Những viên gạch đá hoa với họa tiết đối xứng kinh điển đã du nhập từ Pháp vào đời sống người Việt từ thời bao cấp. Đến nay vẫn làm mưa làm gió trong kiến trúc và là điểm nhấn trang trí sáng tạo trên những đồ vật, trang phục hiện đại.
Gạch bông cùng những hồi ức xưa cũ
Gắn liền với tuổi thơ của một thế hệ người Việt, gạch bông xuất hiện trong những tòa nhà văn phòng, khách hàng hoặc công trình người Pháp xây dựng ở Việt Nam từ cuối thế kỉ XIX.
Ở sân nhà hay nền nhà, người Việt ta cũng dùng gạch bông để lát sàn vì hoa văn trang trí rất đa dạng, bền đẹp, có độ sáng bóng tuyệt vời và dễ lau sạch. Bởi thế đã tạo ra “cuộc cách mạng kiến trúc gạch bông” ở Việt Nam.
Những viên gạch ghi dấu thời gian trong con ngõ nhỏ trên phố Hàng Dầu.
Gạch bông được sản xuất hoàn toàn thủ công, không phải nung như gạch gốm, gạch sứ nên rất thích hợp để sản xuất số lượng lớn phục vụ cho việc xây dựng cở sở hạ tầng.
Nguyên liệu chính để sản xuất gạch bông là xi măng, bột cát tự nhiên, bột màu được đổ vào khuôn và sử dụng máy ép để ép chặt các lớp của viên gạch lại. Nhằm tăng độ bền, sáng bóng, viên gạch được ngâm trong nước rồi đem phơi khô và đánh bóng.
Khuôn gạch bông xi măng của Pháp từ năm 1920.
Căn phòng đậm nét cổ kính với nền gạch bông vẫn được giữ nguyên từ đầu thế kỉ XX.
Tọa lạc trên đường Trần Phú, Hà Nội, căn phòng thuộc một căn biệt thự Pháp cổ được xây dựng từ năm 1909. Sau giải phóng, một gia đình đã mua lại và ở đến tận bây giờ. Với làn sóng homestay được các bạn trẻ ưa chuộng như hiện nay, căn biệt cổ kính này đã được cho thuê lại làm homestay với cái tên The Brika House và đương nhiên mọi chi tiết từ cánh cửa, song sắt và nền gạch bông được giữ nguyên.
Khách du lịch đến đây có thể thưởng thức cái mộc mạc xưa cũ của một Hà Nội cổ kính, còn với những con người hoài cổ đến đây để hổi tưởng về những mái nhà xưa, chìm đắm trong những hồi ức tuổi thơ chân thực mà mộc mạc.
Gạch bông trong kiến trúc hiện đại
Sự lên ngôi của gạch nung, gạch men trong những năm 1990 đến đầu những năm 2000, làm gạch bông gần như không còn xuất hiện nữa. Cho đến những năm 2015 trở lại đây, cùng với sự độc đáo về họa tiết, gạch bông lại trỗi dậy và tạo thành trào lưu trong kiến trúc và các lĩnh vực thiết kế trang trí khác.
Được lựa chọn như một điểm nhấn tại nhiều quán café, nhà hàng.
Không gian nhà hàng buffet Chợ Xưa nằm trong khu nghỉ dưỡng Cocobay Đà Nẵng.
Sự kết hợp giữa các họa tiết để tạo thành các mảng màu đan xen với nhau tạo nên sự sang trọng cho kiến trúc.
Đem lại sự ấm cúng cho căn bếp với những viên gạch tông nóng làm chủ đạo.
Với sự sáng tạo và đổi mới, gạch bông trong thời hiện đại thường được các kiến trúc sư, chủ nhà chọn lựa các viên gạch có hoa văn khác nhau nhưng cùng một dải màu hoặc các dải màu đối xứng, tương phản rồi được sắp đặt tùy theo ý đồ và phong cách thiết kế riêng.
Dải màu xanh biển mang đến cảm giác tương tự đồ gốm xanh.
Gạch bông dẵn dắt ý tưởng cho thời trang
Bộ phim “Cô Ba Sài Gòn” của nhà sản xuất Ngô Thanh Vân đã tạo lên cơn sốt áo dài trong 2 năm gần đây. Bộ phim lấy bối cảnh Sài Gòn những năm 60 tại nhà may Thanh Nữ với câu chuyện về quý cô Như Ý do diễn viên Lan Ngọc thủ vai.
Bộ phim tôn vinh trang phục áo dài truyền thống, đồng thời giới thiệu nét đẹp áo dài hiện đại. Cùng các họa tiết chấm bi, lụa in hoa thì họa tiết viên gạch bông trong kiến trúc Đông Dương nổi bật hơn cả.
Nét đẹp của tà áo dài được tôn vinh bởi bàn tay của nhà thiết kế Thủy Nguyễn.
Từ thời điểm ra mắt bộ phim, cơn sốt áo dài, áo dài các tân lan rộng ra và là một trang phục mà từ các bạn trẻ đến các cô, các bác săn đón trong các buổi chụp ảnh, các dịp lễ Tết cổ truyền.
Diễn viên Chiều Xuân đẹp quý phái với tà áo dài mang họa tiết gạch bông của nhà thiết kế Bảo Bảo.
Nhìn ra thế giới, hai nhà thiết kế tài ba nước Ý, Docle & Gabbana cũng đã lấy ý tưởng từ viên gạch bông nước Ý thời kỳ phục hưng – Maiolica.
Các mẫu thiết kế trong bộ sưu tập thu đông Maiolica (D&G).
Họa tiết gạch bông đi vào đời sống
Ngày nay, để tối giảm thời gian và chi phí thi công đã có nhiều cửa hàng thiết kế và in decal hình gạch bông dán thay thế cho gạch bông, làm theo phương pháp có thể dễ dàng trang trí cho ngôi nhà. Trên bề mặt của các tấm decal tương đối bóng và sáng nên việc vệ sinh cũng dễ dàng hơn.
Họa tiết đa dạng và dễ dàng bóc dán.
Dễ dàng thực hiện ý tưởng trên bàn ăn.
Đến trang trí những vật dụng bé như tai nghe Airpods.
Đến máy ảnh chuyên nghiệp có những nút ấn nhỏ.
Với tính thẩm mỹ cao, sự độc đáo mang bản sắc rất riêng, những viên gạch bông từ cổ điển đến hiện đại bằng cách này hay cách khác đã tạo ra các cuộc cách mạng kiến trúc, thiết kế đặc sắc, hấp dẫn khó cưỡng lại. Chắc chắn kể từ giờ cho đến rất lâu sau, viên gạch này sẽ luôn là một nguyên liệu tuyệt vời cho sự sáng tạo vô bờ bến của con người.
Thanh Tùng tổng hợp
(Báo Xây dựng)
