Với mạng lưới kết nối nhiều trường đại học, học viện, viện nghiên cứu khác nhau trên khắp châu Á, công trình sẽ góp phần hình thành nên một thành phố khoa học đẳng cấp quốc tế, đồng thời nâng tầm vị thế của Thâm Quyến như một trung tâm công nghệ đổi mới.
Điểm nhấn trong thiết kế kiến trúc
Kiến trúc bảo tàng được lấy cảm hứng từ chính bối cảnh đô thị hiện đại, năng động. Cụ thể, phía đông – nơi tiếp giáp thành phố là sự hiện diện của những đường cong uốn lượn, tựa như các tuyến đường lưu thông đông đúc. Còn ở phía tây, các kiến trúc sư bố trí nhiều sân hiên và bức tường kính lớn, hướng tầm nhìn ra công viên Guangming cạnh bên. Nhờ chất liệu kính trong suốt, du khách có thể quan sát dễ dàng không gian bên trong.
Nhìn từ xa, bảo tàng không khác gì một con tàu đồ sộ, dũng mãnh tiến tới tương lai. Toàn bộ khối nhà có tạo hình chữ U ấn tượng, khoác lên mình lớp vỏ bọc thép không gỉ “hai màu” từ việc ứng dụng công nghệ xử lý bề mặt INCO(1) tiên tiến, để tạo hiệu ứng chuyển màu tinh tế từ xanh đậm sang xám bạc, gợi liên tưởng đến sự chuyển động của các thiên thể trong không gian. Bên cạnh giá trị thẩm mỹ, lớp vỏ cũng đồng thời đóng vai trò là “lá chắn khí hậu”: Tạo lớp đệm thông gió, hạn chế hấp thụ nhiệt và bảo vệ công trình trước tác động khắc nghiệt của thời tiết.
Không gian khai phóng tri thức
Khi bước vào bên trong, các không gian triển lãm liên kết liền mạch với nhau, mở ra chuỗi trải nghiệm đa dạng và thú vị. Tính linh hoạt được xem là nguyên tắc thiết kế xuyên suốt. Hình khối, tỷ lệ và cách bố trí từng phòng triển lãm đều được điều chỉnh khác nhau, mang đến cảm giác mới lạ cho khách tham quan mỗi lần ghé thăm. Một số khu vực được giữ nguyên như những điểm chạm quen thuộc trong dòng chảy khám phá, số khác liên tục thay đổi tùy theo chủ đề triển lãm diễn ra tại thời điểm đó.
Đặc biệt, sảnh trung tâm được thiết kế với không gian quan sát đa chiều và chất liệu độc đáo, đóng vai trò như điểm khởi đầu đầy cảm hứng cho hành trình trải nghiệm của mỗi vị khách. Bức tường kính chạy dọc theo mặt đứng công trình và sự góp mặt của giếng trời đã giúp xóa nhòa ranh giới trong – ngoài, đưa ánh sáng tự nhiên lan tỏa khắp không gian. Sự hài hòa giữa kiến trúc, thiên nhiên và không gian công cộng xung quanh tạo nên một tổng thể sống động và giàu tính kết nối.
Không gian bảo tàng gồm 7 khu chức năng chính: Triển lãm công nghệ, rạp chiếu phim, không gian thực nghiệm nghiên cứu, trung tâm đổi mới sáng tạo, dịch vụ công cộng, quản lý điều hành và công viên khoa học.
Không chỉ đơn thuần là không gian trưng bày, bảo tàng còn mang sứ mệnh lớn lao trong việc giáo dục cộng đồng và kết nối học thuật. Với thiết kế giàu tính tương tác, hệ thống công cụ hiện đại và các diễn đàn khoa học hấp dẫn, bảo tàng ưu tiên trải nghiệm thực tế – cảm quan, khơi dậy tinh thần tìm tòi và nuôi dưỡng tình yêu khoa học một cách tự nhiên, bền bỉ.
Công trình xanh tiêu biểu, thúc đẩy phát triển đô thị bền vững
Bảo tàng Khoa học và Công nghệ theo đuổi mục tiêu trở thành hình mẫu kiến trúc xanh toàn diện và đạt được chứng nhận công trình xanh 3 sao của Trung Quốc.
Bảo tàng đã áp dụng triệt để chiến lược thiết kế thụ động (tận dụng tối đa điều kiện tự nhiên như ánh sáng, gió trời), đồng thời tích hợp hệ thống quản lý thông minh cùng các thiết bị tiết kiệm năng lượng. Nhờ vậy, mức tiêu thụ điện năng của công trình chỉ vào khoảng 15,47 kWh/m² mỗi năm, góp phần giảm phát thải điện xuống còn 125,89 kgce/m²/năm.
Mặt khác, trong giai đoạn thi công, dự án ưu tiên lựa chọn vật liệu thân thiện với môi trường, với hơn 389.000 tấn vật liệu tái chế được sử dụng. Chưa kể, hệ thống cấp thoát nước đã tối ưu hóa hiệu suất bằng cách tái sử dụng nước xám, kết hợp thu gom và trữ nước mưa, từ đó giảm lượng nước tiêu thụ hàng năm chỉ còn khoảng 14.906m³.
Ngoài ra, dự án cũng thực hiện đánh giá nghiêm ngặt toàn bộ quá trình xây dựng, vòng đời công trình và khả năng thích ứng với các thay đổi trong tương lai, nhằm hạn chế tối đa lượng khí thải carbon tích lũy.
Vận hành thông minh, thích ứng linh hoạt và hài hòa cảnh quan, bảo tàng là minh chứng điển hình cho mô hình kiến trúc đô thị bền vững giữa lòng Thâm Quyến – nơi công nghệ và sinh thái cùng tồn tại trong một thể thống nhất.
| Tên công trình: Shenzhen Science and Technology Museum Địa điểm: Thành phố Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc Đơn vị thiết kế: Zaha Hadid Architects |
Hải Vy – Ảnh: Virgile Simon Bertrand / zaha-hadid.com
