Ashui.com

Tuesday
Nov 26th
Home Chuyên mục Quy hoạch đô thị Mảng xanh đô thị và sức khỏe cộng đồng

Mảng xanh đô thị và sức khỏe cộng đồng

Viết email In

Với quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đang diễn ra từng ngày, đô thị ngày càng trở nên ngột ngạt hơn. Do đó, những không gian mở với cây cỏ - từ những mảng xanh nhỏ đến những công viên cây xanh lớn hoặc những khu vực tự nhiên – chính là những nơi mà người dân có thể được thư giãn và tận hưởng không khí trong lành giữa lòng thành phố nhộn nhịp xô bồ. Có ba cuộc nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra những tác dụng tích cực chưa được biết đến của việc được sống gần thiên nhiên hoặc những không gian xanh như thế đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trẻ em.  

Không gian xanh giúp thu hẹp khoảng cách về sức khỏe giữa người giàu và người nghèo

Một nghiên cứu hợp tác giữa trường Đại học Glasgow và trường Đại học St. Andrews khám phá ra rằng những người dân có điều kiện sống gần công viên cây xanh hoặc những mảng rừng tự nhiên thì có sức khỏe tốt hơn những người không có điều kiện này, bất chấp địa vị xã hội của họ.

Sau khi tìm hiểu những dữ liệu về tỉ lệ tử của người dân Anh từ năm 2001 đến năm 2005 và liên hệ những dữ liệu này với nguyên nhân tử vong và mảng xanh đô thị, các nhà nghiên cứu nhận thấy khoảng cách về mặt sức khỏe giữa người giàu và người nghèo đạt giá trị thấp nhất ở những khu vực có nhiều mảng xanh, chỉ bằng một nửa so với khoảng cách sức khỏe giữa người dân ở những khu vực ít cây xanh nhất. Đáng chú ý hơn, trong một khu dân cư, sự xuất hiện của các mảng xanh cũng có tác dụng gia giảm nguy cơ mắc bệnh hiểm nghèo ở người dân.  

Các hoạt động thể dục thể thao - hoặc chỉ đơn giản là đi bộ - trong công viên cây xanh có tác dụng điều hòa huyết áp cũng như giảm stress” – Tiến sĩ Richard Mitchell từ Đại học Glasgow phát biểu – “Không phải người dân nào cũng có điều kiện tiếp cận các mảng xanh đô thị. Nhưng nếu có, họ sẽ chắc chắn tận dụng, bất chấp họ thuộc giai tầng nào trong xã hội. Điều này có tác dụng tích cực lên sức khỏe của họ.”   

Cũng theo tiến sĩ Mitchell, tài nguyên đô thị cần phải được sử dụng nhằm mục đích thu hẹp bất công xã hội giữa người giàu và người nghèo, từ đó cải thiện điều kiện sống của người dân: “Chúng tôi khuyến khích các chính quyền xem xét cẩn thận việc ban hành các chính sách liên quan đến mảng xanh đô thị, đồng thời tiếp nhận kết quả của cuộc nghiên cứu này để phục vụ cho công tác quy hoạch các khu dân cư trong tương lai.”     

Báo cáo của nhóm nghiên cứu được đăng tải trên The Lancet – một tạp chí y học có uy tín hàng đầu thế giới. Trong đó, nhóm nghiên cứu khẳng định ý nghĩa công trình khoa học của mình rằng “Một môi trường sống mang lại sức khỏe tốt cho người dân chính là nhân tố tối quan trọng trong cuộc chiến chống lại bất công xã hội về sức khỏe cộng đồng.”      

Không gian xanh giúp giảm tỉ lệ mắc bệnh suyễn ở trẻ em 

Một nghiên cứu khác được thực hiện bởi trường Đại học Columbia và được đăng trên Tạp chí Dịch tễ học và Sức khỏe cộng đồng đã cho thấy, nếu trồng thêm 343 cây xanh trên mỗi kilometer vuông đất của thành phố New York, tỉ lệ mắc bệnh suyễn ở trẻ em từ 4 đến 5 tuổi nơi đây sẽ giảm được 25%.      

Cũng theo nhóm nghiên cứu, mối liên hệ này vẫn đúng trong trường hợp tính toán thêm tác động của các nguồn gây ô nhiễm, mức sống và mật độ dân số. Mặc dù chưa giải thích được mối liên hệ này một cách cụ thể, song các nhà nghiên cứu cho rằng nguyên nhân có thể là do mảng xanh góp phần làm sạch không khí, khuyến khích trẻ nhỏ năng chơi đùa ngoài trời thay vì chỉ ở trong nhà. 

Không gian xanh giúp làm giảm tỉ lệ trẻ em béo phì

Bên cạnh khẩu hiệu “xanh và sạch” quen thuộc trong thời đại ngày nay, một nghiên cứu y học khác vừa đưa ra một kết luận không kém phần thú vị: “xanh và thanh mảnh”. Nghiên cứu của Khoa Y Dược trường Đại học Indiana cho thấy, trẻ em sống trong những khu dân cư nhiều cây xanh thì có nguy cơ bị béo phì thấp hơn so với những trẻ khác.        

Được công bố trên Tạp chí Y học dự phòng Hoa Kỳ, công trình nghiên cứu này khảo sát trẻ em từ 3 đến 18 tuổi sống trong cùng một khu dân cư trong khoảng thời gian tối thiểu là 2 năm liên tiếp. Kết quả cho thấy tỉ lệ cây xanh trong khu ở càng cao, thì chỉ số khối cơ thể (BMI – chỉ số dùng để xác định độ béo phì của cơ thể) của trẻ em sống ở đó tăng càng chậm, bất kể tuổi tác, chủng tộc và giới tính của đối tượng khảo sát.

Theo nhóm nghiên cứu, chỉ số BMI bị hạn chế đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ béo phì về lâu dài. Trẻ em béo phì cũng thường có xu hướng béo phì lúc trưởng thành, và béo phì gắn liền với hàng loạt nguy cơ về sức khỏe, bao gồm bệnh đái tháo đường, cao huyết áp, suyễn và nguy cơ ngừng thở khi ngủ.         

Một lần nữa, mảng xanh phát huy tác dụng trong việc khuyến khích trẻ em năng động và chơi đùa ngoài trời, từ đó giảm nguy cơ béo phì do ít vận động. Bên cạnh đó, một khu ở có nhiều mảng xanh đồng nghĩa với không khí trong lành hơn, mát mẻ hơn vào mùa nóng và có khả năng hấp dẫn người dân sinh hoạt ngoài trời nhiều hơn.      

Ngay từ những công trình nghiên cứu trước đây, chúng tôi đã chứng minh được rằng trong những thành phố mật độ cao, mảng xanh khu ở càng nhiều thì nguy cơ béo phì ở trẻ em càng giảm. Công trình mới nhất của chúng tôi được thực hiện trên quy mô khảo sát 3800 trẻ em sống trong các khu nội thị đã cho thấy việc sống trong những khu ở xanh có tác động tích cực mang tính dài hạn đối với cân nặng cũng như sức khỏe của trẻ em những nơi đó.” – phát biểu của Gilbert C. Liu, giáo sư nhi khoa kiêm trưởng nhóm nghiên cứu. 

Kết luận

Mặc dù các nhà quy hoạch không phải là bác sĩ, nhưng thông qua công tác quy hoạch đô thị, chúng ta gián tiếp tác động tích cực hoặc tiêu cực lên sức khỏe người dân. Qua các cuộc nghiên cứu trên, có thể thấy việc quy hoạch và ban hành các quy định, chính sách khuyến khích những khu ở xanh, tăng cường mảng xanh đô thị là công tác thiết thực không chỉ có ý nghĩa về mặt không gian và lợi ích hiện tại, mà còn có tác dụng cải thiện chất lượng cuộc sống về lâu dài, góp phần vào công bằng xã hội giữa người giàu và người nghèo trên lĩnh vực sức khỏe cộng đồng.

KTS Phan Nguyễn Khánh Đan (dịch và tổng hợp từ Natural News)


Tin liên quan:
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

 

Lời bình  

 
+1 # Nguyễn Đỗ Dũng 09/05/2012 08:29
Trong nghiên cứu, tìm ra mối liên hệ giữa 2 nhân tố như sức khỏe và diện tích cây xanh thì rất dễ, chứng minh được một mối liên hệ có tính nhân quả (cái này tạo ra cái kia thì rất khó). Như việc có thể dễ dàng thấy rằng người sống gần công viên thì khỏe hơn, nhưng điều này không chắc là do công viên. Có thể người vốn đã khỏe mạnh vì chăm tâp thể dục sẽ cố gắng tìm mua nhà gần công viên cho mục đích này. Hoặc là nhà gần công viên thường đắt hơn những nơi không gần công viên nên chỉ những người giàu hoặc những người chấp nhận thu hẹp chi tiêu những khoản khác để được sống gần công viên sẽ mua nhà ở đây. Những người như thế có thể đã có chăm sóc y tế tốt trước và sau khi đến ở gần công viên. Không hiểu tác giả định nghĩa thế nào là cây xanh (đủ lớn để tạo bóng mát hay chỉ như một cọng cỏ?) nên chưa biết tính thiết thực hay khả triển của việc trồng 343 cây xanh trên chỉ 1 m2 như trích dẫn trong bài!
Trả lời | Trả lời kèm trích dẫn | Trích dẫn
 
 
0 # Ashui Admin 10/05/2012 06:48
Chính xác là "nếu trồng thêm 343 cây xanh trên mỗi kilometer vuông đất của thành phố New York", tác giả đã đính chính lại.
Trả lời | Trả lời kèm trích dẫn | Trích dẫn
 
 
+1 # Nguyễn Thanh Bình 09/05/2012 08:34
Bài của Đan rất có ý nghĩa trong việc củng cố lại niềm khao khát của XH về nhu cầu có thêm mảng xanh trong đô thị. Nhưng giá Đan tìm hiểu kỹ hơn nội dung các nghiên cứu đã được thực hiện, phân tích và đánh giá dưới góc độ nhận thức của mình thì bài sẽ sâu hơn nhiều.

Vấn đề tác dụng tích cực của cây xanh đến sức khỏe cộng đồng từ lâu đã được nhiều người công nhận dù như Dũng nói, không phải lúc nào cũng dễ tìm ra bằng chứng. VD có người đã nghiên cứu và cho thấy: những khu ở ngăn nắp sạch sẽ, ít rác rưởi, vườn tược được chăm sóc cẩn thận thì người dân có lối sống lành mạnh hơn, ít tệ nạn hơn - nhưng không rõ: bởi vì có nếp sống tốt và lành mạnh nên cảnh quan mới tốt; hay vì cảnh quan tốt nên có ảnh hưởng tốt đến dân cư?

Theo nghiên cứu của mình về KGCC (cả không gian xanh), KGCC luôn có cả tác động tiêu cực lẫn tích cực với người dân, mối liên hệ càng gần gũi càng có nhiều tác động; càng nhiều đối tượng sử dụng, càng có nhiều mâu thuẫn. Lợi ích chỉ lớn hơn tác hại nếu người dân và chính quyền biết cách sử dụng, kiểm soát KGCC một cách hợp lý.

Nhưng xét về mặt lâu dài, muốn XH phát triển bền vững, muốn không gian sinh sống đẹp và có ý nghĩa, phải có hệ thống KGCC mà mọi người dân có khả năng tiếp cận dễ dàng. Nói rõ hơn: cần phải có nhiều KGCC với quy mô nhỏ hoặc vừa (KGCC quá lớn thường không có nhiều giá trị sử dụng), xen kẽ trong đô thị và liên kết với nhau. Các vấn đề có thể nảy sinh trong KGCC có thể lúc này hay lúc khác làm chúng ta cảm tưởng rằng KGCC là nơi tập trung những thứ xấu xa, tội phạm. Thực ra đó là sự phản ảnh là thước đo thực tế xã hội: càng phô bày, chúng ta càng có cơ hội tìm hiểu và khắc phục. Các vấn đề KGCC không phải là lý do để triệt tiêu KGCC - bởi xóa sổ KGCC chỉ khiến vấn đề chạy sang nơi khác khó nhìn hơn - đồng thời khi KGCC bị xóa sổ, ta sẽ không còn nhiều cơ hội để phục hồi nó trong tương lai.
Trả lời | Trả lời kèm trích dẫn | Trích dẫn
 

Thêm bình luận

3000 ký tự


Mã an toàn
Đổi mã khác

Bảng quảng cáo

Loading...