Ashui.com

Malaysia sẽ trả 3.000 tấn rác thải nhựa về các quốc gia mà số rác này xuất phát, hãng tin Reuters dẫn lời quan chức cấp cao nước này tuyên bố ngày 28/5. Với động thái này, Malaysia trở thành quốc gia mới nhất ở khu vực châu Á từ chối nhận rác từ các nước giàu.

Năm ngoái, Malaysia đã nổi lên thành điểm đến chính của rác thải nhựa toàn cầu, sau khi lệnh cấm nhập khẩu rác của Trung Quốc gây gián đoạn dòng chảy hơn 7 triệu tấn rác thải nhựa trên thế giới mỗi năm.

Bãi chứa rác thải nhựa bên ngoài một nhà máy tái chế bất hợp pháp ở Malaysia, tháng 10/2018 (Ảnh: Reuters) 

Hàng chục nhà máy tái chế rác nhựa đã mọc lên ở Malaysia, trong đó có nhiều cơ sở hoạt động không phép, và các cộng đồng dân cư đã lên tiếng phàn nàn về vấn đề môi trường mà các nhà máy này gây ra.

Bà Yeo Bee Yin, Bộ trưởng Bộ Năng lượng, Khoa học Công nghệ, Môi trường và Biến đổi khí hậu Malaysia, cho biết 60 container rác nhập khẩu trái phép vào nước này sẽ được trả lại quốc gia xuất phát.

"Những container này được đưa bất hợp pháp vào Malaysia, với kê khai không trung thực và các vi phạm khác đối với luật môi trường của chúng tôi", bà Yeo nói với báo giới sau một chuyến thị sát các lô hàng rác thải trên tại cảng Klang ở ngoại ô thủ đô Kuala Lumpur.

Tuần trước, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ra lệnh Chính phủ nước này thuê một công ty vận tải biển tư nhân trả lại 69 container rác về Canada. Ông Duterte thậm chí yêu cầu thả số container rác này ở hải phận Canada nếu Canada từ chối nhận lại.

Về phần mình, Canada cho biết số rác trên được xuất khẩu sang Philippines trong thời gian từ 2013-2014 theo giao dịch thương mại không có sự đồng thuận của Chính phủ. Canada thực ra đã nhất trí nhận lại số rác, nhưng ông Duterte mất kiên nhẫn trong lúc hai bên còn đang dàn xếp việc trả và nhận lại rác, dẫn tới việc ông đưa ra yêu cầu trên.

Giới chức Malaysia đã xác định được ít nhất 14 quốc gia xuất khẩu số 3.000 tấn rác thải nhựa sang nước này, trong đó có Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Canada, Australia và Anh.

Bà Yeo nói người dân các nước phát triển hầu hết đều không nhận thức được rằng rác thải của họ chủ yếu được đổ ở Malaysia, thay vì được tái chế trong nước theo như họ nghĩ. Tại Malaysia, số rác này được xử lý theo những phương pháp gây hại cho môi trường, vị Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bà Yeo cũng cho biết một công ty tái chế rác ở Anh đã xuất khẩu tới 50.000 tấn rác thải nhựa sang Malaysia trong 2 năm qua. Bà từ chối tiết lộ danh tính của công ty này, nhưng nói rằng Malaysia sẽ đề nghị các chính phủ nước ngoài điều tra những công ty như vậy.

"Chúng tôi kêu gọi các nước phát triển xem lại cách thức quản lý rác thải của mình và dừng việc vận chuyển rác sang các nước đang phát triển", bà nói. "Nếu các bạn đưa rác tới Malaysia, chúng tôi sẽ trả lại không khoan nhượng".

Trước đợt trả lại rác này, Malaysia đã trả 5 container rác thải nhựa nhiễm độc về Tây Ban Nha.

Rác thải nhựa không thể tái chế thường được xử lý bằng cách đốt, và cách này đẩy một lượng lớn hóa chất độc hại ra bầu khí quyển của Trái Đất. Nếu được chôn lấp, rác thải nhựa có thể gây nhiễm độc cho đất và nguồn nước.

Trong tháng 5 năm này, khoảng 180 quốc gia trên thế giới đã nhất trí sửa đổi Công ước Basel nhằm tăng cường sự minh bạch và quản lý tốt hơn hoạt động thương mại rác thải nhựa trên toàn cầu.

Mỹ, quốc gia xuất khẩu rác nhựa lớn nhất thế giới, hiện chưa phê chuẩn công ước 30 năm tuổi này.

Thăng Điệp

(VnEconomy)