Sáng 11/12, Chủ tịch Hội nghị lần thứ 17 của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP-17) đồng thời là Ngoại trưởng nước nhủ nhà Nam Phi, bà Mkoana Mashabane thông báo Hội nghị đã đạt được nhất trí về chương trình vạch ra một lộ trình mới cho các nước trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu trong một thập kỷ tới.
Chủ tịch COP-17 cho biết Hội nghị đã nhất trí bắt đầu thương lượng về một thỏa thuận mới, theo đó tất cả các nước thực hiện cam kết kiểm soát khí thải theo cùng một khuôn khổ pháp lý. Thỏa thuận sẽ có hiệu lực muộn nhất là vào năm 2020.
Hiện tại, theo Nghị định thư Kyoto, chỉ có các nước công nghiệp phát triển phải thực hiện các chỉ tiêu mang tính ràng buộc pháp lý về cắt giảm khí thải.
Nghị định thư Kyoto sẽ hết hiệu lực cuối năm 2012, nhưng Hội nghị Durban đêm 10, rạng sáng 11/12 đã nhất trí gia hạn nghị định thư thêm 5 năm.
Hội nghị COP-17 dự kiến kết thúc hôm 9/10, nhưng nước chủ nhà Nam Phi đã quyết định kéo dài hội nghị sang ngày 10/12 và các cuộc thảo luận vẫn tiếp tục trong sáng 11/12, khi các nước vẫn cố đi tới một thỏa thuận nhằm cứu Hội nghị khỏi thất bại như các hội nghị diễn ra trong hai năm trước tại Copenhagen (Đan Mạch) và Cancun (Mexico).
Các nhà đàm phán hiện vẫn còn tranh luận về câu chữ của nhiều mục thuộc lĩnh vực công nghệ cao nằm trong gói thỏa thuận bao gồm các mục tiêu giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, những quy định về thống kê rừng, chuyển đổi công nghệ xanh và khoản tiền dành hỗ trợ các nước nghèo ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu.
Ngoài các cuộc tranh cãi về các chi tiết kỹ thuật, các cuộc đàm phán cũng bộc lộ những bất đồng sâu sắc giữa Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ.
Mỹ muốn tất cả các nước có lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường đều được hỗ trợ theo cùng một chuẩn mực pháp lý về cắt giảm lượng khí thải. Trung Quốc và Ấn Độ cũng muốn đảm bảo gói thỏa thuận không cản trở sự phát triển kinh tế nhanh chóng của hai nước này.
Ngoại trưởng Nam Phi Maite Nkoana Mashabane nêu rõ: “Chúng ta đều hiểu rằng những thỏa thuận tại Durban chưa hoàn hảo, nhưng chúng ta không nên để điều này làm mất đi những điều tốt đẹp và hy vọng. Các thỏa thuận này có thể góp phần giúp thế giới ứng phó với vấn đề biến đối khí hậu.”
Nghị định thư Kyoto – văn bản ràng buộc pháp lý duy nhất quy định trách nhiệm cắt giảm khí thải của 37 nước công nghiệp, trừ Mỹ, dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm 2012, dự thảo của hội nghị Durban quy định giai đoạn hai của Nghị định thư Kyoto sẽ kết thúc vào năm 2017.
Trước đó, Liên minh châu Âu (EU) đã đề xuất một thỏa thuận cắt giảm khí thải mới vào năm 2015 với sự tham gia của tất cả các nước phát thải khí độc hại nhiều trên thế giới và thỏa thuận này sẽ chính thức có hiệu lực từ năm 2020, theo đó sẽ cắt giảm 20% lượng khí thải trên toàn cầu. Nhưng đề xuất này vấp phải sự phản đối của nhiều nước, trong đó có Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ.
Liên hợp quốc cho rằng việc chậm trễ đạt được một thỏa thuận mới trên toàn cầu về cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính sẽ khiến cho mục tiêu kiềm chế nhiệt độ toàn cầu tăng không vượt qua giới hạn cho phép là 2 độ C trong thế kỷ tới trở nên khó khăn./.
