Làm rõ không gian, chức năng hai bên sông Tô Lịch
Tại hội nghị, Chánh Văn phòng Sở QH-KT Bùi Văn Bắc đã công bố Quyết định số 6212/QĐ-UBND ngày 14/12/2025 về việc phê duyệt đồ án Quy hoạch chi tiết hai bên bờ tuyến sông Tô Lịch, tỷ lệ 1/500 (đoạn 1) và Quyết định số 6205/QĐ-UBND ngày 13/12/2025 về việc phê duyệt đồ án Quy hoạch chi tiết hai bên bờ tuyến sông Tô Lịch, tỷ lệ 1/500 (đoạn 2).
Theo Quyết định số 6212/QĐ-UBND, khu đất lập quy hoạch chi tiết là một đoạn tuyến sông Tô Lịch chảy qua địa giới hành chính các phường Tây Hồ, Nghĩa Đô, Ngọc Hà, Giảng Võ, Cầu Giấy, Láng, Yên Hòa, Đống Đa và Thanh Xuân, TP Hà Nội. Phạm vi nghiên cứu có phía Bắc và phía Tây giáp các tuyến đường nhánh nút giao Võ Chí Công – Hoàng Quốc Việt, Quan Hoa, Nguyễn Khang, Nguyễn Ngọc Vũ, Giáp Nhất; phía Đông giáp các tuyến Võ Chí Công, Bưởi, Láng và phố Cầu Mới; phía Nam giáp đường Nguyễn Trãi.
Quy mô nghiên cứu khoảng 324.006m² trong phạm vi hai tuyến đường dọc sông Tô Lịch, chiều dài tuyến khoảng 6,2km, điểm đầu từ đường nhánh nút giao Hoàng Quốc Việt – Võ Chí Công đến cầu Mới Ngã Tư Sở.
Đối với công trình xây dựng mới, đồ án cho phép bố trí công trình một tầng trong các ô đất cây xanh, gồm các công trình phụ trợ, ki-ốt dịch vụ, chòi nghỉ, nhà vệ sinh công cộng với quy mô nhỏ, hình thức kiến trúc phù hợp, thuận tiện cho người sử dụng. Các công trình dịch vụ được khống chế cao tối đa một tầng, thiết kế có đặc trưng riêng nhằm tạo điểm nhấn cảnh quan cho toàn tuyến, không xây dựng các công trình có khối tích lớn.
Không gian cảnh quan được tổ chức theo từng đoạn, gắn với đặc trưng lịch sử và hiện trạng khu vực. Trong đó, đoạn từ đường Hoàng Quốc Việt đến Cầu Giấy là khu vực đầu nguồn sông Tô Lịch, bố trí các không gian công cộng cho người đi bộ, xe đạp, quảng trường và công trình trung tâm dịch vụ. Đoạn từ Cầu Giấy đến đường Nguyễn Trãi là khu vực không gian văn hóa có giá trị lịch sử, gắn với các lễ hội như Lễ hội chùa Láng, kết hợp các công trình dịch vụ và quảng trường ven sông, tổ chức không gian đi bộ và xe đạp dọc tuyến.
Về quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đường giao thông hai bên sông được xác định trên cơ sở các tuyến đường hiện có thuộc phạm vi Dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch đang được nghiên cứu theo chủ trương đầu tư đã được phê duyệt. Hệ thống cầu qua sông gồm cải tạo 10 cầu hiện có và xây dựng mới một cầu tại vị trí đối diện ngõ 235 Nguyễn Khang.
Gắn quy hoạch với xử lý nước thải, cải thiện môi trường đô thị
Đối với Quyết định số 6205/QĐ-UBND, quy mô nghiên cứu lập quy hoạch khoảng 459.437m², chiều dài tuyến khoảng 7km, điểm đầu từ khu vực Ngã Tư Sở, điểm cuối đến hết đoạn phân nhánh Linh Đàm và sông Nhuệ.
Về tổ chức không gian, kiến trúc cảnh quan, các khu vực hiện có với chức năng sử dụng đất phù hợp như đất cây xanh, công viên, khu thể dục thể thao sẽ được cải tạo, chỉnh trang theo quy hoạch. Việc tổ chức không gian và hình thức kiến trúc công trình bảo đảm gắn kết với không gian xung quanh, tuân thủ Quy chuẩn xây dựng và các chỉ tiêu đã được khống chế trong đồ án.
Mỗi đoạn tuyến tiếp tục được thiết kế cảnh quan gắn với đặc trưng lịch sử khu vực. Đoạn từ đường Nguyễn Trãi đến đường Vành đai 3 được định hướng ưu tiên các hoạt động thương mại, dịch vụ và ẩm thực, đồng thời hướng tới phát triển kinh tế ban đêm, góp phần làm phong phú đời sống đô thị. Không gian ven sông được cải tạo, nâng cao hiệu quả khai thác hệ thống đường dạo, cây xanh, công viên, vườn hoa; tăng cường kết nối hai bên sông thông qua các cầu cảnh quan dành cho người đi bộ, bố trí các công trình trung tâm dịch vụ và quảng trường ven sông.
Đoạn từ đường Vành đai 3 đến cầu Thanh Liệt được định hướng trở thành không gian thư giãn, vui chơi giải trí gắn với thiên nhiên, bố trí các công trình trung tâm công cộng, quảng trường, công viên kết hợp sân thể thao.
Hệ thống đường hai bên sông tiếp tục được xác định trên cơ sở các tuyến đường hiện có thuộc phạm vi dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch. Tuyến monorail nhánh 2 Giáp Bát – Thanh Liệt – Phú Lương được quy hoạch xây dựng dọc phía Đông sông Tô Lịch, đoạn từ đường Phan Trọng Tuệ (cầu Tó) đến nhánh rẽ về phía sông Lừ.
Theo Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội Nguyễn Đức Hùng, các giải pháp quy hoạch đối với sông Tô Lịch được xây dựng theo hướng đồng bộ, gắn chặt với giải pháp xử lý nước thải. Trên cơ sở đó, cùng với các quyết định của về việc khơi thông, bổ cập, làm đầy và nâng cao mực nước sông thông qua cửa cống Trẹm, quy hoạch này hướng tới việc cải thiện căn bản chất lượng môi trường nước của sông Tô Lịch.
Trong tổng thể đồng bộ đó, sông Tô Lịch trong tương lai được kỳ vọng sẽ từng bước khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, đồng thời hình thành một không gian cảnh quan mới cho Thủ đô. Nếu như hiện nay TP đang triển khai trục cảnh quan dọc sông Hồng, thì sông Tô Lịch sẽ là một trục cảnh quan quan trọng, gần như ôm trọn khu vực nội đô.
Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo TP, việc triển khai quy hoạch và các dự án liên quan trong thời gian tới được kỳ vọng sẽ giải quyết các vấn đề về môi trường, từng bước hình thành một không gian xanh, một “lá phổi” mới cho đô thị.
Việc TP ký phê duyệt các đồ án quy hoạch lần này là cơ sở quan trọng để triển khai khởi công các dự án cải tạo, chỉnh trang hai bên bờ sông Tô Lịch. TP đang quyết liệt chỉ đạo với mục tiêu phấn đấu hoàn thành trong giai đoạn năm 2026 và chậm nhất là đầu năm 2027 sẽ kết thúc các hạng mục chính của dự án.
Trong giai đoạn tiếp theo, TP đã giao cho đơn vị tư vấn tiếp tục hoàn thiện quy hoạch giai đoạn 3, từ khu vực Cầu Bươu đến giáp cửa sông Hồng, nhằm hoàn chỉnh toàn tuyến sông Tô Lịch. Trên cơ sở đó, hệ thống cây xanh, mặt nước và các tiện ích dọc tuyến sẽ được kết nối đồng bộ, gắn với các công viên và không gian xanh lân cận.
Song song với quá trình này, TP sẽ tăng cường kiểm soát các dự án đầu tư dọc hai bên sông. Hiện nay, phần lớn các dự án đã được giao cho chính quyền địa phương, các phường, xã tổ chức triển khai, qua đó góp phần cải thiện cảnh quan, từng bước làm đẹp hơn diện mạo sông Tô Lịch trong thời gian tới.
Lại Tấn
