Xây dựng nền tảng quản lý hiện đại
Nghị quyết số 214/NQ-CP ngày 23/7/2025 đã đề ra mục tiêu trọng tâm là hình thành cơ sở dữ liệu (CSDL) bản trình kỳ thống nhất, phục vụ công tác quy hoạch, cấp phép, giám sát và điều hành hoạt động xây dựng, phát triển đô thị trên phạm vi cả nước. Thực tế nhiều năm qua cho thấy, dữ liệu liên quan đến quy hoạch, đất đai, hạ tầng và quản lý đô thị còn phân tán, thiếu sự kết nối, gây khó khăn cho công tác quản lý cũng như hạn chế tính minh bạch đối với người dân và doanh nghiệp.
Trong bối cảnh đó, Bộ Xây dựng đã ban hành Quyết định số 1344 /QĐ-BXD ngày 15/8/2025 kèm Kế hoạch triển khai Nghị quyết 214, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm nhằm chuẩn hóa quy trình quản lý, thúc đẩy cải cách hành chính và tạo dựng môi trường đầu tư thuận lợi.
Việc chuẩn hóa và số hóa CSDL bản trình kỳ sẽ giúp các cơ quan quản lý dễ dàng tiếp cận, phân tích và đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác, thay vì dựa vào những báo cáo thủ công rời rạc như trước đây.
Theo Kế hoạch, việc xây dựng CSDL bản trình kỳ hướng tới một số yêu cầu cốt lõi. Trước hết là đảm bảo tính thống nhất trên phạm vi toàn quốc, tạo sự đồng bộ giữa các bộ, ngành và địa phương. Thứ hai là gắn kết chặt chẽ với các cơ sở dữ liệu quốc gia khác như dữ liệu dân cư, đất đai, đầu tư xây dựng và tài nguyên môi trường. Thứ ba là bảo đảm tính mở, khả năng liên thông, khai thác và sử dụng thuận tiện cho nhiều cấp độ quản lý.
Đây không chỉ là một nhiệm vụ kỹ thuật, mà còn là giải pháp nâng cao năng lực điều hành, hỗ trợ xây dựng chính phủ điện tử và chính phủ số. Khi hệ thống dữ liệu được triển khai đồng bộ, người dân và doanh nghiệp sẽ có điều kiện tiếp cận thông tin minh bạch, giảm chi phí thủ tục, đồng thời thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng trong giám sát và phản biện chính sách.
Để hiện thực hóa mục tiêu, Kế hoạch đặt ra một loạt nhiệm vụ cụ thể. Trước hết là rà soát và chuẩn hóa dữ liệu hiện có, nhằm loại bỏ sự chồng chéo, thiếu thống nhất trong hệ thống báo cáo, thống kê. Cùng với đó là xây dựng hệ thống lưu trữ và quản lý dữ liệu tập trung, ứng dụng các nền tảng công nghệ hiện đại bảo đảm tính bảo mật và an toàn thông tin.
Một trong những nội dung quan trọng là kết nối và liên thông dữ liệu giữa Bộ Xây dựng và các bộ, ngành, địa phương. Điều này nhằm bảo đảm việc chia sẻ thông tin xuyên suốt, phục vụ cho công tác quản lý tổng thể từ trung ương tới cơ sở. Đồng thời, công tác đào tạo, bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán bộ được chú trọng, nhằm đảm bảo nhân lực đủ khả năng vận hành, khai thác và duy trì hệ thống lâu dài.
Ngoài ra, việc triển khai thí điểm tại một số địa phương trọng điểm cũng được coi là bước đi cần thiết, trước khi nhân rộng trên toàn quốc. Đây là cách tiếp cận linh hoạt, vừa đảm bảo hiệu quả, vừa rút kinh nghiệm thực tiễn để hoàn thiện mô hình.
Vai trò chủ đạo của Bộ Xây dựng và sự phối hợp liên ngành
Trong Kế hoạch, Bộ Xây dựng được giao vai trò cơ quan chủ trì, trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn và giám sát triển khai. Các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng có trách nhiệm phối hợp thực hiện đồng bộ, bảo đảm tiến độ và chất lượng.
Đặc biệt, sự phối hợp liên ngành được xác định là yếu tố quyết định thành công. Việc xây dựng và vận hành CSDL bản trình kỳ đòi hỏi sự tham gia của nhiều bộ, ngành. Sự kết nối này sẽ tạo nên mạng lưới dữ liệu thống nhất, phục vụ đa mục tiêu và đa lĩnh vực.
Dù có nhiều kỳ vọng, quá trình triển khai cũng đối diện không ít thách thức. Thực trạng dữ liệu phân tán, thiếu chuẩn chung và sự khác biệt về hạ tầng công nghệ giữa các địa phương là trở ngại lớn. Hạn chế về nguồn lực tài chính và nhân sự cũng khiến nhiều địa phương gặp khó khăn trong đầu tư, vận hành hệ thống. Ngoài ra, vấn đề bảo mật và an toàn thông tin đặt ra yêu cầu khắt khe, đòi hỏi có giải pháp đồng bộ và lâu dài.
Để vượt qua những thách thức này, Kế hoạch nhấn mạnh đến việc ban hành quy chuẩn kỹ thuật thống nhất, làm cơ sở cho tất cả các hoạt động xây dựng, lưu trữ và khai thác dữ liệu. Đồng thời, cần huy động nguồn lực xã hội hóa, khuyến khích hợp tác công – tư trong đầu tư hạ tầng và công nghệ. Công tác giám sát, bảo mật dữ liệu cũng phải được thực hiện nghiêm ngặt, tránh nguy cơ rò rỉ, thất thoát thông tin.
Việc hình thành và vận hành CSDL bản trình kỳ mang lại nhiều giá trị chiến lược, trong đó nâng cao năng lực quản lý đô thị, giảm bớt thủ tục hành chính rườm rà, tạo môi trường đầu tư minh bạch, thuận lợi. Đồng thời, dữ liệu minh bạch sẽ tạo điều kiện để người dân tham gia giám sát, góp phần phòng chống tiêu cực và nâng cao hiệu quả quản trị.
Ngoài ra, CSDL bản trình kỳ là nền tảng để xây dựng đô thị thông minh, chính phủ điện tử và chính phủ số, đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên cách mạng công nghiệp 4.0. Đây cũng là cơ sở để Việt Nam hội nhập sâu rộng, tiếp cận với các chuẩn mực quản lý tiên tiến của thế giới.
Việc triển khai Nghị quyết 214 về xây dựng CSDL bản trình kỳ cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ và Bộ Xây dựng trong đổi mới phương thức quản lý, coi chuyển đổi số là động lực phát triển. Khi hệ thống dữ liệu này được vận hành hiệu quả, Việt Nam sẽ có một nền tảng quản lý đô thị hiện đại, minh bạch, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời mở ra hướng đi bền vững cho quá trình đô thị hóa.
Đức Tú
