Dân số ngày càng tăng khiến lượng rác thải sinh hoạt ở Đông Nam Á cũng tăng lên nhanh chóng. Với sự hỗ trợ công nghệ đốt rác sản xuất điện của các công ty Nhật Bản, nhiều nước trong khu vực đang nhắm đến rác thải như là một nguồn năng lượng mới.
Một nhà máy điện rác ở khu Tuas, phía tây nam Singapore có thể xử lý khoảng 35% lượng rác mà người dân thành phố thải ra hàng ngày. Mỗi ngày, có khoảng 500-600 xe chở rác đến nhà máy này, nơi có công suất sản xuất điện đạt 120 MW.
Nhà máy điện rác TuasOne ở Singapore. (Ảnh: littledayout.com)
Năm 2022, tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries (MHI) của Nhật Bản thông báo đã hoàn tất mua lại tất cả cổ phần của TuasOne, công ty vận hành nhà máy điện rác ở Tuas. Trước đây, TuasOne vốn là liên doanh giữa MHI và Hyflux, công ty xử lý nước của Singapore. Cho đến nay, MHI đã thiết kế và xây dựng bốn nhà máy đốt rác sản xuất năng lượng ở Singapore. Công ty cũng thiết lập sự hiện diện lớn nhất trong ngành công nghiệp điện rác ở Đông Nam Á.
“Ở Đông Nam Á, cơ sở hạ tầng thu gom rác thải đã được cải thiện trong những năm gần đây và dân số ngày càng tăng. Vì vậy, nhu cầu xử lý rác thải cũng tăng theo”, một nguồn của Công ty kỹ thuật hóa chất và môi trường MHI, nói
Hồi tháng 4, một nhóm nhà đầu tư do tập đoàn hạ tầng Keppel thuộc sở hữu nhà nước Singapore nhận được đơn đặt hàng trị giá 1,5 tỉ đô la Singapore của Cơ quan Môi trường quốc gia Singapore để xây dựng một nhà máy sản xuất năng lượng từ rác thải và một nhà máy tái chế vật liệu từ rác thải.
Hầu hết rác thải ở Đông Nam Á được đưa đến các bãi rác lộ thiên trên những bãi đất trống. Nhưng trong những năm gần đây, ô nhiễm nước ngầm đã trở thành một vấn đề cấp bách trong khu vực trong khi dân số tăng, dẫn đến nhiều rác thải hơn.
Theo Bộ Môi trường Nhật Bản, việc chôn lấp rác và đưa rác đến các khu đất trống chiếm hơn 60% tổng lượng rác được xử lý trên thế giới. Trong khi đó, chỉ khoảng 20% lượng rác trên thế giới được tái chế hoặc đốt tiêu hủy. Đốt rác là phương pháp xử lý phổ biến ở châu Âu và Nhật Bản, và chôn lấp rác là phương pháp được sử dụng rộng rãi ở Mỹ.
Trong khi quá trình đốt rác thải ra khí carbon, thì việc chôn lấp rác thải ra khí methane, gây hiệu ứng nhà kính mạnh gấp 25 lần so khí carbon. Theo MHI, giải pháp đốt rác sẽ làm giảm lượng rác thải chôn lấp, từ đó, giúp giảm tác động đến ảnh môi trường.
Các nhà máy đốt rác cũng có thể tạo ra điện bằng cách sử dụng nhiệt sinh ra trong quá trình đốt. Công nghệ này ngày càng thu hút sự quan tâm ở Đông Nam Á.
Công ty nghiên cứu Mordor Intelligence của Ấn Độ dự báo, thị trường đốt rác sản xuất năng lượng của Đông Nam Á sẽ tăng từ 3,3 tỉ đô la Mỹ vào năm 2023 lên 6,1 tỉ đô la vào năm 2028 , tương đương mức tăng khoảng 80%.
Theo Mordor, kế hoạch xây dựng ít nhất 6 nhà máy điện rác ở Malaysia đã được khởi động từ năm 2020 đến năm 2021. Tất cả các nhà máy này dự kiến sẽ vận hành vào năm 2025. Năm 2020, Thái Lan đã triển khai xây dựng nhà máy đốt khoảng 144.000 tấn rác để sản xuất 6 MW điện mỗi năm.
Các công nước ngoài đang cạnh tranh đơn đặt hàng xây dựng nhà máy điện rác ở Đông Nam Á. Tuy, các công ty Nhật Bản có lợi thế hơn cả nhờ bề dày kinh nghiệm và chuyên môn. Nhật Bản có khoảng 1.000 cơ sở đốt rác thải, nhiều nhất trên thế giới. 40% trong số đó có lắp đặt thiết bị để sản xuất điện.
MHI đã phát triển công nghệ để tách rác có thể phân hủy sinh học khỏi rác nhựa và các loại rác thải khác một cách hiệu quả. Công ty có kế hoạch thương mại hóa công nghệ này trong năm tài chính 2023, bắt đầu ở Nhật Bản trước khi chuyển sang Đông Nam Á và các nơi khác. Ngoài ra, MHI cũng muốn kết hợp công nghệ đốt rác sản xuất điện với công nghệ thu hồi và lưu trữ khí carbon. Khí carbon thu được trong quá trình đốt rác có thể được sử dụng trong sản xuất hóa chất.
Công nghệ của MHI được sử dụng trong 70% tổng lượng khí carbon được thu giữ trên toàn thế giới. Công ty đã cung cấp thiết bị thu hồi carbon ở Malaysia và Việt Nam và sẵn sàng mở rộng áp dụng công nghệ này cho thị trường xử lý rác ở Đông Nam Á.
Trong khi đó, Công ty IHI Corporation của Nhật Bản, đã thử nghiệm đốt rác sinh khối của cây dầu cọ (thân cọ, quả cọ rỗng và xơ ép dầu cọ) ở một nhà máy nhiệt điện than ở Malaysia. Công ty Hitachi Zosen (Nhật Bản), nhà cung cấp công nghệ điện rác hàng đầu thế giới, đã ký các hợp đồng xây dựng nhà máy điện rác ở Việt Nam và Thái Lan.
Lê Linh
(KTSG Online /Theo Nikkei Asia)
