Ashui.com

Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) kiến nghị nên hạn chế các nhà thầu Trung Quốc tham gia các dự án điện, chỉ cho họ tham gia các hạng mục phụ trợ.

Bức xúc với tình trạng chậm trễ tiến độ của nhiều dự án điện gây ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, ngày 12-9 vừa qua, VEA đã có văn bản gởi Tổng bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội kiến nghị giải quyết các dự án năng lượng cho đất nước liên quan đến các dự án nguồn điện, lưới điện, khai thác than, nguồn vốn đầu tư.

Theo ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch VEA, hàng chục dự án điện tại Việt Nam hiện nay bị chậm tiến độ từ 2-3 năm do năng lực nhiều nhà thầu Trung Quốc yếu kém, thiếu kinh nghiệm, không thu xếp được tài chính… Và điều đó đã tác động hết sức tiêu cực đến sự phát triển kinh tế -xã hội, thực hiện các nhiệm vụ an ninh quốc phòng của quốc gia.

• Ảnh bên: Hàng chục dự án điện bị chậm tiến độ do giao cho nhà thầu Trung Quốc (Ảnh: Lê Toàn)

Tình trạng chậm tiến độ xảy ra ở hầu hết các dự án nhiệt điện do nhà thầu Trung Quốc đảm nhận như nhiệt điện Hải Phòng 1, Hải Phòng 2, Cẩm Phả 1, Cẩm Phả 2, Quảng Ninh 1, Quảng Ninh 2, Mạo Khê, Thái Nguyên, Vĩnh Tân 2, Duyên Hải 1 …

VEA cho rằng nguyên nhân dẫn đến chậm tiến độ một phần là do nhà thầu EPC Trung Quốc hứa cung cấp đủ vốn cho dự án, nhưng thực chất là thiếu vốn, thiếu công nghệ, thiết bị không đồng bộ, chưa nói chất lượng thiết bị của Trung Quốc không bằng thiết bị của các nước phát triển.

Do vậy, các dự án không chỉ bị chậm trong khâu xây dựng, mà chậm cả trong quá trình hoàn chỉnh để đưa vào vận hành.  Ngoài ra, các nhà thầu Trung Quốc đều đưa toàn bộ người Trung Quốc sang làm, không thuê, kỹ sư, công nhân Việt Nam.

Một điều đáng lưu ý, theo VEA, là đến thời điểm này, Việt Nam vẫn chưa ban hành tiêu chuẩn thiết kế các nhà máy nhiệt điện than, chạy dầu, nhà máy điện chu trình hỗn hợp chạy khí... nên phải áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài, chủ yếu là tiêu chuẩn Trung Quốc, chưa phải là tiêu chuẩn tiên tiến.

Ngày 21-7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch điện VII, trong đó, mục tiêu từ nay đến năm 2020 là phải xây dựng được nguồn điện tổng công suất 75.000 MW, tăng gấp 3 lần công suất hiện có chỉ khoảng 24.000 MW để đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước.

Nhưng theo ông Trần Viết Ngãi trong văn bản kiến nghị, “Nếu để tình trạng điều hành, quản lý, xây dựng cùng với các chính sách, chế độ như từ trước đến nay thì Quy hoạch điện VII sẽ không thể nào thực hiện được như ý muốn”.

Vì thế VEA kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành chức năng bổ sung, điều chỉnh, sửa đổi một số điều trong Luật đấu thầu theo hướng cho phép chủ đầu tư lựa chọn thiết bị có chất lượng cao, nhà thầu EPC có kinh nghiệm từ các nước công nghiệp phát triển như châu Âu, các nước G7.

"Cần xác định năng lực nhà thầu EPC để lựa chọn nhà thầu có kinh nghiệm, tỉ lệ nội địa hóa về chế tạo thiết bị tại Việt Nam. Đồng thời, cần qui định rõ nhà thầu nước ngoài thắng thầu hay được chỉ định thầu thì phải sử dụng các kỹ sư, lao động người Việt Nam. Nên hạn chế các nhà thầu Trung Quốc, chỉ cho họ tham gia các hạng mục phụ trợ nếu như họ trúng thầu theo quy định”, VEA kiến nghị.

Văn Nam 

• Trao dự án cho nhà thầu nước ngoài: Đừng ham rẻ