Nha Trang được biết đến là một đô thị du lịch được quá nhiều ưu đãi từ thiên nhiên với biển xanh lung linh nắng vàng, cát trắng, gió trong lành, những dòng sông thơ mộng len mình giữa thành phố…Dự án mH House nằm trong đô thị Nha Trang nhưng tọa lạc tại một vị trí quá nhiều bất lợi cùng với những yếu tố khách quan, là một bài toán khá thú vị cho những giải pháp hợp lý của một kiến trúc sư trẻ mới ra trường.
“…Mượn nắng sáng tô điểm cho nhà…lấy gió trời thổi hồn cuộc sống…” – KTS Nguyễn Công Toàn nói về quan điểm thiết kế xuyên suốt của ngôi nhà mH House.
| Tên dự án: mH House Thiết kế: KTS Nguyễn Công Toàn Loại hình: nhà ở đô thị (nhà ống) Vị trí: lô 68 – Trịnh Hoài Đức – khu đô thị Bắc Vĩnh Hải – tp. Nha Trang Kích thước lô đất: 5m x 20m Quy mô: 3 tầng Kinh phí đầu tư: 1,35 tỷ (vnđ) Năm thiết kế: 2013 Năm hoàn thành: 1/2014 Chủ đầu tư: Mr. Huy Thi công: nhà thầu Anh Bốn Ảnh: Phi Trường |
Trước khi bắt tay vào thiết kế, kiến trúc sư và chủ nhà cùng ngồi lại với nhau để hiểu nhau hơn, phân tích cụ thể các khía cạnh để tìm ra những nhược điểm của lô đất:
– Vị trí lô đất nằm gần trục đường trung tâm (cách 30m) với lưu lượng xe lưu thông lớn, ô nhiễm bụi và tiếng ồn mức độ cao.
– Nằm giữa hai nhà xưởng, trước mặt bên kia đường là xưởng sản xuất của công ty thuốc thú y mái tole đỏ (cao 7m), sau lưng là xưởng garage với mái tole xanh (cao 5m).
– Nằm trong khu vực bến xe phía Bắc của thành phố, tình trạng an ninh khá phức tạp.
– Lô đất nằm trong khu đô thị mới đã cố định phần móng và vị trí trụ, hình thức bị khống chế về chiều cao và độ dốc phần mái trước (theo độ dốc lợp ngói). Nhưng bù lại là lợi thế từ khí hậu của thành phố biển: nắng vàng và gió mát (gió biển).
Bên cạnh đó, gia chủ là một gia đình trẻ (vợ chồng trẻ và một bé trai 3 tuổi), với đặc thù công việc phải đi công tác thường xuyên và áp lực công việc, gia chủ mong muốn một không gian sống hướng nội nhưng ngập tràn ánh sáng thiên nhiên và tận dụng gió mát từ biển. Từ đó kiến trúc sư đưa ra giải pháp thiết kế với những tiêu chí xuyên suốt:
– Thiết kế tiết kiệm năng lượng tối đa, bền vững, tôn trọng văn hóa sống và thói quen sinh hoạt của gia chủ.
– Không gian mở nhưng hướng nội, đơn giản, tinh tế, mượn ánh sáng, bóng đổ để trang trí, tận dụng tối đa gió mát nhưng kiểm soát bụi và tiếng ồn, đảm bảo an toàn chống trộm cho ngôi nhà.
– Tận dụng chất liệu đặc thù địa phương để giảm chi phí đầu tư và lưu giữ dấu ấn bản sắc vùng miền.
“Mượn” ánh sáng và bóng đổ để làm “chất liệu” trang trí cho ngôi nhà thêm lung linh, một “chất liệu động” biến chuyển theo thời điểm tạo nên những góc không gian thú vị biến đổi mượt mà.
Mặt đứng 2 lớp linh động, lớp đầu tiên là hệ lam với mật độ dày thưa khác nhau tùy vào không gian bên trong là phòng ngủ, phòng thờ hay phòng tắm, lớp thứ 2 là cửa kính lùi vào trong. Hệ lam nhôm dày và lam bê tông thưa cũng là giàn để dây leo bám vào, theo thời gian sẽ là một mặt tiền với cây xanh và hoa, có tác dụng giảm bức xạ nhiệt từ nhà xưởng đối diện, lọc bụi. Hệ lam bê tông thưa hơn với mật độ bám cây xanh cũng thưa hơn nhằm lấy ánh sáng và xuyên gió cho phòng ngủ và phòng tắm bên trong. Hệ lam còn giúp chống trộm an toàn, mở lớp cửa kính bên trong, đóng hệ lam, là có thể “tự do” đón nhận gió trời mà không ngại vấn đề an ninh. Cổng chính vào nhà cũng 2 lớp, lớp ngoài là cổng sắt với những kẻ hở giúp thông gió và giúp chủ nhà có thể quan sát được người đứng trước cổng nhà từ các không gian (phòng khách, bếp, khu sinh hoạt chung, phòng ngủ chính).
Giải pháp lấy sáng và thông gió từ việc tổ chức các khối không gian (vị trí giếng trời, vườn, tât cả các phòng đều có 2 mặt tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên) kết hợp với hệ mái lam bê tông nghiêng, mảng tường gạch thông gió…Ngôi nhà luôn ngập tràn trong ánh sáng tự nhiên được “chắt lọc” kĩ lưỡng trong tính toán của người thiết kế: đón ánh nắng sáng trực tiếp vào nhà, buổi trưa để ánh nắng trực tiếp xuống khu vườn, các không gian còn lại lấy ánh sáng tán xạ qua lớp lam nghiêng, buổi chiều lọc ánh sáng tán xạ qua lớp tường gạch thông gió và lớp lam nghiêng. Áp dụng nguyên lý đối lưu và thông gió trực tiếp, giúp các không gian trong nhà đều đón được gió trời. Giàn dây leo giảm bức xạ nhiệt cho mái, bố trí các khoảng xanh góp phần mang thiên nhiên vào trong nhà và làm mát cho ngôi nhà.
Không gian với màu trắng chủ đạo, tạo hiệu quả phản quang biến chuyển nhờ ánh sáng tự nhiên và nhân tạo. Ngày lung linh ánh nắng, đêm ấm áp sắc đèn.
Những đêm sáng trăng, ánh trăng chiếu qua giếng trời vào cửa sổ phòng ngủ, xuống không gian sinh hoạt chung, tạo thêm chút lãng mạn và chất thơ cho gia đình trẻ.
“Các anh biết không, chính là cuộc sống luôn luôn có lý, còn nhà kiến trúc thì mãi mãi sai lầm” (Le Corbusier), kiến trúc sư không thể bác bỏ lối sống và thói quen sinh hoạt của chủ nhà. Gia chủ muốn chuyển những vật dụng nội thất đã dùng từ khu tập thể cũ về nhà mới, bên cạnh đó, nét đặc trưng đễ thấy trong các gia đình Việt khi hoàn thành nhà mới, họ hàng người thân thường tặng quà cho gia đình như bộ bàn ghế, bộ giường… Tất nhiên sẽ rất khó để “ton sur ton” (tương đồng màu sắc) với tổng thể ngôi nhà nếu không nói là có phần “lộn xộn”, tuy nhiên kiến trúc sư luôn tôn trọng điều đó, sắp xếp lại hợp lý hơn coi như nơi lưu giữ kỉ niệm và tình cảm, bình dị và chân thực mang lại cảm giác gần gũi thân thuộc và thoải mái cho thói quen của chủ nhà.
Khu vườn giữa nhà được trồng một cây dụ huyết rồng, đá trang trí là đá rẻo từ mỏ đá chẻ, đá sỏi, những “chất liệu” đặc trưng của các vùng núi đá Khánh Hòa. Gạch thông gió, đèn trang trí được “độ” từ đèn LED kết hợp vỏ bóng…không mới nhưng hiệu quả không gian mộc mạc mà tinh tế, tất cả vừa tạo dấu ấn đặc trưng, vừa tiết kiệm chi phí.
Dạng nhà ống thường thấy với vị trí nhiều bất lợi, kèm theo chi phí đầu tư không nhiều, chỉ bằng ánh sáng, bóng nắng và gió trời tự nhiên, người kiến trúc sư trẻ đã mang lại một giải pháp mới cho mô hình nhà ống, tạo nên một không gian sống hòa mình trong ánh sáng thiên nhiên, tôn trọng “cái gọi là nhà” vốn thấy trong nhận thức của người Việt.
Bóng nắng được tính toán hợp lý để chỉ đổ chủ yếu lên tường các không gian phụ ít sử dụng như hành lang.
Bóng nắng tạo nên những cung bậc cảm xúc cuốn hút trên từng bậc cấp đầy chất nghệ thuật…
Góc uống trà và phòng ăn của đôi vợ chồng trẻ với những kỉ vật quen thuộc từ khu tập thể cũ, hòa giữa cây xanh và nắng vàng.
Các phòng vệ sinh đều được lấy ánh sáng và thông thoáng tự nhiên.
Tất cả các phòng ngủ và các không gian khác đều có 2 mặt đối diện tiếp xúc với ánh sáng từ thiên nhiên.
KTS Nguyễn Công Toàn (Email: congtoandsg@gmail.com)
