By using this site, you agree to the Privacy Policy and Terms of Use.
Accept
Ashui.comAshui.comAshui.com
  • Home
    • Bookmarks
    • English
      • News
      • Projects
      • Products
    • Ashui Awards
    • Giới thiệu
    • Quảng cáo / PR
    • Liên hệ
  • Tin tức / Sự kiện
    • Tin trong nước
    • Tin thế giới
    • Sự kiện
    Tin tức / Sự kiệnĐọc tiếp
    Chính phủ chính thức thông qua Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025
    TTXVN 11/05/2025
    [Cà phê Net Zero] Thiết kế bền vững trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng
    Ashui.com 11/05/2025
    Áp dụng hiệu quả mô hình thông tin công trình cho các dự án đường sắt Việt Nam
    Báo Xây dựng 09/05/2025
    Hội thảo “Thiết kế tiếp cận bình đẳng và chống chịu thiên tai cho công trình xây dựng”
    Ashui.com 08/05/2025
    Quy hoạch di tích Thành cổ Quảng Trị trên diện tích 454ha
    VnEconomy 05/05/2025
  • Chuyên mục
    • Kiến trúc
    • Nội – ngoại thất
    • Quy hoạch đô thị
    • Bất động sản
    • Năng lượng – Môi trường
    • Phong thủy
  • Công nghệ
    • Công nghệ mới
    • Giải pháp
    • Xu hướng
    • Ứng dụng
  • Vật liệu / Thiết bị
    • Vật liệu xây dựng
    • Trang thiết bị
    • Trang trí nội thất
    • Thị trường
  • Dự án
    • Giới thiệu dự án
    • Tư vấn thiết kế
    • Kinh tế / Pháp luật
  • Tương tác
    • Chuyên đề
    • Góc nhìn
    • Phản biện
    • Đối thoại
    • Q&A
    • Điểm đến
    • Nhìn ra thế giới
  • Cộng đồng
    • Kiến trúc sư
    • Kỹ sư
    • Thiết kế / Sáng tạo
    • Sinh viên
    • Tuyển dụng
    • CLB Điện ảnh Kiến trúc
    • CLB Kiến trúc Xanh TPHCM
Font ResizerAa
Ashui.comAshui.com
Font ResizerAa
  • Home
  • Tin tức / Sự kiện
  • Chuyên mục
  • Công nghệ
  • Vật liệu / Thiết bị
  • Dự án
  • Tương tác
  • Cộng đồng
  • Home
    • Bookmarks
    • English
    • Ashui Awards
    • Giới thiệu
    • Quảng cáo / PR
    • Liên hệ
  • Tin tức / Sự kiện
    • Tin trong nước
    • Tin thế giới
    • Sự kiện
  • Chuyên mục
    • Kiến trúc
    • Nội – ngoại thất
    • Quy hoạch đô thị
    • Bất động sản
    • Năng lượng – Môi trường
    • Phong thủy
  • Công nghệ
    • Công nghệ mới
    • Giải pháp
    • Xu hướng
    • Ứng dụng
  • Vật liệu / Thiết bị
    • Vật liệu xây dựng
    • Trang thiết bị
    • Trang trí nội thất
    • Thị trường
  • Dự án
    • Giới thiệu dự án
    • Tư vấn thiết kế
    • Kinh tế / Pháp luật
  • Tương tác
    • Chuyên đề
    • Góc nhìn
    • Phản biện
    • Đối thoại
    • Q&A
    • Điểm đến
    • Nhìn ra thế giới
  • Cộng đồng
    • Kiến trúc sư
    • Kỹ sư
    • Thiết kế / Sáng tạo
    • Sinh viên
    • Tuyển dụng
    • CLB Điện ảnh Kiến trúc
    • CLB Kiến trúc Xanh TPHCM
Các kênh mạng xã hội
  • Advertise
© 2000-2025 Ashui.com. All Rights Reserved.
Kiến trúc

Đình Tây Đằng: Vẻ đẹp kiến trúc gỗ tiêu biểu thời Mạc

Ashui.com 24/01/2022
6 phút đọc
SHARE

Để miêu tả về vẻ đẹp kiến trúc các công trình danh tiếng, dân gian có câu: “cầu Nam, chùa Bắc, đình Đoài”. Và đình Đoài cũng là mục mở đầu cho bài viết về không gian văn hóa, với kiến trúc cụ thể của Tây Đằng – ngôi đình tiêu biểu trong hệ thống đình làng Việt. Ở thời nhà Mạc (1527-1683), đình Tây Đằng được xếp vào một trong sáu ngôi đình danh tiếng nhất, và hiện cũng là một trong số những ngôi đình thời Mạc nguyên vẹn, hiếm hoi còn sót lại đến ngày nay.



Vẻ đẹp thanh tịnh, yên ả của đình Tây Đằng ở góc nhìn kiến trúc cảnh quan

 
Đã qua gần 500 năm tồn tại, nhiều lần trùng tu, đình tây đằng may mắn vẫn giữ được nhiều chi tiết kiến trúc gỗ theo nguyên bản từ thời Mạc, duy có hệ mái đã thay đổi hoàn toàn so với kiểu thức ban đầu.

“Đoài” quẻ thứ tám trong bát quái, ứng với hướng tây, nên dân gian quen gọi “Đoài”, và Đoài cũng là hướng tọa lạc của ngôi đình, giống với bố cục đồ hình của nhiều hệ thống đình cổ khác nơi làng quê Bắc bộ. Ở xứ Đoài, các kiến trúc đình có nét đặc trưng riêng là bốn mặt thường để mở, không tường bao. Từ kiểu thức kiến trúc ban đầu, đến cuối thế kỷ 19, khuôn viên Tây Đằng được bổ sung thêm nghi môn và hai tòa Tả – Hữu Mạc.


Tòa Đại Đình phía sau với hệ cột trụ biểu với hình tượng phượng múa, nghê chầu trên chóp cột

Ở Tây Đằng, kiến trúc tòa Đại Đình là điểm nhấn tiêu biểu, với bộ khung gồm 3 gian 2 chái, hệ cột cái cỡ đại nâng toàn bộ nóc mái ngôi đình. Vì nóc ở Tây Đằng được thiết kế theo kiểu “Giá Chiêng”, vẫn còn giữ được lá đề, trang trí hai mặt đề tài tiên, rồng, phượng. Trong kiến trúc thời Mạc, cột trụ hai bên lá đề thường được chạm khắc tinh xảo các đề tài thần tiên, con người và linh vật, muông thú. Lối sử dụng kỹ thuật vân xoắn lớn trong điêu khắc gỗ là Tòa Đại Đình phía sau hệ cột trụ biểu với hình tượng phượng múa – nghê chầu trên chóp cột một phong cách mỹ thuật đặc trưng thời Mạc. Kiểu thức này có thể thấy lặp lại nhiều lần trên các thanh rường.

Xét về chất liệu, kiến trúc đình Tây Đằng dùng gỗ mít nên các chi tiết chạm trổ, trang trí vì kèo có phong cách thanh thoát, mảnh khỏe và mềm mại hơn lối chạm trên nền gỗ lim ở các thời kỳ sau. Một trong những chi tiết chạm trổ tiêu biểu của nghệ thuật thời Mạc là hình tượng rồng trên hệ đầu dư ở gian Đại Đình. Rồng thể hiện theo tỉ lệ nhỏ, đao dài mềm mại, uyển chuyển sống động. Ở một số đầu dư, rồng hướng mặt vào gian giữa. Cũng lối đục chạm ấy được thể hiện lên hệ tai cột quân. Phong cách trang trí độc đáo này đến thời Lê Trung Hưng không còn thấy lặp lại trên kiến trúc đình chùa.


Trang trí bộ vì bằng đường nét chạm khắc thanh mảnh với chất liệu nền là gỗ mít

Hệ ván gió chạm khắc các đề tài đậm tính mỹ thuật dân gian của thời Mạc còn lưu hình ảnh trai gái tự tình, cảnh gánh con, tượng tiên – rồng và các chi tiết trang trí đấu củng. Trên nhiều cấu kiện kiến trúc khác cũng xuất hiện nhưng mảng chạm khắc nhỏ với nhiều đề tài phong phú như chèo thuyền, nghê, rồng, cưỡi voi, cưỡi sư tử…

Đề cập về nghệ thuật chạm khắc gỗ, đình Tây Đằng sở hữu những bức chạm đặc biệt của riêng Tây Đằng. Đó là hệ ván dong trên bảy hiên với các đường nét điêu khắc nét trong nét, thể hiện đề tài hoa lá, được biểu đạt uyển chuyển, mềm như lụa đang bung lay trong gió.

Đình Tây Đằng, ngoài vẻ đẹp kiến trúc, không gian, còn thấy ở đó cả một kho tàng mỹ thuật được lưu dấu từ thời nhà Mạc, thật xứng để bảo tồn, lưu giữ, với mong vọng vẻ đẹp ấy trường tồn mãi theo thời gian.


Hình tượng điêu khắc phong cách thời Mạc ở đình Tây Đằng với niên đại gần 500 năm tuổi. Hình tượng các vị tiên và trang trí trên đấu củng ở đình Tây Đằng


Hình tượng nghê, hoa dây, rồng, tiên mang phong cách rõ nét mỹ thuật thời Mạc trên các cấu kiện kiến trúc của đình. 

Hiếu Trần – Di Sản Việt

(Tạp chí Kiến trúc & Đời sống – số 171)

Có thể bạn cũng quan tâm

Hàng rào đá – nét kiến trúc độc đáo của người Mông ở Hà Giang

Nhà rường Huế

Lưu giữ vẻ đẹp truyền thống của nhà sàn dân tộc Thái Tây Bắc

Nhận diện kiến trúc Việt Nam thời Lý – Trần qua tư liệu khảo cổ và sử liệu

Đình làng với đời sống hiện đại

TỪ KHÓA:đình Tây Đằngkiến trúc gỗkiến trúc truyền thống
Bài trước Tạp chí Kiến trúc & Đời sống – 188 (01-02/2022)
Bài tiếp Paris trong tâm tưởng
Bình luận Bình luận

Bình luận Hủy

Bạn phải đăng nhập để gửi bình luận.

Ad imageAd image

Mới cập nhật

Phân cấp lại thẩm quyền Thủ tướng, bộ trưởng, chủ tịch tỉnh về quy hoạch khi sáp nhập
Kinh tế / Pháp luật 11/05/2025
Chính phủ chính thức thông qua Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025
Tin trong nước 11/05/2025
[Cà phê Net Zero] Thiết kế bền vững trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng
Sự kiện 11/05/2025
Vietnam’s major cities push ahead with green bus revolution
News 10/05/2025
Quảng Trị mở rộng phát triển Khu kinh tế Đông Nam theo hướng công nghệ và môi trường
Kinh tế / Pháp luật 10/05/2025
Vốn đầu tư hạ tầng – ‘mạch’ tăng trưởng quan trọng của TPHCM
Đối thoại 10/05/2025
Áp dụng hiệu quả mô hình thông tin công trình cho các dự án đường sắt Việt Nam
Tin trong nước 09/05/2025
Trung tâm tài chính TPHCM: Vị thế và tương lai
Đối thoại 09/05/2025
Hội thảo “Thiết kế tiếp cận bình đẳng và chống chịu thiên tai cho công trình xây dựng”
Sự kiện 08/05/2025
Hiện thực hóa mục tiêu 100.000 căn nhà ở xã hội: Doanh nghiệp hiến kế, cam kết hành động
Bất động sản 08/05/2025
- Advertisement -
Ad imageAd image

Xem thêm

Kiến trúc

15 công trình kiến trúc bằng gỗ đẹp nhất năm 2015

Ashui.com 02/02/2015
Phản biện

Kiến trúc xanh và nét tương đồng với kiến trúc truyền thống

Ashui.com 24/01/2015
Góc nhìn

Bắc Kạn: Chung tay gìn giữ nhà cổ của người Hoa ở Bằng Vân

Ashui.com 07/12/2014
Điểm đến

Dinh Nhà Vương – Kiến trúc độc đáo của dinh thự vua Mèo

Ashui.com 09/06/2014
© 2000-2025 Ashui.com. All Rights Reserved.
Welcome back!

Sign in to your account

Username hoặc Email của bạn
Mật khẩu

Quên mật khẩu?