By using this site, you agree to the Privacy Policy and Terms of Use.
Accept
Ashui.comAshui.comAshui.com
  • Home
    • Bookmarks
    • English
      • News
      • Projects
      • Products
    • Ashui Awards
    • Giới thiệu
    • Quảng cáo / PR
    • Liên hệ
  • Tin tức / Sự kiện
    • Tin trong nước
    • Tin thế giới
    • Sự kiện
    Tin tức / Sự kiệnĐọc tiếp
    Dự kiến ngành xây dựng sẽ đóng góp 17,23% GDP
    VnEconomy 20/07/2025
    Bộ Xây dựng trình dự thảo Nghị định quản lý phát triển đô thị thông minh tháng 8/2025
    Báo Xây dựng 20/07/2025
    10 thành phố đắt đỏ nhất thế giới đối với người giàu
    Tạp chí Xây dựng 19/07/2025
    TP Huế công bố quy hoạch mới 2 khu vực Thuỷ Tân, Thuỷ Phù
    Tạp chí Xây dựng 18/07/2025
    Hội thảo “Cơ hội vàng từ bất động sản công nghiệp TP.HCM”
    Báo Xây dựng 18/07/2025
  • Chuyên mục
    • Kiến trúc
    • Nội – ngoại thất
    • Quy hoạch đô thị
    • Bất động sản
    • Năng lượng – Môi trường
    • Phong thủy
  • Công nghệ
    • Công nghệ mới
    • Giải pháp
    • Xu hướng
    • Ứng dụng
  • Vật liệu / Thiết bị
    • Vật liệu xây dựng
    • Trang thiết bị
    • Trang trí nội thất
    • Thị trường
  • Dự án
    • Giới thiệu dự án
    • Tư vấn thiết kế
    • Kinh tế / Pháp luật
  • Tương tác
    • Chuyên đề
    • Góc nhìn
    • Phản biện
    • Đối thoại
    • Q&A
    • Điểm đến
    • Nhìn ra thế giới
  • Cộng đồng
    • Kiến trúc sư
    • Kỹ sư
    • Thiết kế / Sáng tạo
    • Sinh viên
    • Tuyển dụng
    • CLB Điện ảnh Kiến trúc
    • CLB Kiến trúc Xanh TPHCM
Font ResizerAa
Ashui.comAshui.com
Font ResizerAa
  • Home
  • Tin tức / Sự kiện
  • Chuyên mục
  • Công nghệ
  • Vật liệu / Thiết bị
  • Dự án
  • Tương tác
  • Cộng đồng
  • Home
    • Bookmarks
    • English
    • Ashui Awards
    • Giới thiệu
    • Quảng cáo / PR
    • Liên hệ
  • Tin tức / Sự kiện
    • Tin trong nước
    • Tin thế giới
    • Sự kiện
  • Chuyên mục
    • Kiến trúc
    • Nội – ngoại thất
    • Quy hoạch đô thị
    • Bất động sản
    • Năng lượng – Môi trường
    • Phong thủy
  • Công nghệ
    • Công nghệ mới
    • Giải pháp
    • Xu hướng
    • Ứng dụng
  • Vật liệu / Thiết bị
    • Vật liệu xây dựng
    • Trang thiết bị
    • Trang trí nội thất
    • Thị trường
  • Dự án
    • Giới thiệu dự án
    • Tư vấn thiết kế
    • Kinh tế / Pháp luật
  • Tương tác
    • Chuyên đề
    • Góc nhìn
    • Phản biện
    • Đối thoại
    • Q&A
    • Điểm đến
    • Nhìn ra thế giới
  • Cộng đồng
    • Kiến trúc sư
    • Kỹ sư
    • Thiết kế / Sáng tạo
    • Sinh viên
    • Tuyển dụng
    • CLB Điện ảnh Kiến trúc
    • CLB Kiến trúc Xanh TPHCM
Các kênh mạng xã hội
  • Advertise
© 2000-2025 Ashui.com. All Rights Reserved.
Góc nhìn

Màu ngoại ô cao nguyên

Ashui.com 18/01/2022
10 phút đọc
SHARE

Những ngôi làng bốn mùa rực rỡ muôn hoa, cứ như thể tự nhiên cho cỏ hoa hào phóng để con người quên đi cái nghèo, cái lạnh mà ở lại với đất đai, núi đồi từ năm này qua năm khác, từ thế hệ này qua thế hệ khác… Họ tạo nên vẻ thuần chất của những vùng ngoại ô miền cao.

Các thành phố Đà Lạt, Buôn Mê Thuột, Pleiku hay Kontum đều có những vùng ngoại ô bốn mùa rực rỡ muôn hoa như vậy. Số phận bên rìa thành phố dễ thường đi với sự lãng quên. Chúng tạo nên một vành đai nhẹ nhàng bên ngoài sự phát triển của thành phố. Với những du khách đi thoáng qua, thật dễ dàng để quy giản cảnh sống ngoại vi ấy vào các tính từ: đơn điệu, nghèo nàn, hẩm hiu và quên lãng.

Trại Mát, Cầu Đất, Trạm Hành vẫn trực thuộc Đà Lạt đó thôi. Chỉ cách trung tâm thành phố sương mù trong vòng 35 cây số nhưng tính chất ngoại ô ở cung đường này được thể hiện thật rõ: đó là một sự tách biệt về cảnh sống, nếp sinh hoạt của khu trung tâm. Vào thời Pháp thuộc, đây là những vùng đất hoang vắng cho đến khi núi rừng rộn ràng bởi tiếng còi tàu của tuyến đường sắt răng cưa Tháp Chàm – Đà Lạt vào thập niên 1920. Dân tứ xứ đổ về làm vườn rau, vườn hoa, làm công nhân đồn điền chè…, tạo nên một vùng nông nghiệp trù phú và hình thành những cụm dân cư, lâu dần phát triển thành những thị tứ nghèo mang vẻ đẹp thơ mộng nhưng cô lẻ. Con lộ nối Đà Lạt với Dran qua ngõ Xuân Thọ nhỏ nhắn quanh co dưới những cánh đồi thông và chè lâu năm cứ như xưa sao giờ vậy. Các nhà kho, nhà ga hoang phế và những khu chợ tập kết nông sản để phân phối cho miền xuôi bằng tàu hỏa trong quá khứ vẫn còn trong bộ dạng hoang phế như thể quá khứ đã không muốn trôi đi.

Trong các tùy bút của những văn nhân miền Nam một thời viết về Đà Lạt thì những vùng đất này cũng để lại nhiều dấu ấn hoài niệm bên cạnh một Đà Lạt giàu có ký ức. Hoài niệm về một vùng hoang vu hiu quạnh có khi là qua một ánh đèn hắt hiu nơi sân ga giữa đêm sương, một khoảng sân nhà vườn nhiều hoa hay một ánh mắt của cô thôn nữ thẫn thờ nhìn theo chuyến tàu. Trong một bài thơ về Dran, Đinh Cường viết: “Mấy mươi năm dấu ngựa thồ đã mất/ làm sao tìm mấy bậc thềm rêu/căn nhà gỗ có người đứng ngóng/gã thanh niên lang bạt kỳ hồ/đêm qua đèo Dran ngang ga Đa Thọ ngọn đèn bão nào đốm sáng âm u/ôi một thời đường xe lửa răng cưa/tiếng rít sắt cuối cùng và nụ hôn rừng núi” (Đêm trở lại Dran). Thế hệ những nghệ sĩ lãng mạn miền Nam như Đinh Cường đã dành cho vùng đất bên lề này một sự lưu luyến sâu nặng bởi đây là những nơi chốn họ tìm thấy một nguồn cảm hứng, một khuôn mẫu lý tưởng cho không gian bình yên mang vẻ đẹp mộng mị, thoát ly.

Như được mặc định là vùng bên ngoài của phát triển đô thị, các vùng ngoại ô được những cơn lốc cuồng khấu nương tay. Hay nói khác đi, nếu có chịu tác động bởi sự phát triển đô thị thì chúng cũng không chịu áp lực nặng nề và ào ạt như các khu trung tâm. Bao giờ cũng vậy, ở những nơi đó luôn cất giấu được kho tàng của sự thảnh thơi, quạnh hiu và chậm chạp bên cạnh những nội ô náo nhiệt dịch biến.

Thỉnh thoảng, ta có thể gặp ở những vùng ngoại ô xa vắng ấy thấp thoáng dấu vết của những gì xưa cũ mà các làn sóng đổi thay đã bào mòn và lấy mất ở các trung tâm đô thị. Có thể thấy đây đó những người bản địa gùi lan ra chợ mỗi sớm ở Tà Nung, xã Lát, thấy những chiếc xe ngựa thồ hàng trong sương sớm, thấy nhiều nếp nhà gỗ xinh với khoảng sân đầy hoa ở Túy Sơn, Xuân Trường. Cảnh sống chậm rãi thanh bình của những cung đường còn rộn ràng sắc dã quỳ nhuộm vàng vào mùa đông và rực hồng sắc anh đào vào mùa xuân. Không khí cũng sẽ thoáng đãng hơn với những dãy nhà như giai điệu nương vào tự nhiên. Ngoại ô Đà Lạt làm cho nhiều người vỡ lẽ rằng, trong khi chịu phận bên lề, những vùng đất này lại là nơi giữ gìn nhiều giá trị bản sắc miền xứ hơn cả sự ồn ào của các đô thị trung tâm. Một trong những giá trị cốt lõi đó chính là cảnh sống nhàn tản và phóng khoáng mà các vùng khác không thể có.

Từ đó, trong vai một du khách, ta dễ có cái cảm giác muốn tìm về vùng ngoại ô để thỏa mãn hoài niệm về một khu trung tâm. Với những thành phố “tĩnh tại” hơn như Kontum, Pleiku, các vùng ngoại ô duyên dáng đó càng dễ tìm. Có thể chỉ trong vài ba cây số là đã gặp những bến nước, rẫy nương của người bản địa Banar ở Đăk Rơ Wa. Hay có thể thấy ngay “màu ngoại ô” tại ngôi làng Plei Ốp, trong một thành phố Pleiku đã mở rộng và làn sóng phát triển đã nhiều lần biến đổi theo huyết áp thất thường của tiêu, cà phê, bất động sản.

Nếu rong ruổi vào mùa xuân trên những cung đường đẹp thì “màu ngoại ô” sẽ không đâu xa – là khoảng đường hơn 50 cây số nối giữa Pleiku và Kontum. Những ngôi làng, thị tứ bên đường mang vẻ đẹp bình dị đặc trưng vùng cao. Những khoảng sân đất đỏ bazan với hoa mai vàng rực rỡ, những tán mai lớn phủ lên nếp nhà khiêm nhượng và những rẫy cà phê bạt ngàn. Hàng quán bên đường vẫn đơn sơ, xộc xệch, lưa thưa khách và những bãi chợ dân dã bình dị. Ta dễ gặp ở đó những con người trầm tĩnh nhất trước mọi đổi thay của thế giới bên ngoài. Họ giấu trong kho tàng của lòng mình báu vật của một đời sống biết đón nhận mọi thứ xảy đến với một sự bình tĩnh lạ thường. Họ không nhoài về phía phố, không bị phố cám dỗ và cũng không biệt lập, thoát ly hoàn toàn.

Ở tọa độ ngoại ô của một đô thị, nhịp sống mang sắc thái dung hòa trong vẻ nhàn dật lặng lẽ. Lẽ dĩ nhiên thời bây giờ sẽ không còn nơi chốn nào thực sự yên tĩnh và quạnh hiu như ngày cũ trong tranh vẽ và thơ văn của các nghệ sĩ theo trường phái lãng mạn.

Đôi khi điều khiến ta nhớ nhung và mong muốn quay lại với một đô thị cao nguyên không phải vì sự phù phiếm rộn ràng của nó, không phải vì kho tàng câu chuyện về đời sống dày đặc được tạo nên từ các khát khao phát triển, mà lại là những nét duyên vùng cao trong hồi ức. Ta đến với một trung tâm có khi chỉ để làm nơi dừng chân tạm thời. Các ngoại ô xa vắng, thanh bình mới thực sự là nơi ta muốn tìm lại.

Nguyễn An Nam

(KTSG Online)

Có thể bạn cũng quan tâm

Mâu thuẫn pháp lý đang cản trở mục tiêu xây dựng xanh tại Việt Nam

Bước ngoặt xanh quan trọng vì phát triển bền vững

Xanh hóa giao thông không thể chỉ dựa vào ‘trụ cột’ xe điện

Mô hình phát triển hạ tầng cho tăng trưởng công nghiệp bền vững

Hành trình giao thông không khói

Bài trước Stoos Bahn, đoàn tàu leo núi dốc nhất thế giới
Bài tiếp Ô tô điện cho ai?
Bình luận Bình luận

Bình luận Hủy

Bạn phải đăng nhập để gửi bình luận.

Ad imageAd image

Mới cập nhật

Dự kiến ngành xây dựng sẽ đóng góp 17,23% GDP
Tin trong nước 20/07/2025
Bộ Xây dựng trình dự thảo Nghị định quản lý phát triển đô thị thông minh tháng 8/2025
Tin trong nước 20/07/2025
TREND LAMINATE | NEW ARRIVALS 2025: Kỷ nguyên màu sắc mới từ An Cường
Trang trí nội thất 19/07/2025
10 thành phố đắt đỏ nhất thế giới đối với người giàu
Tin thế giới 19/07/2025
HCM City to relocate 40,000 canal-side households by 2030
News 19/07/2025
TP Huế công bố quy hoạch mới 2 khu vực Thuỷ Tân, Thuỷ Phù
Tin trong nước 18/07/2025
Hội thảo “Cơ hội vàng từ bất động sản công nghiệp TP.HCM”
Bất động sản 18/07/2025
Thủ tướng yêu cầu dứt điểm vướng mắc thủ tục đất đai, cấp sổ đỏ
Kinh tế / Pháp luật 18/07/2025
Chuyển đổi xanh giao thông đô thị: Kinh nghiệm của Trung Quốc và gợi ý cho Việt Nam
Phản biện 17/07/2025
Ngành Xây dựng chủ động kịch bản tăng trưởng, thúc đẩy đầu tư và nhà ở xã hội
Tin trong nước 17/07/2025
- Advertisement -
Ad imageAd image

Xem thêm

Góc nhìn

Thời khắc lịch sử của một hành trình mới để kiến tạo tương lai

Kinh tế & Đô thị 01/07/2025
Góc nhìn

Cần cẩn trọng để đảm bảo chất lượng của hệ thống dữ liệu đất đai sau hợp nhất

TTXVN 29/06/2025
Góc nhìn

Từ quản lý nước mưa đến xanh hóa hạ tầng

KTSG Online 28/06/2025
Góc nhìn

Chương trình chuyển đổi năng lượng xanh và giảm phát thải trong GTVT: Từ nhiệm vụ đến hành động

Tạp chí Xây dựng 26/06/2025
© 2000-2025 Ashui.com. All Rights Reserved.
Welcome back!

Sign in to your account

Username hoặc Email của bạn
Mật khẩu

Quên mật khẩu?