GS.TS Nguyễn Hoàng Giang, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, phụ trách công tác khoa học, công nghệ, đối ngoại và hợp tác quốc tế. Ông hiện là một trong những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực vật liệu và kết cấu công trình với nhiều công trình nghiên cứu có giá trị khoa học và ứng dụng cao.
Lần này, trong vai trò Trưởng Ban tổ chức Tuần lễ thường niên RILEM lần thứ 79 & ICONS 2025 trả lời phỏng vấn của ConsMedia, GS.TS Nguyễn Hoàng Giang mang đến tầm nhìn kết nối để đưa Việt Nam hội nhập sâu hơn vào dòng chảy tri thức toàn cầu, đồng thời mở ra cơ hội để khoa học xây dựng đồng hành cùng doanh nghiệp và xã hội.
ConsMedia: Thưa Giáo sư, với tư cách là Trưởng Ban tổ chức Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025, ông nhìn nhận thế nào về ý nghĩa của việc Việt Nam lần đầu tiên đăng cai một sự kiện học thuật tầm cỡ quốc tế trong lĩnh vực vật liệu và kết cấu? Theo ông, việc Việt Nam đăng cai sự kiện lần này mang ý nghĩa gì cho vị thế khoa học và hình ảnh đất nước trên bản đồ quốc tế?
– Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025 năm nay là một dấu mốc đặc biệt, bởi đây là lần đầu tiên sự kiện được tổ chức tại Việt Nam, do Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đăng cai cùng với sự phối hợp của Hội Vật liệu Xây dựng Việt Nam và Hội Bê tông Việt Nam. Với bề dày lịch sử và uy tín quốc tế, việc RILEM lựa chọn Việt Nam làm điểm đến thể hiện sự tin tưởng vào năng lực khoa học, công nghệ và vai trò của các đơn vị nghiên cứu trong nước.
Năm nay được đánh giá là một năm hết sức thành công, hội nghị quy tụ hơn 260 bài báo khoa học được phản biện và trình bày, cùng sự tham dự của trên 400 đại biểu trong ba ngày (từ ngày 26 đến ngày 28/8) tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia và Trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Đây là dịp để các chuyên gia hàng đầu thế giới gặp gỡ, chia sẻ và trao đổi học thuật. Nhiều diễn giả danh tiếng tham dự như GS. Karen Scrivener – người sáng tạo công nghệ xi măng LC3 giúp giảm thiểu phát thải khí nhà kính; các giáo sư Moncef Nehdivà R. Doug Hooton đến từ Canada – những người tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực xây dựng; GS. Susan Bernal (Anh) – chuyên gia nghiên cứu vật liệu bền vững; GS. Tuấn Ngô – cựu sinh viên Đại học Xây dựng Hà Nội, hiện giảng dạy tại Đại học Melbourne (Úc); hay GS. Ken Kawamoto (Đại học Saitama, Nhật Bản) – đối tác lâu năm trong các dự án hợp tác nghiên cứu với Trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Về phía Việt Nam, hội nghị còn có sự tham gia của nhiều nhà khoa học uy tín như PGS.TS Lê Trung Thành – Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ, Môi trường và Vật liệu Xây dựng, Bộ Xây dựng, là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực vật liệu và môi trường xây dựng.
Điểm nổi bật của hội nghị năm nay không chỉ nằm ở giá trị học thuật, mà còn ở sự kết nối giữa nghiên cứu và thực tiễn. Trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai nhiều nghị quyết quan trọng của Đảng và Chính phủ về phát triển khoa học – công nghệ, hội nhập quốc tế, cũng như thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân, hội nghị trở thành diễn đàn để các nhà khoa học, doanh nghiệp và cơ quan quản lý cùng gặp gỡ, trao đổi. Các phiên thảo luận chuyên sâu sẽ tập trung vào hai khía cạnh: (1) giải quyết những bài toán thực tiễn từ nhu cầu của doanh nghiệp thông qua nghiên cứu và phát triển công nghệ mới; (2) xây dựng và hoàn thiện chính sách, hệ thống pháp lý, tiêu chuẩn quốc gia hài hòa với quốc tế, qua đó thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ vào thực tế. Đặc biệt, sự kiện cũng là cơ hội để Việt Nam học hỏi kinh nghiệm quốc tế, từ đó đề xuất và phát triển hệ thống luật pháp, tiêu chuẩn phù hợp với thực tiễn trong nước, đồng thời đóng góp vào xu hướng phát triển công nghệ và vật liệu xây dựng toàn cầu. Với sự đồng hành, bảo trợ và hỗ trợ của Bộ Xây dựng, các bộ ngành liên quan cùng nhiều tổ chức, doanh nghiệp uy tín, Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025 hứa hẹn sẽ là một sự kiện thành công, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ khoa học công nghệ thế giới.
Một trong những mục tiêu quan trọng của hội nghị là thúc đẩy kết nối giữa nghiên cứu và thực tiễn. Theo Giáo sư, Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025 sẽ tạo ra cơ chế gì để doanh nghiệp có thể tham gia trực tiếp vào quá trình nghiên cứu, thử nghiệm và ứng dụng công nghệ mới?
– Hội nghị năm nay tập trung vào những chủ đề lớn đang được quan tâm toàn cầu như vật liệu xanh, kinh tế tuần hoàn và công trình hướng tới mục tiêu Net Zero. Đây đều là những vấn đề cấp thiết, có tính thực tiễn cao trong ngành xây dựng hiện nay. Khi xây dựng nội dung hội nghị, Ban Tổ chức đã phối hợp cùng Cục Đối ngoại và RILEM để lựa chọn các chủ đề mang tầm quốc tế, thu hút sự chú ý của giới khoa học và cộng đồng doanh nghiệp.
Trong đó, nổi bật là các nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ số vào lĩnh vực xây dựng – xu hướng hiện đang thu hút sự quan tâm lớn trên toàn thế giới cũng như tại Việt Nam. Bên cạnh đó, những công nghệ mới như xi măng LC3 giúp giảm phát thải, hay các giải pháp phát triển vật liệu và công nghệ bền vững cũng là điểm nhấn được kỳ vọng tạo ra những bước đột phá. Chính sự giao thoa giữa các hướng nghiên cứu này sẽ mở ra nhiều định hướng phát triển khả thi, vừa mang giá trị học thuật, vừa gắn với nhu cầu thực tiễn.
Quan trọng hơn, hội nghị không chỉ là nơi chia sẻ tri thức, mà còn tạo tiền đề cho việc hình thành các chính sách, tiêu chuẩn và cơ chế khuyến khích ứng dụng công nghệ mới vào thực tế. Những đề xuất từ các phiên thảo luận sẽ góp phần bổ sung, hoàn thiện định hướng phát triển của Chính phủ, đồng thời thúc đẩy sự liên kết giữa ba trụ cột: nhà khoa học – doanh nghiệp – cơ quan quản lý.
Hội nghị năm nay tập trung vào các vấn đề như vật liệu xanh, kinh tế tuần hoàn và công trình Net Zero. Giáo sư đánh giá chủ đề nào sẽ mang tính đột phá nhất và có khả năng áp dụng rộng rãi trong thực tiễn xây dựng?
– Có thể nói rằng, những hệ thống chủ đề mà chúng tôi đưa ra đều là những vấn đề vừa cấp thiết vừa quan trọng trên phạm vi toàn cầu. Vì vậy, khi tổ chức hội nghị lần này, phối hợp cùng Cục Đối tác quốc tế, đơn vị trực tiếp triển khai hợp tác với RILEM, chúng tôi đã xây dựng những nội dung mang tính thu hút và nhận được sự quan tâm rộng rãi từ cộng đồng khoa học quốc tế.
Quý vị có thể thấy rõ rằng, các chủ đề được lựa chọn đều gắn với những xu hướng công nghệ hiện đại, chẳng hạn như việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ vào trong thực tiễn xây dựng là một vấn đề đang thu hút sự chú ý lớn trên toàn thế giới cũng như tại Việt Nam. Bên cạnh đó, chúng ta còn có những chủ đề liên quan đến việc sử dụng các hệ thống tiên tiến để giảm phát thải; phát triển công nghệ từ vật liệu, môi trường cho đến xây dựng. Đây là sự giao thoa của nhiều lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Chúng tôi tin rằng yếu tố quan trọng và thành công nhất của hội nghị chính là việc các nhà khoa học trực tiếp trình bày những kết quả nghiên cứu mới nhất. Trong đó chắc chắn sẽ có sự giao thoa, phối hợp đa chiều, từ đó hình thành những định hướng phát triển cụ thể được đề xuất. Những định hướng này hoàn toàn phù hợp với chiến lược, lĩnh vực ưu tiên phát triển của Chính phủ trong thời gian qua. Do đó, chúng tôi tin tưởng rằng các chủ đề thảo luận sẽ góp phần thiết thực vào sự phát triển, hỗ trợ đời sống và nâng cao chất lượng chăm sóc cộng đồng.
Nếu nhìn xa hơn Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025, ông kỳ vọng những hạt mầm nào sẽ được gieo trồng từ sự kiện này không chỉ cho cộng đồng khoa học, mà còn cho ngành xây dựng, kiến trúc và sự phát triển bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc?
– Có thể nói, sự kiện Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025 diễn ra vào một thời điểm hết sức phù hợp, khi đất nước đang triển khai nhiều nghị quyết quan trọng của Chính phủ như Nghị quyết 57, Nghị quyết 68, và đặc biệt là định hướng lấy khoa học – công nghệ làm nền tảng cho sự phát triển quốc gia. Trong bối cảnh đó, các trường đại học được xác định là trung tâm nghiên cứu, đồng thời thúc đẩy mối liên kết “ba nhà”: Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp.
Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cũng rất may mắn khi là một trong những cơ sở đào tạo và nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam, được Chính phủ định hướng trở thành lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Sự kiện lần này không chỉ là kết quả tích lũy từ các sự kiện trước đó thông qua mạng lưới hợp tác của các nhà khoa học và những tri thức đã được hình thành, mà còn tạo đà để chúng ta tiếp tục mở rộng sự gắn kết. Đặc biệt, sự tham gia lần này không chỉ giới hạn trong giới học thuật, mà còn có sự đồng hành của doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách, tạo nên một diễn đàn toàn diện, gắn kết chặt chẽ giữa nghiên cứu – ứng dụng – quản lý.
Từ những diễn đàn như thế này, sẽ có nhiều chính sách mới được đề xuất, nhiều công nghệ mới được hiện thực hóa. Hội nghị cũng là điểm khởi đầu cho những bước phát triển tiếp theo: xây dựng mạng lưới khoa học rộng lớn trong và ngoài nước, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp; đồng thời hình thành các dự án, ý tưởng quốc tế. Đây cũng là môi trường để các nhà khoa học Việt Nam học hỏi kinh nghiệm quốc tế, đào tạo và bồi dưỡng các thế hệ chuyên gia mới.
Sự kiện lần này sẽ là tiền đề quan trọng để tiếp nối các hoạt động khoa học quốc tế trong tương lai, như RILEM 80th hay ICONS 2027. Xa hơn, chúng tôi mong muốn xây dựng một môi trường học thuật và hợp tác tin cậy, nơi các nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà quản lý có thể cùng chia sẻ tri thức, kinh nghiệm, từ đó thúc đẩy sự phát triển không chỉ trong lĩnh vực xây dựng, mà còn đóng góp vào phát triển bền vững, nâng cao năng lực xã hội của Việt Nam, khu vực và thế giới.
Nhìn xa hơn, sự kiện được kỳ vọng sẽ gieo mầm cho nhiều hợp tác chiến lược trong tương lai. Đó là mạng lưới kết nối rộng lớn giữa các nhà khoa học trong nước và quốc tế; sự hình thành của các ý tưởng, dự án nghiên cứu liên ngành và xuyên biên giới; cũng như sự xuất hiện của những thế hệ chuyên gia mới được tiếp cận kinh nghiệm quốc tế. Từ nền tảng này, Việt Nam có thể tiếp tục đóng góp vào các diễn đàn khoa học toàn cầu, đồng thời phát triển những giải pháp công nghệ phục vụ trực tiếp cho công cuộc xây dựng, kiến trúc và phát triển bền vững của đất nước.
Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025 vì vậy không đơn thuần một sự kiện học thuật quốc tế, mà còn là khởi đầu quan trọng để Việt Nam khẳng định vị thế trong lĩnh vực khoa học – công nghệ xây dựng, đóng góp vào tiến trình phát triển xanh và bền vững của khu vực và thế giới.
Xin gửi lời cảm ơn chân thành tới GS.TS Nguyễn Hoàng Giang vì những chia sẻ tâm huyết, góp phần lan tỏa ý nghĩa của Tuần lễ thường niên RILEM 79th & ICONS 2025 đến độc giả.
Thiên Nhi, Minh Phương – ConsMedia
