Phạt nặng giao dịch bất động sản không qua sàn

Theo các quy định mới tại Nghị định 23/2009/NĐ-CP của Chính phủ, giao dịch kinh doanh bất động sản không qua sàn sẽ bị phạt nặng. Doanh nghiệp sẽ bị phạt tiền từ 50 đến 60 triệu đồng nếu bán, cho thuê, cho thuê mua bất động sản thuộc diện phải qua sàn giao dịch bất động sản mà không thông qua sàn giao dịch theo quy định.

Hành vi bán, cho thuê, cho thuê mua bất động sản tại sàn giao dịch bất động sản không đúng trình tự, thủ tục quy định cũng có mức phạt tương tự.

Mức phạt có nặng?

Trường hợp doanh nghiệp kinh doanh các bất động sản không đủ điều kiện hoặc không được phép đưa vào kinh doanh hoặc vi phạm quy định về huy động vốn trong đầu tư xây dựng dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới, hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp còn bị phạt nặng hơn, từ 60 đến 70 triệu đồng. Đặc biệt, ngoài hình thức xử phạt bằng tiền, nếu tái phạm, doanh nghiệp có thể bị tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh từ 1 đến 3 năm hoặc không thời hạn.

Giải thích về các quy định nêu trên, ông Vũ Xuân Thiện - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà ở và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, không hề có gì “hà khắc” bởi theo quy định tại Luật Kinh doanh bất động sản, từ 1/1/2007, các tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản đã phải bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản qua sàn giao dịch bất động sản. Do vậy, về lâu dài tất cả các giao dịch bất động sản đều phải qua sàn giao dịch nếu không sẽ phạm luật. Các chế tài trên chỉ cụ thể hóa Luật, buộc các tổ chức, cá nhân thực thi pháp luật.

Nhiều người dân lo ngại, việc mua bán nhà, đất sẽ gặp nhiều khó khăn nếu áp dụng quy định mới này. Tuy nhiên, theo ông Vũ Xuân Thiện, Nhà nước mới xử lý vi phạm trong hoạt động kinh doanh bất động sản, còn người dân (không kinh doanh) vẫn có quyền được mua - bán nhiều căn hộ, không có giới hạn. Trước mắt, các chế tài mới chỉ tập trung vào bất động sản dự án và của doanh nghiệp. Thừa nhận Luật kinh doanh bất động sản bất động sản có hiệu lực từ 1/1/2007, song tình trạng giao dịch nhà đất ngầm vẫn phổ biến, ông Vũ Xuân Thiện bình luận: “Hiện nay, quy định pháp luật đã đồng bộ và đủ cơ sở để thúc đẩy giao dịch bất động sản minh bạch. Nhưng vấn đề là ý thức của người dân đối với hoạt động này chưa cao và chính quyền địa phương cần vào cuộc tích cực hơn nữa. Tất nhiên, quy định pháp luật cũng cần có thời gian điều chỉnh chứ không thể một sớm, một chiều là chuẩn hóa ngay được. Khi thị trường bất động sản phát triển hơn nữa, đồng hành cùng sự phát triển của các sàn giao dịch thì người dân sẽ tự nguyện tham gia vào quá trình minh bạch hóa các vụ mua - bán”.

Tránh rủi ro

Phân tích những lợi ích khi giao dịch qua sàn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết: “Nếu không qua sàn tính rủi ro sẽ rất cao. Trước đây, người dân, thậm chí các quan chức muốn mua bất động sản rất khó. Đa phần phải qua nhiều mối quan hệ. Sàn giao dịch ra đời giúp cho doanh nghiệp có nơi để bày bán sản phẩm và khách hàng tiếp cận được dịch vụ bất động sản dễ dàng hơn. Nếu mô hình, trình độ kinh doanh, tư duy của doanh nghiệp tốt có thể thúc đẩy các sàn phát triển. Hiện nay, sàn bất động sản là mô hình mới, nhiều người còn chưa quen. Tuy nhiên, càng về sau, người dân càng ý thức được phải tự bảo vệ quyền lợi của mình thông qua việc mua bán qua sàn. Bởi qua sàn mới được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà.” Ông Vũ Xuân Thiện bổ sung thêm: “Giao dịch bất động sản qua sàn có lợi cho cả người bán, người mua, người đi thuê và người cho thuê bất động sản. Tại sàn giao dịch, người mua có nhiều điều kiện lựa chọn món hàng phù hợp và người bán cũng có cơ hội tiếp cận với nhiều người có nhu cầu. Để mọi giao dịch bất động sản phải thực hiện qua sàn giao dịch sẽ giúp cho thị trường bất động sản trở nên minh bạch, không bị méo mó do đầu cơ và phát triển đúng hướng...”

Liên quan tới thắc mắc của một số doanh nghiệp về trường hợp chủ đầu tư muốn bán ưu đãi giảm giá cho nhân viên, liệu các giao dịch có buộc phải qua sàn, ông Nguyễn Trần Nam cho biết, vấn đề này không chỉ liên quan đến Luật kinh doanh bất động sản mà còn ảnh hưởng đến cả thuế. Nếu doanh nghiệp bán giá ưu đãi cho nhân viên cũng có nghĩa lợi nhuận của công ty sẽ bị giảm. Lợi nhuận công ty giảm tức là thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp bị giảm sút. Đương nhiên, doanh nghiệp có quyền ưu đãi, trợ cấp cho nhân viên nhưng phải bằng nguồn hợp pháp của công ty, sau khi thực hiện nghĩa vụ thuế. “Dưới góc độ tài chính, hỗ trợ kiểu này chưa hợp lý. Một công ty không thể báo cáo với cơ quan thuế, tôi chi 1 tỷ đồng, 2 tỷ đồng, 3 tỷ đồng để tôi hỗ trợ cho công nhân viên mua nhà, sau đó lại dùng số tiền này hạch toán vào chi phí” - ông Nguyễn Trần Nam nói.