Kiến trúc dành cho lĩnh vực giáo dục là một công cụ mạnh mẽ để kích thích tính sáng tạo, cũng như tăng cường sự tập trung, động lực và sự hiểu biết. Dù đó là trường mầm non, trường trung học, hay đại học, môi trường mà chúng ta nghiên cứu trực tiếp ảnh hưởng đến sự hấp thụ tri thức. Với việc lưu ý về chủ đề này, năm 2017 đã cho thấy một loạt các cơ sở giáo dục và các công trình trường học thúc đẩy độ nhạy cảm đối với cảnh quan, tính linh hoạt, và tương lai.
Từ một trường học ở Ghana được xây dựng chỉ trong 60 ngày, tới một khuôn viên mới cho một trường đại học, mời các bạn cùng chúng tôi điểm lại các dự án giáo dục nằm trong TOP 10 trong 12 tháng qua (theo bình chọn của Designboom.com).
1- Học viện Avasara dành cho nữ sinh ở Ấn Độ / thiết kế: Casedesign + Transsolar
(ảnh: Ariel Huber)
Nằm trong một ngôi làng nông thôn ở Lavale, Ấn Độ, tòa nhà học viện Avasara mới được xây dựng như là một phần của thành phố tri thức đang phát triển. Vị trí độc đáo của nó tận dụng các nguồn lực sẵn có tại địa phương và mặc dù có đặc điểm khác biệt so với những công trình khác trong khu vực, công trình kiến trúc này vẫn tôn trọng môi trường nông thôn xung quanh, thân thiện với môi trường và hỗ trợ phát triển giáo dục hướng đạo cho phụ nữ trẻ ở Ấn Độ.
2- Ngôi trường “Inside Out” ở Ghana / thiết kế: Andrea Tabocchini and Francesca Vittorini
(ảnh: Andrea Tabocchini & Francesca Vittorini)
Năm 2017, Andrea Tabocchini và Francesca Vittorini hoàn thành ngôi trường “Inside Out” (bên trong và bên ngoài) ở Ghana, một mẫu trường được xây dựng trong một ngôi làng nông thôn, nơi bão đã phá hủy ngôi trường duy nhất trong khu vực. Ngôi trường đã được xây dựng bằng một cam kết nhân đạo trong 60 ngày với chỉ 12.000 Euro, thu hút cộng đồng địa phương và một nhóm tình nguyện viên quốc tế đến từ 20 quốc gia khác nhau.
Như tên gọi của nó, ngôi trường đã làm mờ ranh giới giữa bên trong và bên ngoài, đưa ra một sự thay thế cho các lớp học hướng nội tiêu chuẩn và đề xuất một thiết kế hợp lý với giá cả phải chăng để có thể nhân rộng được ở địa phương.
3- Nhà hiệu bộ Đại học FPT tại Hà Nội, Việt Nam / thiết kế: VTN Architects
(ảnh: Hiroyuki Oki)
Được thiết kế bởi công ty Kiến trúc Võ Trọng Nghĩa, nhà hiệu bộ Đại học FPT tại Hà Nội là giai đoạn đầu tiên của một quy hoạch tổng thể lớn hơn của trường Đại học FPT tại Việt Nam như là một tổ chức có ý thức hàng đầu về môi trường.
Được xem như là cửa ngõ vào khuôn viên của trường, công trình là một cấu trúc bao gồm các mô-đun đơn giản, và có đặc điểm như những ô cờ đậm nhạt, nơi có các phần rỗng che phủ cho thảm thực vật tự nhiên. Cây cối ở đây hoạt động như lớp vỏ xanh nhằm giảm sự truyền nhiệt trực tiếp qua các cửa sổ của tòa nhà.
4- Nhà thi đấu thể thao bằng tre ở Thái Lan / thiết kế: Chiangmai Life Architects
(ảnh: Alberto Cosi)
Nhà thi đấu thể thao này được xây dựng cho một trường học ở Thái Lan sử dụng hệ khung kèo bằng tre tiền chế có nhịp vượt hơn 17 mét mà không cần bê tông cốt thép hoặc các chi tiết liên kết nào. Được đặt hàng bởi trường quốc tế Panyaden, một tổ chức quốc tế và song ngữ nằm ở tỉnh Chiang Mai, dự án được thiết kế bởi Chiangmai Life Architects (CLA), một công ty chuyên về kiến trúc bằng tre và đất. Công trình dự kiến sẽ có tuổi thọ ít nhất 50 năm.
Ý tưởng thiết kế của CLA dựa trên hình ảnh hoa sen, một biểu tượng của cả Thái Lan và Phật giáo. Nhóm thiết kế, dẫn đầu bởi Markus Roselieb và Tosapon Sittiwong, đã được yêu cầu xây dựng một nhà thi đấu lớn có thể chứa 300 học sinh trong khi phải hài hòa với môi trường tự nhiên xung quanh nó.
5- Trường mầm non ở Nam Phi / thiết kế: Collectif Saga
(ảnh: Joubert Loots)
Từ năm 2014, Saga – một tập đoàn kiến trúc Pháp – đã làm việc với cư dân địa phương ở vùng ngoại ô của cảng Elizabeth, Nam Phi để thực hiện nhiều công trình khác nhau.
Năm 2017, nhiều năm sau khi hoàn thành một hội trường cho một khu định cư không chính thức có tên là Joe Slovo West, nhóm thiết kế đã trở lại khu vực này để xây dựng ‘Trường Mầm non Silindokulhe’ như một phần của giai đoạn phát triển thứ hai.
Kết quả là mang đến một cách thức xây dựng công trình đáng tự hào, cung cấp tầm nhìn bao quát ra môi trường xung quanh của nó từ bên dưới một mái tôn lượn sóng và sử dụng vật liệu địa phương. Bên trong công trình bố trí ba phòng học thông thoáng tự nhiên, một văn phòng cho bốn giáo viên, và một căng tin với cánh cửa trượt nằm đối diện. Toàn bộ khối công trình được sắp xếp mạch lạc xung quanh một sân chơi, nơi trẻ em được khuyến khích dành nhiều thời gian cho hoạt động ngoài trời.
6- Trường mầm non ở Nhật Bản / thiết kế: Tezuka Architects
(ảnh: Katsuhisa Kida / fototeca)
Công trình được xây dựng vào năm 2012, do Văn phòng kiến trúc sư Tezuka thiết kế, sử dụng những cây gỗ tuyết tùng ở địa phương đã bị chết do nước mặn sau thảm hoạ sóng thần tàn phá năm 2011 ở Nhật Bản. Dự án do UNICEF hỗ trợ bao gồm một loạt các khớp nối để tạo thành một căn phòng lớn có thể được chia nhỏ theo nhu cầu thay đổi.
Cảnh quan nhân tạo đã được chuyển đổi thành một sân chơi dốc, nơi trẻ em có thể khám phá khu vực bên dưới cấu trúc gỗ.
7- Trung tâm học thuật Düsseldorf tại trường Đại học FOM / thiết kế: J. Mayer H.
(ảnh: David Franck)
Vào tháng 09 năm 2017, J. Mayer H. đã hoàn thành một lớp học mới và công trình thính phòng ở Düsseldorf, Đức. Sau khi kế hoạch xây dựng công trình được công bố lần đầu tiên vào năm 2012, việc xây dựng bắt đầu vào tháng 12/2013 cho một không gian rộng 6.000m2 bao gồm mạng lưới các thính phòng, giảng đường và phòng hội thảo. Công trình được thiết kế dành cho khoa Khoa học ứng dụng về Kinh tế và Quản lý, trường Đại học FOM – một trường Đại học tư thục lớn nhất nước Đức – cấu trúc mới cung cấp nhiều không gian học tập cần phải bổ sung.
8- Trường Đại học Công nghệ Cornell ở New York / thiết kế: Weiss/Manfredi, Morphosis, Handel Architects
(ảnh: Matthew Carbone / Morphosis)
Nằm ở phía nam hòn đảo Roosevelt (New York), dự án Đại học Công nghệ Cornell là đại diện cho tương lai của kiến trúc học thuật. Các công ty tư vấn Weiss/Manfredi, Morphosis, và Handel Architects lần lượt thiết kế các tòa nhà The Birdge, The Bloomberg, và The House cho dự án của tương lai này.
Quy hoạch tổng thể của trường Đại học Công nghệ Cornell được thiết kế bởi công ty tư vấn Skidmore Owings Merrill, đảm bảo cho khu đất có diện tích 12,4 mẫu Anh trong vòng 100 năm tránh được ngập lũ và đến 500 năm tới không bị ảnh hưởng bởi nước biển dâng và hiểm họa thiên tai. Quy hoạch này cũng được thiết kế với sự linh hoạt để đảm bảo sự thay đổi cần thiết trong tương lai khi ngôi trường tiếp tục phát triển.
9- Trường mầm non Morinoie tại Nhật Bản / thiết kế: Masahiko Fujimori
(ảnh: Shigeo Ogawa)
Gần đây, thành phố Sendai ở Nhật Bản đã và đang trải qua giai đoạn tái phát triển đô thị và tăng dân số. Để đáp ứng nhu cầu này, công ty kiến trúc Masahiko Fujimori đã thiết kế một cấu trúc đầy màu sắc cho ngôi trường Mẫu giáo Morinoie – chào đón học sinh của mình vào một không gian học tập thoải mái và tiện nghi.
“Chúng tôi đã thiết kế một Trường mẫu giáo ‘kiểu đô thị’ có thể đáp ứng được số lượng trẻ em ngày càng tăng, đồng thời khuyến khích sự tò mò, sáng tạo và mối liên hệ với cộng đồng địa phương”, Fujimori nói.
10- Trường mầm non Toranoko ở Nhật Bản / thiết kế: Takashige Yamashita
(ảnh: Kenichi Suzuki)
Nằm trong một thị trấn yên bình ở quận Yamanashi, không xa núi Fuji, văn phòng kiến trúc sư Takashige Yamashita (TYO) đã xây dựng một trường mầm non nhỏ được nhận diện bởi mái bằng gỗ quá khổ của nó. Không gian với mục đích kép được thiết kế không chỉ để làm nơi học tập cho các trẻ em của thị trấn, mà còn để phục vụ như là một khu vực tập hợp cộng đồng – một không gian mà kiến trúc sư mô tả như là một “cây lớn” (big tree).
Trên cùng một địa điểm này, cũng còn có ba cơ sở cho người cao tuổi. Trường mầm non mới nằm ở trung tâm của khu vực này, bao quanh bởi các tòa nhà khác và sử dụng vị trí cốt lõi của nó, kiến trúc sư Takashige Yamashita đã quyết định thiết kế một không gian cộng đồng cho tất cả mọi người, không chỉ cho trẻ em. Kết quả là, có một khu vực sảnh cho người lớn được kết nối với phần còn lại của không gian nhà trẻ.
KTS Trình Huy Long (lược dịch từ Designboom.com)
