Siêu bão Ian sẽ khiến các công ty bảo hiểm tư nhân của Mỹ tốn chi phí bồi thường lên đến 63 tỉ đô la và ước tính gây ra tổng thiệt hại kinh tế hơn 100 tỉ đô la. Đây là mức thiệt hại liên quan đến bão lớn nhất trong lịch sử của bang Florida (Mỹ), theo nhận định của công ty phân tích Karen Clark & Co. Sức tàn phá của Ian có thể khiến tăng trưởng GDP của Mỹ mất mát 0,3% trong quí 3.
Nhà cửa bị hư hại ở Fort Myers Beach, bang Florida, Mỹ sau khi siêu bão Ian đi qua. (Ảnh: AP)
Hôm 28/9, siêu bão Ian đổ bộ vào bang Florida, mang theo những những cơn gió mạnh với sức giật lên đến 240 km/giờ và những trận mưa xối xả làm ngập nhiều khu vực của bang này, với nhiều đường phố biến thành sông, khiến ít nhất 21người chết. Hôm 30/9, bão Ian tiến vào Nam California và sau đó, đã suy yếu thành áp suất nhiệt đới.
Trong báo cáo công bố hôm thứ Sáu, Karen Clark & Co. cho biết thiệt hại do bão gây ra đối với các bất động sản dân cư, thương mại và công nghiệp cũng như ô tô ở Florida có thể sẽ khiến các công ty bảo hiểm tư nhân tốn chi phí bồi thường 63 tỉ đô la.
“Tính theo thiệt hại đô la danh nghĩa, siêu bão Ian sẽ là cơn bão lớn nhất trong lịch sử Florida. Tổng thiệt hại kinh tế sẽ lên tới hơn 100 tỉ đô la, bao gồm các tài sản không được bảo hiểm, thiệt hại về cơ sở hạ tầng, và các chi phí thu dọn và phục hồi khác”, báo cáo của Karen Clark & Co. cho hay.
Các ước tính trước đó đưa ra số thiệt hại thấp hơn đối với ngành bảo hiểm, khoảng chừng 30-40 tỉ đô la.
CoreLogic, một công ty chuyên phân tích bất động sản, cho biết thiệt hại liên quan đến bão ở các khu dân cư và thương mại có thể khiến các công ty bảo hiểm tốn chi phí bồi thường lên tới 32 tỉ USD trong khi thiệt hại liên quan đến lũ lụt có thể lên tới 15 tỉ đô la.
Nhà phân tích Tom Larsen của CoreLogic ghi nhận số lượng nhà cửa và tài sản bị thiệt hại ở mức cao kỷ lục do đặc tính tàn phá và dữ dội của siêu bão Ian.
Ông nói: “Siêu bão Ian sẽ thay đổi mãi mãi ngành bất động sản và cơ sở hạ tầng thành phố ở Florida. Các công ty bảo hiểm sẽ phá sản, nhiều chủ nhà sẽ vỡ nợ và ngành bảo hiểm sẽ hạn chế tiếp cận hơn nữa ở những khu vực như Florida”.
Fitch Ratings và S&P Global Ratings ước tính tổng chi phí bảo hiểm có thể lên tới 40 tỉ đô la. Trong khi đó, tổn thất bảo hiểm theo dự báo của Moody’s có thể lên tới 55 tỉ đô la, và thiệt hại do hoạt động kinh tế bị mất mát ở Florida có thể lên tới 10 tỉ đô la.
Ước tính thiệt hại trung bình do bão Ian gây ra, được điều chỉnh theo lạm phát, là 46 tỉ đô la, khiến Ian nằm trong số 10 cơn bão gây thiệt hại lớn nhất ở Mỹ, trong đó, dẫn đầu là siêu bão Katrina vào năm 2005 (160 tỉ đô la), tiếp đến là Harvey (124 tỉ đô la) và Maria (111 tỷ đô la) vào năm 2017.
Những ước tính ban đầu này không tính đến các bất động sản không có bảo hiểm lũ lụt, đại diện cho phần lớn bất động sản ở Florida, nơi phí bảo hiểm cao hơn phí bảo hiểm ở nhiều bang khác.
Một khu dân cư ở Fort Myers Beach, bang Florida gần như bị bão Ian san phẳng. (Ảnh: AP)
Theo dữ liệu của Công ty tư vấn rủi ro Milliman, chỉ có 18,5% nhà cửa trong những hạt ở bang Florida được lệnh sơ tán có chính sách bảo hiểm với Chương trình bảo hiểm lũ lụt quốc gia (NFIP). Đây là chương trình bảo hiểm lũ lụt liên bang dành cho các khu vực không được các công ty bảo hiểm tư nhân cung cấp dịch vụ.
Denise Rappmund, nhà phân tích của Moody’s Analytics nói với AFP: “Rõ ràng, Florida có nhiều rủi ro về môi trường hơn những bang khác chỉ vì vị trí địa lý của nó, và do cách thức khí hậu đang thay đổi, với nhiều cơn bão nghiêm trọng hơn và mực nước biển dâng cao”.
Những con số trên là thiệt hại theo ước tính sơ bộ vì siêu bão Ian dự kiến gây gián đoạn nghiêm trọng các hoạt động kinh tế trong 10 ngày sau khi đổ bộ do điện bị cắt, các chuyến bay bị hủy, hoạt động sản xuất năng lượng bị dừng và các tác động khác đến mùa màng, đặc biệt là các nông trại cam ở bang Florida. Tính đến thứ Sáu, có hơn 2 triệu hộ gia đình và cơ sở kinh doanh ở bang này bị mất điện.
Ngành bảo hiểm cũng dự kiến đối mặt với chi phí bồi thường cho ngành du lịch ở Florida.
Robert O’Brien, Giám đốc bộ phận tư vấn bồi thường bất động sản ở Công ty môi giới bất động sản Marsh, nói: “Đã có nhiều báo cáo thiệt hại về tài sản nghỉ dưỡng, khách sạn. Có khả năng cơ sở hạ tầng hạ tầng du lịch ở bang Florida không thể thu hút du khách trong một thời gian”.
Gregory Daco, nhà kinh tế của EY-Parthenon, dự báo siêu bão Ian sẽ gây tổn thất hoạt động kinh tế của bang Flodria 6 điểm phần trăm và GDP của Mỹ 0,3 điểm phần trăm trong quí 3.
Thiên tai thường gây ra sự suy giảm kinh tế ngắn và mạnh ở các khu vực bị ảnh hưởng khi các doanh nghiệp đóng cửa tạm thời và người dân nương náu ở các trung tâm trú ẩn. Nhưng tác động kinh tế sẽ giảm dần theo thời gian, đặc biệt là khi các nỗ lực tái thiết đang được tiến hành, Daco nói.
Song một yếu tố có thể làm phức tạp và kéo dài thời gian tái thiết lại của Florida là tình trạng thiếu công nhân xây dựng và giá vật liệu đang ở mức quá cao.
Lê Linh
(KTSG Online /Theo Bloomberg, AFP, Reuters)
