Đây là hành động của một người có tầm nhìn xa trông rộng hay của một kẻ điên rồ? Một doanh nhân Trung Quốc vừa cho xây một bảo tàng nghệ thuật khổng lồ giữa hoang mạc cô quạnh ở vùng Nội Mông, gần một lăng mộ được cho là của Thành Cát Tư Hãn. Tiếp theo đây sẽ còn những công trình khác mọc lên để dần biến nơi đó thành một “đô thị trong ống nghiệm” giữa thảo nguyên hoang vu.
- Ảnh bên : Bảo tàng Nghệ thuật Ordos: Chẳng có một bảo tàng nghệ thuật đương đại nào lại nằm ở một nơi cô quạnh đến như vậy
Bảo tàng Nghệ thuật Ordos – một tòa nhà vị lai xây bằng gạch xám – được khai trương hồi cuối năm 2007, trong trưng bày tác phẩm của nhiều nghệ sĩ đương đại nổi tiếng Trung Quốc (như Xu Bing, Fang Lijun, Wang Guangyi, Miao Xiaochun hay Cai Guoqiang) và nước ngoài (như Andy Warhol, Joerg Immendorf hay Stephan Balkenhol). Đó là một sự kiện văn hóa được báo chí trong và ngoài nước đưa tin khá nhiều. Chỉ có điều kể từ đó đến nay, hiếm khi có khách đến thăm bảo tàng này.
Đơn giản là vì nó nằm ở một vùng thảo nguyên hoang vắng giữa Khu tự trị Nội Mông, cách nơi gần nhất có dân cư sinh sống tới 30km. Trên thế giới, chẳng có một bảo tàng nghệ thuật đương đại nào lại nằm ở một nơi cô quạnh đến như vậy.
- Ảnh bên : Nơi được coi là lăng mộ Thành Cát Tư Hãn. Ordos 100 được xây gần đó
Bốn năm trước Thái Giang, một doanh nhân Trung Quốc gốc Mông Cổ, 41 tuổi, đã xin được giấy phép xây dựng bảo tàng ở đó, lý do là vì gần đấy có khu mộ được cho là của Thành Cát Tư Hãn. Cũng bởi vậy Thái Giang cũng đã cho xây Lăng Thành Cát Tư Hãn có hình dạng 3 chiếc lều khổng lồ ở một điểm gần bảo tàng nghệ thuật nói trên.
Thái Giang cho biết ông mới quan tâm đến nghệ thuật cách đây 10 năm và muốn trưng bày ở ngay trên mảnh đất quê hương những hiện vật quí báu mà ông đã dày công sưu tập. Ông rất vui mừng khi có ai đó chịu khó đến thăm bảo tàng ở “khỉ ho, cò gáy” này và luôn khoe: “Xây bảo tàng chỉ là bước đi đầu tiên”.
Thành phố văn hóa Ordos
Thái Giang đã dành sẵn 4,5 tỷ Nhân dân tệ (tương đương với 515 triệu Euro) để xây dựng “khu đô thị nghệ thuật - công nghiệp” mang tên Thành phố văn hóa Ordos 100 - với vô số trường quay, xưởng vẽ, rạp chiếu bóng, phòng hòa nhạc, cửa hàng, khách sạn, nhà hàng... Sau khi hoàn tất, Ordos 100 trên diện tích 197 ha sẽ là một thị tứ nhân tạo dành cho khoảng 20.000 người.
- Ảnh bên : Thái Giang trước bảo tàng nghệ thuật của mình
Thị tứ này mang tên “Ordos 100” là vì “hạt nhân” của nó là 100 biệt thự độc đáo, tác phẩm của 29 kiến trúc sư trẻ đến từ khắp nơi trên thế giới, trong đó có các kiến trúc sư Đức và Thụy Sĩ. Người đưa ra gợi ý xây biệt thự này là nghệ sĩ đương đại nổi tiếng nhưng khá lập dị Ái Vĩ Vĩ . Ông này nhờ Văn phòng kiến trúc sư Herzog & de Meuron (tác giả của sân vận động Tổ chim ở Bắc Kinh) cung cấp danh sách hàng trăm kiến trúc sư trẻ hàng đầu thế giới để Thái Giang lựa chọn và chi tiền đài thọ mời họ sang Trung Quốc thiết kế nhà. Bộ sau tập các phác thảo thiết kế hiện đang được trưng bày ở tầng trệt của Bảo tàng Nghệ thuật Ordos giống như một bộ sưu tập về các loại kiến trúc, từ nhà kiểu kim tự tháp, tháp cổ đến mái vòm, mái củ hành... trông chẳng khác gì một “vườn thú kiến trúc”.
Thái Giang trả cho các kiến trúc sư tham dự thiết kế mỗi người 25.000 USD và giành quyền sở hữu phác thảo của họ. Cưỡi trên con “chiến mã” Harley -Davidson màu vàng, ông khoe mỗi biệt thự vừa được sử dụng làm nơi làm việc, vừa làm nơi ăn nghỉ và được bán với giá 1 triệu USD.
Hai biệt thự và một nhà hàng ăn uống đang được xây dựng bên cạnh một cột thu phát vô tuyến được ngụy trang dưới dạng một cây cổ thụ khổng lồ để kết nối Ordos 100 với thế giới bên ngoài.
Nhìn xa trông rộng hay điên rồ?
Tuy nhiên những câu hỏi được đặt ra: Ai sẽ đi theo “tiếng gọi nơi hoang dã” để bỏ cả triệu USD để mua biệt thự và đặt trụ sở kinh doanh tại “thành phố ống nghiệm” ở cái xứ hoang mạc hẻo lánh nói trên? Ai cam tâm hành xác ở cái xứ lạnh thấu xương vào mùa Đông (- 40 độ C) và “nóng đến chảy mỡ” vào mùa Hè ấy? Thái Giang là một người đi trước thời đại hay chỉ là một trọc phú điên rồ khoe của?
Trở thành triệu phú khi còn rất trẻ, Thái Giang chính là hiện thân của lớp người phất lên từ công cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc trong 30 năm qua. Rất hào hứng giới thiệu về Ordos 100, nhưng ông ta lại khá kín kẽ khi được hỏi về công việc kinh doanh của mình: không phân phát các cuốn sách giới thiệu doanh nghiệp, không họp báo và cũng không hề thông báo kết quả kinh doanh.
Thái Giang hoàn toàn tin tưởng vào thành công của dự án Thành phố văn hóa Ordos mà trước mắt sẽ tiêu tốn nửa tỷ Euro này. Ông cho biết Tập đoàn Hilton đã đăng ký xây dựng một khách sạn hạng sang ở đây và Ordos 100 sẽ là một “vùng Ruhr mới” (cái nôi khai sinh nền công nghiệp Đức ngày nay) của Trung Quốc. Lòng đất của hoang mạc Nội Mông quả là một kho tàng các loại khoáng sản, thí dụ nó chiếm tới 1/6 trữ lượng than và 1/3 trữ lượng khí đốt của toàn Trung Quốc.
Không những thế, Thái Giang còn nhận được sự hậu thuẫn của các quan chức địa phương vốn cảm thấy khá tù túng trong tỉnh lỵ Đông Thắng nhỏ hẹp. Bí thư Đảng ủy Nội Mông Trữ Ba biết chính quyền địa phương khuyến khích và ủng hộ dự án táo bạo mang lại “ánh sáng văn hóa” cho hoang mạc cô quạnh này. Chính quyền địa phương dự kiến sẽ xây dựng một xa lộ cao tốc 6 làn tới Thành phố văn hóa Ordos 100 và xây dựng ở đây nhiều công sở, một trường đại học, một thư viện và một nhà hát giao hưởng hoành tráng có hình dáng tương tự như Sân vận động “Tổ chim” ở Bắc Kinh.
Các tượng đài khổng lồ ở quảng trường trung tâm sẽ khiến người ta nhớ lại cái thời hào hùng “vó ngựa tung hoành” chinh phục cả thế giới của Thành Cát Tư Hãn.
Minh Bích
- New York - thành phố "mạng lưới"
- Khám phá Ai Cập: Sông Nile huyền thoại và di sản thành Thèbes
- Bauhaus: 90 năm vẫn tươi mới
- THIMPHU: Thủ đô không có đèn giao thông
- GS Michael Turner: Quản lý đô thị cổ cần có cái đầu "lạnh"!
- Kỷ niệm 2.000 năm ngày sinh Hoàng đế xây dựng Colosseum
- Một Paris mới - giấc mơ của các nhà quy hoạch?
- Nơi gặp gỡ của triển lãm SERPENTINE – Luân Đôn 2007
- Thăm dinh thự của các tỷ phú giàu nhất thế giới
- Xây dựng thành phố mới Songdo (Incheon, Hàn Quốc)