Khi Việt Nam bước vào chu kỳ tăng tốc đầu tư hạ tầng giai đoạn 2025–2035, đường sắt và metro nổi lên như một lĩnh vực đầu tư dài hạn với quy mô vốn lớn, tiêu chuẩn kỹ thuật cao.
Trong bối cảnh đó, cơ hội dành cho, những doanh nghiệp sở hữu năng lực chuyên sâu, kinh nghiệm thực chiến và khả năng làm chủ công nghệ thi công là rất lớn.
Đường sắt và metro trở thành trụ cột đầu tư 2025-2035
Theo các quy hoạch phát triển giao thông đã được phê duyệt, giai đoạn 2025-2035 sẽ chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của dòng vốn đầu tư vào đường sắt và metro – lĩnh vực được xem là xương sống của hệ thống giao thông đô thị và liên vùng trong dài hạn. Riêng tại Hà Nội, mục tiêu đến năm 2035 là hoàn thành khoảng 410 km đường sắt đô thị, với tổng nhu cầu vốn đầu tư ước tính trên 40-45 tỷ USD cho toàn mạng lưới. TP.HCM cũng đặt mục tiêu phát triển hệ thống metro dài khoảng 500 km trong cùng giai đoạn, với tổng nhu cầu vốn được dự báo tương đương hoặc cao hơn Hà Nội, do tỷ lệ ngầm hóa lớn tại khu vực trung tâm.
Ở quy mô quốc gia, các dự án đường sắt trục và liên vùng đang được đẩy mạnh chuẩn bị và triển khai. Nổi bật trong số đó là tuyến Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng với tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 200.000 tỷ đồng, bên cạnh các định hướng đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam trong tầm nhìn dài hạn. Tổng thể, trong giai đoạn 2025-2035, lĩnh vực đường sắt và metro được dự báo sẽ chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong cơ cấu đầu tư hạ tầng giao thông của Việt Nam, trở thành một trong những động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa.
Tuy nhiên, thị trường không mở theo chiều rộng cho tất cả doanh nghiệp xây dựng. Đặc thù của các dự án đường sắt và metro là tỷ trọng chi phí dành cho các hạng mục nền móng, depot, kết cấu ngầm và xử lý địa chất thường chiếm khoảng 20-30% tổng mức đầu tư, thậm chí cao hơn đối với các tuyến metro đi ngầm. Đây là những hạng mục có yêu cầu và tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe và thời gian thi công kéo dài, khiến số lượng nhà thầu đủ năng lực tham gia thực chất tương đối hạn chế. Chính yếu tố này đang tạo ra sự phân hóa rõ rệt trên thị trường xây dựng hạ tầng trong giai đoạn mới.
FECON hiện diện ở đâu trong chuỗi dự án đường sắt – metro đang triển khai?
Trong bối cảnh thị trường phân hóa mạnh theo năng lực chuyên sâu, các dự án mà FECON đã và đang tham gia cho thấy doanh nghiệp này đang bám sát đúng phân khúc cốt lõi của chu kỳ đầu tư 2025-2035.
Tại tuyến Metro số 3 Nhổn – Ga Hà Nội, dự án có tổng mức đầu tư hơn 30.000 tỷ đồng, FECON tham gia thi công các hạng mục xử lý nền và thi công khoan hầm bằng robot TBM. Đây là tuyến metro đầu tiên tại Hà Nội có đoạn đi ngầm dài, được triển khai trong điều kiện đô thị đông đúc, không gian thi công hạn chế và yêu cầu nghiêm ngặt về kỹ thuật cũng như chất lượng công trình. Việc đảm nhiệm các hạng mục này cho thấy năng lực thi công công trình ngầm của FECON đã được kiểm chứng trong một dự án mang tính “chuẩn mực”, tạo tiền lệ quan trọng cho các tuyến metro tiếp theo.
Tiếp đó, doanh nghiệp tham gia gói thầu đầu tiên, hạng mục xử lý nền Depot Xuân Đình của dự án tuyến Metro số 2 Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo. Đây là tuyến metro ngầm được đánh giá có mức độ phức tạp cao bậc nhất tại Hà Nội, với tỷ lệ ngầm hóa lớn và điều kiện địa chất khó, tổng mức đầu tư dự kiến trên 35.000 tỷ đồng. Việc bắt đầu dự án với các hạng mục nền móng giúp FECON tích lũy thêm kinh nghiệm thực chiến trong phân khúc metro ngầm – lĩnh vực được dự báo sẽ chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong mạng lưới metro giai đoạn 2025-2035.
Ở chu kỳ đầu tư mới, FECON tiếp tục hiện diện tại tuyến Metro số 5 Văn Cao – Hòa Lạc, dự án có tổng mức đầu tư được công bố hơn 70.000 tỷ đồng. Doanh nghiệp hiện tham gia các hạng mục san nền, xử lý đất yếu tại depot Sơn Đồng – phần việc nền tảng, quyết định khả năng triển khai đồng bộ và vận hành toàn tuyến trong tương lai. Việc tham gia ngay từ giai đoạn đầu cho thấy FECON đang mở rộng “độ phủ” sang các tuyến metro mới, đồng thời đón đầu nhu cầu triển khai mạnh mẽ dự kiến diễn ra sau năm 2030.
Song song với metro đô thị, FECON cũng tham gia Dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, một dự án giao thông trục có vai trò chiến lược trong kết nối logistics vùng và cửa khẩu. Với tổng mức đầu tư sơ bộ trên 200.000 tỷ đồng, đây được xem là một trong những công trình đường sắt lớn trong giai đoạn 2025-2035. Việc FECON đảm nhiệm các hạng mục nền móng và hạ tầng kỹ thuật tại ga Hải Dương Nam cho thấy năng lực của doanh nghiệp đang được mở rộng từ metro đô thị sang đường sắt liên vùng và đường sắt Quốc gia, với yêu cầu cao về độ ổn định lâu dài của nền đường.
Lợi thế từ năng lực chuyên sâu
Từ góc nhìn thị trường, cơ hội của FECON trong giai đoạn 2025-2035 gắn chặt với cấu trúc của các dự án đường sắt và metro. Khi quy mô mạng lưới mở rộng và tỷ lệ ngầm hóa gia tăng, nhu cầu đối với các nhà thầu có năng lực xử lý nền móng, công trình ngầm và địa chất phức tạp sẽ ngày càng rõ nét.
So với mặt bằng chung của thị trường xây dựng, FECON đang lựa chọn tập trung vào phân khúc có yêu cầu kỹ thuật cao, nơi kinh nghiệm thực tiễn, dữ liệu kỹ thuật và năng lực công nghệ tích lũy qua từng dự án đóng vai trò quan trọng trong quá trình triển khai. Đây là lợi thế không dễ sao chép trong ngắn hạn, nhưng lại phù hợp với chu kỳ đầu tư hạ tầng kéo dài 10-20 năm, nơi năng lực tích lũy theo thời gian quan trọng hơn tốc độ mở rộng ngắn hạn.
Trong bối cảnh đầu tư hạ tầng giai đoạn 2025-2035, vị trí và vai trò của FECON trong làn sóng đầu tư này đang dần được thể hiện rõ nét hơn. Doanh nghiệp này đang đứng ở phân khúc nền móng và công trình ngầm của các dự án đường sắt và metro – nơi dòng vốn đầu tư đang gia tăng mạnh, nhưng chỉ dành cho những nhà thầu có năng lực thực chất, kinh nghiệm đã được kiểm chứng và tầm nhìn phát triển dài hạn. Đây cũng chính là nền tảng để FECON tiếp tục tham gia sâu hơn vào chu kỳ đầu tư hạ tầng lớn nhất của Việt Nam trong nhiều thập niên tới.
Nhi Nhi
