Ashui.com

Luật Đất đai cần xây dựng tính ổn định thay vì thay đổi thường xuyên, khung pháp lý cũng cần phải rõ ràng, đơn giản và thiết lập các quyền và quy định cơ bản nhất. Ngoài ra, chỉ có nâng cao hệ thống thông tin về đất đai, minh bạch mới giúp hạn chế được tham nhũng. 

Chuyên gia thuộc cơ quan quản lý đất đai Thụy Điển, ông Tommy Osterberg đã nhận xét như trên tại hội thảo kinh nghiệm quốc tế về một số nội dung sửa Luật Đất đai, do Bộ Tài nguyên và Môi trường kết hợp cùng Cơ quan phát triển quốc tế Úc tổ chức ngày 13/12 tại Hà Nội.  

Thông tin minh bạch sẽ giúp hạn chế tình trạng tham nhũng trong lĩnh vực đất đai (Ảnh: Thoa Nguyễn) 

Ông Osterberg từng có nhiều năm làm chuyên gia cố vấn về soạn thảo và sửa Luật Đất đai ở Việt Nam cho rằng, chỉ khi nào người dân được cung cấp và được tiếp cận với các thông tin về đất đai một cách rõ ràng, công khai và minh bạch thì chuyện nhũng nhiễu chính sách mới giảm. 

Ngoài ra, khi sửa Luật Đất đai, ban soạn thảo cần tính đến quy trình, cách thức để người dân được tham gia vào các khâu trong thực hiện chính sách. Quan trọng hơn là phải xem xét để hạn chế tác động và ảnh hưởng cá nhân của những công chức làm việc trong lĩnh vực quản lý đất đai. 

Bên cạnh việc chưa có những quy định cụ thể và hợp lý về chính sách Luật Đất đai, Tổng cục Đất đai Việt Nam còn cho rằng vấn đề định giá đất ở Việt Nam cũng còn nhiều vấn đề tồn tại. Hiện, vẫn chưa có cơ chế hữu hiệu để giám sát việc xây dựng, cập nhật, điều chỉnh bảng giá đất nên nhiều địa phương còn quyết định giá đất thấp để tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư, để giảm kinh phí bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi. 

Trong khi đó, nguyên tắc định giá hiện nay chưa định lượng được thế nào là “sát giá thị trường” dẫn tới giá đền bù đa phần không theo kịp biến động giá. Nhiều nơi giá nhà nước chỉ bằng 20% giá thị trường, đặc biệt là ở các đô thị lớn. Những bất cập này cũng là đầu mối dẫn tới hàng loạt bất cập khác trong đền bù, bồi thường cho người dân. 

Chia sẻ kinh nghiệm của mình, ông Chun Soon-Ho, chuyên gia Hội thẩm định giá Hàn Quốc cho hay, Hàn Quốc đã xây dựng hệ thống thẩm định giá đặc biệt cho các loại đất đặc biệt như đất dành cho sân gôn, khu nghỉ dưỡng, công viên giải trí… Phương pháp định giá mà phía Hàn Quốc sử dụng chính là những phương pháp so sánh các giao dịch bán, phương pháp chi phí, phương pháp vốn hóa thu nhập.

Để có được mức giá phù hợp cũng như hạn chế được các vấn đề phát sinh liên quan đến đất đai, theo hầu hết các đại biểu, quy trình và cách thức tổ chức xây dựng luật cần có sự tham gia của nhiều bên để đảm bảo tính giám sát cao. Tuy nhiên, vướng mắc gặp phải tại Việt Nam trong vấn đề liên quan đến đất đai chính là việc hiện nhà nước vẫn chưa có cơ quan định giá chuyên nghiệp mà chủ yếu theo cơ chế hội đồng liên ngành, chưa có hệ thống quản lý, theo dõi, cập nhật giá đất trên thị trường. Số lượng các tổ chức tư vấn giá đất vẫn còn ít và năng lực định giá còn hạn chế nên việc xây dựng bảng giá đất, định giá đất cụ thể vẫn chưa đáp ứng được đòi hỏi thực tế… 

Thoa Nguyễn