Đây là hội nghị đầu tiên của Hội đồng sau khi các địa phương trong vùng hoàn thành việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Nghị quyết của Quốc hội và triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp từ ngày 01/7/2025.
Khẳng định vị thế dẫn đầu cả nước trong nhiều lĩnh vực
Các báo cáo, ý kiến tại Hội nghị thống nhất đánh giá, về vị thế và những thành tựu nổi bật của Vùng Đồng bằng sông Hồng, đây là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của cả nước, là một trong hai vùng kinh tế năng động bậc nhất Việt Nam, là một cực tăng trưởng quan trọng, giữ vai trò quyết định cho sự phát triển của cả nước.
Sau sáp nhập, Vùng gồm 6 địa phương là Thành phố Hà Nội, Thành phố Hải Phòng, Quảng Ninh, Hưng Yên, Bắc Ninh, Ninh Bình, đều là những đầu tàu kinh tế, cực tăng trưởng của vùng và đất nước.
Trước những khó khăn, thách thức của tình hình quốc tế và trong nước, kinh tế Vùng Đồng bằng sông Hồng vẫn đạt được những kết quả tích cực. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) của Vùng trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 9,32%, cao hơn mức bình quân chung cả nước (7,52%) và dẫn đầu trong 6 vùng kinh tế. Đặc biệt, nhiều địa phương có sự bứt phá mạnh mẽ, đạt mức tăng trưởng 2 con số như Hải Phòng (11,2%), Quảng Ninh (11%), Bắc Ninh (10,5%), Ninh Bình (10,8%).
Vùng Đồng bằng sông Hồng tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu cả nước trong nhiều lĩnh vực. Vùng là điểm sáng về thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt 5,4 tỷ USD chiếm 49,2% tổng số vốn đăng ký của cả nước. Trong đó, Bắc Ninh dẫn đầu cả nước về thu hút vốn FDI mới, tiếp theo là Hải Phòng, Hưng Yên và Ninh Bình.
Vùng đứng đầu về thu ngân sách nhà nước, với tổng thu cao nhất trong các vùng kinh tế, đạt trên 814,6 nghìn tỷ đồng trong 8 tháng đầu năm 2025 (chiếm 46,8% tổng thu cả nước). Hà Nội đứng đầu toàn Vùng, đứng thứ 2 cả nước với 473,4 nghìn tỷ đồng, theo sau là Hải Phòng và Hưng Yên.
Vùng dẫn đầu về kim ngạch xuất khẩu với 129,3 tỷ USD, chiếm khoảng 32,5% kim ngạch xuất khẩu cả nước. Một số địa phương của Vùng có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tốt so với cùng kỳ như: Bắc Ninh (57,3 tỷ USD, tăng 27,2%) đứng thứ 2 cả nước (sau TP. Hồ Chí Minh), Hải Phòng (31,8 tỷ USD, tăng 6,25%), Hà Nội (13,8 tỷ USD, tăng 10,3%), Quảng Ninh (2,6 tỷ USD, tăng 15,1%).
Vùng tiên phong trong giải ngân vốn đầu tư công, tỷ lệ giải ngân của Vùng đạt 53,6% kế hoạch giao, cao hơn bình quân chung của cả nước (khoảng 46,3%). Các có tỷ lệ giải ngân cao như: Ninh Bình 90,5% (đứng thứ 3 cả nước), Bắc Ninh 64,6% (đứng thứ 7 cả nước).
Vùng cũng bứt phá trong lĩnh vực dịch vụ, có xu hướng phục hồi tốt. Đặc biệt, ngành du lịch lữ hành là điểm sáng nổi bật với tốc độ tăng trưởng cao: Hà Nội (tăng 20,9%), Quảng Ninh (tăng 17,2%).
Dẫn dắt về phát triển doanh nghiệp, Đồng bằng sông Hồng là vùng năng động thứ 2 sau vùng Đông Nam Bộ. Trong 8 tháng 2025, số doanh nghiệp thành lập mới là gần 42.800 doanh nghiệp, chiếm 33,3% cả nước, với số vốn đăng ký là 512,6 nghìn tỷ đồng, chiếm 40,8% tổng vốn cả nước.
Tuy nhiên, mô hình phát triển của Vùng hiện nay vẫn chưa tương xứng với tiềm năng ; chưa hình thành những chuỗi giá trị, cụm liên kết ngành đủ mạnh; công tác điều phối và triển khai nhiệm vụ còn nhiều bất cập; tiến độ triển khai một số dự án trọng điểm, liên kết vùng vẫn còn chậm…
Các ý kiến tại Hội nghị thống nhất cho rằng, Đồng bằng sông Hồng với tư cách là địa bàn chiến lược của cả nước, phải trở thành vùng tiên phong, đi đầu trong việc cụ thể hóa các Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị vừa ban hành, nhằm tạo động lực mới, đột phá cho phát triển đất nước trong giai đoạn tới.
Phát huy vai trò một vùng động lực quan trọng nhất của đất nước
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng đánh giá cao Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương trong Vùng Đồng bằng sông Hồng đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị chu đáo để tổ chức Hội nghị; hoan nghênh các báo cáo, ý kiến phát biểu thẳng thắn, tâm huyết, sát thực tiễn của các đại biểu và giao Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ tiếp thu các ý kiến, khẩn trương trình ban hành Thông báo Kết luận để thống nhất triển khai thực hiện trong thời gian tới.
Đánh giá khái quát sau gần 9 tháng của năm 2025 với nhiều chỉ số của Vùng dẫn đầu trong các vùng kinh tế – xã hội của cả nước, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những nỗ lực, kết quả đã đạt được của các cấp ủy Đảng, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân trong Vùng thời gian qua, đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước.
Thủ tướng phân tích 3 bài học kinh nghiệm từ thực tiễn thời gian qua: (1) Các bộ ngành, cơ quan, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải tích cực, chủ động thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, kết luận, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, của đồng chí Tổng Bí thư, các đồng chí lãnh đạo chủ chốt, của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; (2) Nắm chắc tình hình trong nước, ngoài nước, tình hình trong vùng để kịp thời đưa giải pháp phù hợp, linh hoạt, chủ động, hiệu quả trong ứng phó các vấn đề nổi lên, phát sinh; (3) Chủ động, sáng tạo thúc đẩy liên kết vùng về kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, thương mại, đầu tư, đặc biệt là hạ tầng.
Thủ tướng đề nghị, với vai trò, vị trí, tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, Vùng cần phát huy ‘3 tiên phong’.
Thứ nhất, tiên phong, đi đầu, đột phá trong phát triển nhanh, bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Thứ hai, tiên phong, đi đầu, gương mẫu trong tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ; chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, số, tuần hoàn, dựa vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Thứ ba, tiên phong trong xây dựng, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng kiến tạo phát triển, phục vụ nhân dân, tăng cường củng cố niềm tin, hiệu quả của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Để phát huy hiệu quả ‘3 tiên phong’ nói trên, Thủ tướng nhấn mạnh một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.
Thứ nhất, căn cứ kết luận của Bộ Chính trị, dưới sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung quy chế, quy định hoạt động của các Hội đồng vùng, kiện toàn các Hội đồng; đề xuất Bộ Chính trị, Quốc hội các nội dung liên quan cơ chế phát triển, hoạt động điều phối vùng với tư duy, cách làm mới.
Thứ hai, các bộ ngành, địa phương rà soát các điểm nghẽn thể chế liên quan tất cả các lĩnh vực, nhất là đất đai, khoáng sản, tài nguyên, đấu thầu đấu giá, đầu tư, liên kết vùng, phát triển hạ tầng… để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, giao Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ tổng hợp, báo cáo, đề xuất Quốc hội trong Kỳ họp thứ mười sắp tới.
Thứ ba, về phát triển hạ tầng, nhất là về giao thông, viễn thông, năng lượng, văn hóa, giáo dục, thể thao, y tế…, Thủ tướng lưu ý phát triển từng địa phương đồng thời liên kết với nhau để khai thác hiệu quả nhất hạ tầng dùng chung.
Thứ tư, về tài nguyên, nhất là nguyên vật liệu xây dựng thông thường để phục vụ các dự án trọng điểm, Thủ tướng nhấn mạnh phải quán triệt quan điểm đất đai, tài nguyên khoáng sản, nhất là nguyên vật liệu xây dựng thông thường như đất, đá, sỏi, cát để phục vụ các dự án trọng điểm là sở hữu toàn dân, Nhà nước là đại diện chủ sở hữu nên việc sử dụng, phân bổ và vấn đề giá cần có sự quản lý, can thiệp của nhà nước, sử dụng các công cụ kinh tế để điều hành phù hợp theo từng giai đoạn trên tinh thần công bằng, bình đẳng với tất cả các thành phần kinh tế, với tất cả các địa phương; không để tình trạng giao các mỏ nguyên vật liệu xây dựng thông thường cho tư nhân rồi để xảy ra găm hàng, đội giá như đã xảy ra thời gian qua.
Thứ năm, về quy hoạch, Bộ Tài chính chủ động lắng nghe, tiếp thu các ý kiến của địa phương để bổ sung, hoàn thiện các quy hoạch; Thủ tướng nêu rõ, vừa có quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, vừa có quy hoạch ngành, quy hoạch địa phương và mỗi cấp, mỗi ngành, cơ quan phải chịu trách nhiệm theo thẩm quyền, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, loại bỏ thủ tục rườm rà.
Thứ sáu, về nguồn lực, Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh tăng thu, tiết kiệm chi, cắt giảm những khoản chi không cần thiết, giảm tỷ trọng chi thường xuyên, tăng tỷ trọng cho đầu tư phát triển; đẩy mạnh huy động nguồn lực hợp tác công tư, triển khai hiệu quả Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và Nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế tư nhân; vận dụng sáng tạo các cơ chế BT, BOT trong phát triển hạ tầng; huy động tổng đầu tư toàn xã hội mạnh mẽ, bảo đảm tiếp cận bình đẳng các tài nguyên của đất nước; giải phóng mặt bằng theo quy định, quy hoạch, tiến độ các dự án lớn, tách giải phóng mặt bằng thành dự án riêng.
Thứ bảy, thúc đẩy mạnh mẽ phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, quán triệt, thực hiện nghiêm túc và vận dụng sáng tạo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, các nghị quyết Quốc hội, Chính phủ.
Thứ tám, xử lý khẩn trương các dự án tồn đọng, kéo dài để giải phóng nguồn lực; tích cực, chủ động giải quyết các vướng mắc về thủ tục, quy hoạch, đấu thầu, đấu giá…
Thứ chín, giải quyết hiệu quả các vấn đề môi trường; làm tốt công tác an sinh xã hội; phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí; kết nối, phát huy, khai thác hiệu quả các con đường di sản trong vùng. Thủ tướng lưu ý, phát huy kết quả xóa nhà tạm, nhà dột nát thời gian qua, cần tiếp tục tăng nguồn cung nhà ở, các dự án bất động sản, đặc biệt là phát triển nhà ở xã hội… bởi đây là khu vực có nhu cầu nhà ở, nhà ở xã hội rất lớn; các địa phương chủ động, ban hành các chính sách theo thẩm quyền.
Thứ mười, chủ động đẩy mạnh liên kết các địa phương trong vùng và liên kết với các vùng khác, mở rộng kết nối quốc tế, trong đó Quảng Ninh triển khai ngay Khu hợp tác kinh tế qua biên giới để kết nối với thị trường Trung Quốc rộng lớn.
Mười một, thúc đẩy quản trị và con người thông minh, đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, xác định con người và cán bộ là yếu tố quyết định.
Thủ tướng nhấn mạnh quyết tâm đưa Đồng bằng sông Hồng thành một trong những vùng động lực quan trọng nhất của đất nước, cùng với vùng Đông Nam Bộ tạo động lực, truyền cảm hứng cho các vùng khác, góp phần thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững đất nước trong giai đoạn tới.
Hà Văn
