Ashui.com

Theo kế hoạch bảo tồn Thương xá Tax vừa được Tổng công ty thương mại Sài Gòn (Satra - đơn vị chủ quản) gửi các sở ngành, phương án bảo tồn sẽ gồm cả việc bảo tồn bên ngoài lẫn bên trong tòa nhà Thương xá Tax. 

Đối với phương án bảo tồn bên ngoài, khối bệ cao 6 tầng với ba tầng bên dưới (tương đương với số tầng của tòa nhà năm 1924) được thiết kế mô phỏng các đường nét, nhịp điệu của kiến trúc ban đầu. Trên nóc tầng 3 ở góc đường Lê Lợi và Nguyễn Huệ có một mái vòm với hoa văn gợi lại hình ảnh của tòa nhà Grands Magasins Charner (GMC). Ba tầng phía trên của khối bệ thiết kế với phong cách mới nhưng vẫn hài hòa với các tầng thấp, đồng thời là yếu tố chuyển tiếp lên khối tháp có kiến trúc hiện đại.  

Thương xá Tax tiếp giáp 3 đại lộ mua bán sầm uất và nhộn nhịp nhất thành phố là Nguyễn Huệ, Lê Lợi và Pasteur. Từ ngày 25/9/2014, nơi này đã ngừng hoạt động. (Ảnh: TXT) 

Về tổng thể tòa nhà, tuy là công trình hoàn toàn hiện đại, đáp ứng tất cả yêu cầu về thẩm mỹ và công năng của đô thị mới song vẫn hài hòa với phong cách kiến trúc cổ của các tòa nhà trong khu vực như: UBND TP HCM, khách sạn Rex, Nhà hát Thành phố, và vẫn lưu giữ được phần nào hình ảnh ban đầu của tòa nhà GMC. 

Bên trong công trình, về kiến trúc, mặt bằng trệt là nơi tập trung các hạng mục cần bảo tồn như: cầu thang chính khảm gạch mosaic với tay vịn, lan can, biểu tượng con gà trống, quả cầu bằng đồng, không gian thông tầng sảnh chính và thảm gạch mosaic ở hai lối vào.

Trong công trình mới, ở tầng trệt tại khu vực tòa nhà ban đầu, các hạng mục trên gần như được giữ nguyên vị trí cũ. Các lối vào với thảm gạch mosaic được bảo tồn, khôi phục cầu thang chính và bố trí đối diện lối vào đường Nguyễn Huệ. Giữ nguyên không gian thông tầng lên tầng 2 bao gồm: lan can, tay vịn và các chi tiết trang trí gốc thời kỳ đầu

"Chủ yếu công việc bảo tồn chính phía trong Thương xá Tax là nhằm gìn giữ các hoa văn bằng gạch mosaic. Việc khảo sát hiện trạng gạch mosaic là công tác đầu tiên của sự chuẩn bị cho quá trình bảo tồn nhằm có những đánh giá đúng về cách thức bảo tồn, nhân lực, nguồn kinh phí cũng như những vấn đề có liên quan khác để chọn lựa các phương án bảo tồn tối ưu", đại diện Satra cho biết.

Cầu thang sảnh chính của Thương xá Tax, một trong những hạng mục được giữ nguyên bản từ năm 1924 được đề nghị bảo tồn. (Ảnh: Trung Sơn) 

Sau khi khảo sát sơ bộ, từ năm 2014 đến nay, Satra đã phối hợp với rất nhiều đơn vị tư vấn chuyên ngành về khảo cổ, bảo tồn thực hiện khảo sát, đánh giá thực tế và cuối cùng chọn phương án bóc tách toàn bộ gạch mosaic trên cầu thang, diềm trang trí, các lối vào và lắp đặt lại trên kết cấu mới. Đây là phương án đã được áp dụng phổ biến trong việc bảo tồn gạch mosaic trên thế giới.

Các chi tiết lan can cầu thang và lầu một như tay vịn, lá nguyệt quế, chữ đồng, lá đồng, con gà, quả châu cùng khung sườn lan can… sẽ được phục chế và chế tác. Sau đó các chi tiết này sẽ được đóng gói, đánh ký hiệu, lưu kho chờ đến thời điểm lắp đặt, phục dựng trong kết cấu mới tương thích. Mọi dữ liệu bảo tồn sẽ được thu thập trong suốt quá trình dưới dạng bản vẽ, bản ảnh và nhật ký.

Để triển khai dự án, Satra đã tổ chức tuyển chọn các tư vấn quốc tế có nhiều kinh nghiệm để thực hiện, trong đó, thiết kế chính là công ty của Mỹ. Đây là công ty thiết kế có 50 năm hoạt động trong lĩnh vực thiết kế kiến trúc và 25 năm hoạt động tại châu Á với gần 5.000 chuyên gia và 46 văn phòng ở 112 quốc gia. 

(VnExpress)