Trước hàng loạt khó khăn về tài chính và nguy cơ thị trường rơi vào cơn suy thoái, nhiều doanh nghiệp bất động sản đã phải thu hẹp quy mô hoạt động, cắt giảm lao động với số lượng lớn. Trong quá trình tìm giải pháp để làn sóng sa thải nhân viên dừng lại, họ tiếp tục thanh lọc, tinh giản bộ máy để giúp nhân sự tinh nhuệ trụ lại với nghề.
Trong văn bản vừa gửi Thủ tướng Chính phủ gần đây, lãnh đạo Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) đã đề cập tới hàng loạt những khó khăn mà doanh nghiệp địa ốc phải đối mặt, trong đó nổi lên chuyện cắt giảm nhân sự.
Các nhân viên môi giới bất động sản của một công ty đang họp triển khai kế hoạch bán một dự án mới. (Ảnh: DNCC)
Câu chuyện các công ty phát triển dự án bất động sản thực hiện tái cơ cấu, phân chia, bố trí nhân lực một cách hợp lý nhằm hướng đến sự kiêm nhiệm, đa nhiệm đã trở thành phổ biến trong ngành, bên cạnh việc tạm hoãn đầu tư các dự án chưa triển khai. Việc này tác động đến nguồn cung sản phẩm ra thị trường, và kéo theo đó là các bộ phận tiếp thị và bán hàng của doanh nghiệp, hoặc các công ty môi giới bất động sản phải tinh giảm nhân sự bởi không có việc để làm.
Đại diện một công ty môi giới bất động sản tại thành phố Thủ Đức chia sẻ đây là thực trạng chung của các doanh nghiệp trong cùng lĩnh vực ở TPHCM hiện nay. Trước khó khăn này, doanh nghiệp buộc phải tinh giản đội ngũ, cắt giảm 50% nhân sự chủ yếu là thuộc bộ phận bán hàng.
Không ít doanh nghiệp loay hoay, xoay xở để thay đổi chiến lược kinh doanh, buộc phải lựa chọn con đường khó đi nhất đó là thu hẹp quy mô hoạt động, cắt giảm nhân sự để tiếp tục tồn tại. Đại diện một đơn vị chia sẻ, trước nay ban điều hành luôn chú trọng đến quyền lợi của nhân viên để giữ chân người lao động, qua việc chi lương thưởng đúng hạn, các chính sách phúc lợi về khám sức khỏe, đi du lịch… Tuy nhiên, hiện tại doanh nghiệp đã phải cắt giảm nhiều khoản, bao gồm giảm lương, giảm thưởng vào các ngày lễ và kỷ niệm của đơn vị, và cũng phải cho nghỉ khoảng 20% nhân sự.
Theo các thống kê không chính thức từ hội ngành nghề, trong một năm qua, con số nhân viên môi giới bất động sản bị cắt giảm công việc đã lên đến hàng trăm ngàn, và làn sóng này có thể vẫn chưa dừng lại.
Đặng Tiến H., trưởng phòng kinh doanh của Công ty HB – một doanh nghiệp bất động sản tại Hà Nội, chia sẻ chưa bao giờ anh cảm thấy công việc môi giới bất động sản gặp nhiều khó khăn như hiện nay, trong hơn 10 năm anh làm nghề.
H. so sánh hơn một năm qua công việc gặp nhiều trở ngại hơn cả giai đoạn hai năm đại dịch Covid-19, bởi cung cầu thị trường đều gặp khó. Anh và các cộng sự làm nhiều việc hơn trước nhưng thu nhập chỉ đủ cho việc sinh hoạt, không dư giả để tích lũy. Đứng trước thách thức lớn, công ty đang tìm giải pháp và đầu tư cho công nghệ hỗ trợ công việc bán hàng, tổ chức các khóa đào tạo, rèn luyện kỹ năng cho người lao động với niềm hy vọng vượt qua giai đoạn khó khăn, thị trường sẽ hồi phục và doanh nghiệp giữ chân được những nhân sự chuyên nghiệp, bám trụ với nghề.
Cuộc sàng lọc mạnh mẽ
Trong cuộc sàng lọc mạnh mẽ của thị trường nhân lực bất động sản, không phải ai cũng có sự may mắn như Đặng Tiến H., bởi những người ở lại phải có kinh nghiệm nhiều năm, có lượng khách hàng thân thiết, và vẫn có thể duy trì doanh số bán hàng trong giai đoạn thị trường chững lại.
Anh Trần Thanh B., nhân viên môi giới của một doanh nghiệp bất động sản quy mô khá lớn, nói với KTSG Online rằng vào tháng 11 vừa qua, ban lãnh đạo công ty đã thông báo về quyết định cắt giảm nhân sự vì kinh doanh khó khăn. Công ty đưa ra 3 phương án để nhân viên có thể lựa chọn như sau: ở lại công ty làm việc, nhưng không nhận lương và công ty sẽ đóng cho bảo hiểm xã hội (1); nghỉ việc, công ty hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp, không ăn lương nhưng vẫn cộng tác làm việc và hưởng hoa hồng trên sản phẩm bán được (2); nghỉ việc, công ty hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp, khi công ty hoạt động bình thường sẽ ưu tiên mời về làm việc nếu đồng ý (3).
Vì là trụ cột về kinh tế cho gia đình bốn người nên B. chọn phương án thứ 3, nghỉ việc và nhận trợ cấp thất nghiệp rồi đi tìm việc làm khác. Anh lạc quan rằng nếu có khách hàng thì sẽ tiếp tục cộng tác với công ty cũ để nhận hoa hồng môi giới bất động sản.
Trao đổi với báo giới, ông Phạm Lâm, Phó chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, ước tính số lượng người làm nghề môi giới bất động sản giảm ít nhất 30% trong hơn một năm qua.
Trên thị trường hiện nay, nếu sản phẩm không đáp ứng đầy đủ tính pháp lý, không bảo đảm chất lượng, tiềm ẩn rủi ro thì các sàn giao dịch sẽ không dám nhận sản phẩm về bán. Chính yếu tố mang tính “thanh lọc” này cũng sẽ tạo cơ hội cho hoạt động môi giới bất động sản được ổn định, bởi khi nhân viên môi giới tập trung vào sản phẩm đạt yêu cầu và có kỹ năng, phương án tiếp thị tốt thì họ vẫn luôn có khách hàng và vẫn luôn sống được với nghề.
Ông Phạm Lâm chia sẻ câu chuyện nhiều nhân viên môi giới đã tiếp tục bám trụ, họ đầu tư thời gian và tài chính cho việc học tập các chứng chỉ nghề, nâng cao kỹ năng, bên cạnh sự linh hoạt tìm nguồn hàng từ các phân khúc cho thuê, mua bán sản phẩm nhà phố, căn hộ trên thị trường thứ cấp để cầm cự vượt qua khó khăn. Giai đoạn sàng lọc sẽ giúp thị trường loại dần những người môi giới tay ngang, bát nháo ra khỏi cuộc chơi.
Cuộc đào thải khắc nghiệt trong lĩnh vực môi giới bất động sản, dưới góc nhìn của các chuyên gia, giống như “liều thuốc” mạnh giúp thị trường dần được ổn định và lành mạnh, theo hướng tích cực: chỉ những ai có năng lực mới trụ lại được với nghề.
Trao đổi với KTSG Online, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM cho biết, có hơn 300.000 người hành nghề môi giới bất động sản thì chỉ khoảng 10% trong số này có chứng chỉ hành nghề. Phần lớn người môi giới bất động sản hoạt động tự do kiểu “cò đất”, “cò nhà”.
Sự thiếu hụt nhân lực môi giới chuyên nghiệp trong thời gian qua cũng là một trong những nguyên nhân làm cho thị trường rơi vào tình trạng bị thổi giá, đẩy giá, giao dịch ảo, tạo khan hiếm giả tạo, gây ra các cơn sốt ảo giá nhà đất trên thị trường.
Mặc dù cuộc thanh lọc và đào thải là cần thiết với nhân sự lao động thị trường bất động sản Việt Nam, thế nhưng, thực trạng cắt giảm lao động của hàng loạt vẫn sẽ tác động không nhỏ đến an sinh xã hội, ảnh hưởng đến các gia đình, tác động đến cuộc sống của nhiều người lao động.
Vân Ly
(KTSG Online)
