Nghệ thuật rất tốt cho trái tim – đấy là kết luận được đưa ra sau một nghiên cứu của Enzo Grossi, một giáo sư chuyên về chất lượng cuộc sống của trường Đại học Bologna.
Xuất phát từ câu hỏi: vốn di sản văn hóa và lịch sử đồ sộ của nước Ý liệu có tốt cho sức khỏe? Và thế là ông tiến hành một thí nghiệm đặc biệt với sự tham gia của 99 người, tuổi từ 19 đến 81, được lựa chọn theo giới tính (51% là nam giới) và trình độ học vấn (42% có bằng đại học).
Art Running ở Roma với hướng dẫn viên du lịch (phải)
Thí nghiệm kỳ quặc: leo lên mái vòm nhà thờ
Tất cả những người tình nguyện tham gia dự án sẽ phải leo lên mái vòm của nhà thờ Vicoforte, một trong những kiệt tác theo kiến trúc Baroque ở tỉnh Cuneo, vùng Piedmont, miền Bắc Italy.
Đấy là mái vòm với diện tích lớn thứ 5 trên thế giới. Riêng diện tích các bức tranh tường của vương cung thánh đường này đã rộng tới 6 nghìn mét vuông, ghi dấu ấn lớn lao của các nghệ sĩ Mattia Bortoloni và Felice Biella vào giữa thế kỉ 18.
Một trong những cách để khám phá vẻ đẹp của nghệ thuật hội họa và kiến trúc của thời đại ấy tại nơi này là leo 266 bậc để lên đến mái vòm.
Nhưng trước khi bắt đầu leo lên các bậc thang, những người này phải trải qua một bài trắc nghiệm liên quan đến vốn hiểu biết.
Sau đó, các bác sĩ sẽ lấy ở mỗi người một mẫu cortisol, một loại hormone liên quan mật thiết đến stress và có tác dụng làm tăng huyết áp, tăng đường huyết, đồng thời tăng cường miễn dịch. Khi những người tham gia thí nghiệm trở xuống, người ta lại tiếp tục đo lượng cortisol để xem xét sự tăng hay giảm của hormone này.
Kết quả của thí nghiệm mà giáo sư Grossi tiến hành cho thấy: gần 100% số người tham gia đều có lượng cortisol giảm xuống và hầu hết đều khẳng định họ cảm thấy vui vẻ, nhẹ nhõm, tinh thần thoải mái và khỏe khoắn hơn. Lượng cortisol giảm sẽ dẫn đến việc giảm tress, giúp ngủ tốt hơn và giảm hẳn các nguy cơ liên quan đến tim.
Theo bác sĩ Grossi, thí nghiệm này có thể mở ra một hướng mới trong quá trình điều trị một số bệnh như Alzheimer hay ung thư.
–Nghệ thuật có tác dụng chữa bệnh không phải là một điều mới mẻ – ông nói trên truyền hình Italy – Nhưng nhờ thí nghiệm này, chúng ta có thể hiểu được nghệ thuật có tác dụng tốt như thế nào đối với sức khỏe.
Năm ngoái, đã có 23 nghìn người leo lên mái vòm. Người ta tin rằng, sau thí nghiệm này, cho đến cuối năm nay, số người bước lên các bậc thang đá của nhà thờ để lên mái vòm có thể sẽ còn cao hơn nữa.
“Sightrunning” – chạy thưởng ngoạn từ Roma, Berlin đến Paris
Những hình thức vừa giúp tăng sức khỏe, vừa tăng cường văn hóa kiểu ấy ở Châu Âu ngày càng phát triển và thu hút đông đảo người tham gia. Mô hình mới nhất đang rất “hot” bây giờ là “sightrunning” (kết hợp giữa “sightseeing” và “running”, tạm dịch là “chạy thưởng ngoạn”).
Các cá nhân có thể tự chạy. Nhưng các nhóm nhỏ có thể tổ chức với nhau để cùng chạy, hoặc đóng tiền để tham gia các tour đặc biệt, mà người tổ chức tour có thể chính là một hướng dẫn viên du lịch. Người đó, trong bộ đồ thể thao, cũng sẽ chạy cùng bạn.
Berlin, giờ được gọi là “thủ đô của Sightrunning Châu Âu”, là một trong những nơi nhộn nhịp nhất của hình thức này, với các tuyến chạy từ 5 đến 8 km, từ khu vực Bức tường Berlin cũ cho đến khu phố cổ và khu mua sắm Friedrichstrasse và rồi Cổng Brandenburg.
“Running Copenhangen”, tên của hệ thống chạy thưởng ngoạn ở thủ đô của Đan Mạch, có tới 11 tuyến khác nhau.
Tại London, các tuyến chạy được tổ chức qua khu East End, các công viên lớn của thành phố cũng như các danh thắng quan trọng như quảng trường Trafalgar, London Eye, Big Ben, nhà Quốc hội Anh, điện Westminster hay điện Buckingham.
Còn ở Paris, những người thích chạy có thể khám phá Thành phố Ánh sáng trên những con đường dọc sông Seine, qua rừng Boulogne, hoặc những tour chạy theo chủ đề, chẳng hạn Cách mạng Pháp, từ Louvre cho đến điện Versailles, qua điện Tuilleries, quảng trường Concorde hay đại lộ Champs Elysees.
Tại Rome và Venice, chủ đề nghệ thuật được tôn vinh theo tên gọi “Art Running“, qua những di tích lịch sử và văn hóa nổi tiếng nhất của thành phố, từ đấu trường cổ La Mã Colosseum, Villa Borghese, quảng trường Tây Ban Nha cho đến quảng trường Popolo ở Rome và qua các cây cầu ở Venice, từ khu Dorsoduro cho đến Castello.
Có bao giờ anh chị nghĩ đến việc dùng nghệ thuật và mưu cầu gia tăng kiến thức kết hợp với việc bảo vệ sức khỏe của chính mình chưa?
Trương Anh Ngọc (từ Rome, Italy)
(Thể thao & Văn hóa Cuối tuần)
