngự những mảng xanh.
Hoàng Tử Bé chắc gì đã hết băn khoăn!
Bài, ảnh: Nguyễn Nguyên Thảo
