Hiện nay, trong bối cảnh kinh tế hội nhập, các nền kinh tế đều hướng tới nền kinh tế tri thức. Các nhân sự cao cấp, các chuyên viên hàng đầu trong các lĩnh vực khác nhau đều là những người đòi hỏi phải có trình độ chuyên môn tốt, bề dày kinh nghiệm và một tư duy logic, tổng hợp tốt. Và trong các yếu tố này thì yếu tố kinh nghiệm làm việc luôn được các công ty chú trọng khi tuyển dụng.
Trong bối cảnh đó, câu hỏi: “Có nên tiếp tục học cao học sau khi đã đi làm?” là một câu hỏi mà rất nhiều kỹ sư, kiến trúc sư đã đặt ra. Liệu việc đi học cao học có góp phần vào việc tăng cường cho trình độ của các bạn hay không và các bạn được gì khi tiếp tục học cao học?
Đây là một câu hỏi hay và rất phù hợp đối với xu hướng coi trọng bằng cấp hiện nay tại Việt Nam. Vậy câu trả lời sẽ là thế nào?
Học cao học tại Việt Nam hiện nay vẫn theo chương trình học tập trung mấy tháng, nghỉ mấy tháng nên hầu hết các kỹ sư, kiến trúc sư đã đi làm vẫn có thể vừa học vừa làm.
Hiện nay, xu hướng học cao học có 3 xu hướng cơ bản:
1 – Học cao học vì chưa thật sự dám đối đầu với việc đi làm
Một số bạn sinh viên, sao khi tốt nghiệp vì chưa tự tin vào khả năng của mình, hoặc đã đi làm nhưng không tồn tại và thích nghi được với công việc, nên tự an ủi (tự lừa dối bản thân..) bằng việc học cao học là cần thiết và học để ra trường sẽ tự tin hơn về kiến thức, về thích nghi…. Tuy nhiên đối với những trường hợp này việc học không đem lại lợi ích gì cả mà càng ngày càng làm cho người đó thiếu tự tin hơn vì không khi học cao học xong, kinh nghiệm làm việc vẫn là con số 0 tròn trĩnh, và khi tuyển dụng thường nhà tuyển dụng không đánh giá cao (thiếu kinh nghiệm làm việc).
2 – Học cao học vì xác định dành cho tương lai
Xu hướng này là xu hướng của những bạn khi ra trường đã hoặc đang đi làm, có mong muốn, tham vọng sẽ trở thành người lãng đạo (teamleader, trưởng phòng, giám đốc,… Học để đạt được mục tiêu vừa có kinh nghiệm làm việc vừa có bằng cấp cao để xứng đáng được bổ nhiệm vào chức vụ cao hơn trong tương lai. Xu hướng này khá nhiều, đặc biệt đối với các bạn đã ra trường được 3-5 năm, đủ để tích lũy kinh nghiệm làm việc, đủ thời gian để đạt được vị trí cao trong công việc.
3 – Học cao học vì các bạn mình cũng học
Xu hướng này là xu hướng cũng chiếm số lượng kha khá trong một lớp cao học. Những người này đã, đang đi làm, thấy các bạn mình xung quanh đều học, vậy thì mình cũng đi học, không lẽ mọi người học, mình lại không học (đây có thể tạm coi là kém miếng khó chịu). Và với mục đích học như vậy thì việc học cao học không hẳn đem lại nhiều ý nghĩa cho tương lai nhưng cũng có thể đột nhiên đem lại ý nghĩa trong tương lai khi một ngày nào đó bằng cao học tự nhiên có vai trò trong một thời điểm cụ thể nào đó.
Như vậy, việc học cao học của bạn ở đây phải tự bạn nhìn nhận sẽ đóng vai trò gì trong tương lai của bạn. Nếu học để nâng cao kiến thức thì cũng là một điều đáng hoan nghênh. Nhưng nếu học chỉ để trốn chạy việc đi làm thì là một điều không nên làm vì con người luôn phải đối diện thử thách và không thể tránh khỏi việc đó.
Nếu bạn coi việc học cao học là tự tạo cho mình một đích đến trong tương lai, một ngày đẹp trời nào đó một chuyến tàu mang hy vọng, thành công đến thì bạn đã có tấm vé trong tay mà không cần phải đợi mua, thì việc học cao học của bạn đã trở nên có ý nghĩa.
Còn cụ thể thời gian bao lâu sau khi tốt nghiệp thì nên học, liệu đã quá già để học? Học không bao giờ là đủ, dù bạn bao nhiêu tuổi cũng vẫn cần học rất nhiều kiến thức khác mà chưa biết hết. Đối với việc học cao học, rất nhiều bạn cho rằng nó không hữu ích gì, nhưng thực tế đã chứng rằng thông qua việc học cao học, các bạn học được cách tổng hợp thông tin, phương pháp nghiên cứu một vấn đề nào đó, và cách tổ chức công việc khoa học. Những điều này thì không phải kỹ sư nào cũng học được từ trên ghế ĐH, và không phải ra trường 10 năm rồi mà làm việc đã có những phẩm chất này.
Vì vậy, quan trọng nhất, học cao học để làm gì? trả lời được câu hỏi đó bạn sẽ quyết định được việc học hay không nên học.
ThS.KTS. Nguyễn Thị Vân Hương (Bộ môn Kiến trúc công nghiệp, Khoa Kiến trúc và Quy hoạch – Trường ĐH Xây dựng)
[ FORUM ]
