Ngày 1/3, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Phân viện Khoa học công nghệ xây dựng miền Trung tổ chức lễ khởi công dự án Bảo tồn, phục hồi di tích Đông Khuyết Đài thuộc hệ thống di tích Cố đô Huế. 

Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 11 tỷ đồng, thực hiện từ nay đến tháng 7/2014, bao gồm việc phục hồi nhà canh, tu bổ phục hồi tường thành và lan can, tôn tạo sân vườn, hệ thống cấp thoát nước và hệ thống điện chiếu sáng. 

Trước đó, với mục tiêu tập trung tu bổ, phục hồi ưu tiên các công trình trong khu vực Hoàng thành Huế, từ tháng 6/2011, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tiến hành thám sát khảo cổ học nền móng di tích Đông Khuyết Đài, nhằm tìm kiếm thêm nguồn tư liệu thực địa và cơ sở khoa học cho việc phục dựng di tích này. 

Những vết tích còn lại cho thấy các hạng mục kiến trúc trên di tích Đông Khuyết Đài được xây dựng, sửa chữa trong 3 giai đoạn: năm 1804, 1844 và 1930. Các kết quả thăm dò khảo cổ tại di tích Đông Khuyết Đài là cơ sở khoa học cho việc trùng tu di tích. 

• Ảnh bên: Phối cảnh Đông Khuyết Đài. 

Đông Khuyết Đài là một trong bốn khuyết đài được vua Gia Long cho xây dựng ở bốn mặt của Hoàng thành Huế để phục vụ cho việc quan sát và phòng thủ. Trên mỗi đài đều có xây một nhà vuông, lợp ngói phẳng. Vị trí của Đông Khuyết Đài được đặt ở chính giữa mặt đông của Hoàng thành Huế (gần cổng Hiển Nhân). Vòng hào phía trước Đông Khuyết Đài thuộc hệ thống hào bên ngoài bảo vệ Hoàng thành (còn gọi là hồ Ngoại Kim Thủy). Từ cổng Hiển Nhơn (cổng mặt đông của Hoàng thành) ra ngoài phải đi qua một chiếc cầu bắc ngang hồ Ngoại Kim Thủy. 

Các khuyết đài còn lại bao gồm Nam Khuyết Đài (sau này được xây dựng lại và đổi tên là Ngọ Môn - cổng chính của Hoàng thành ở mặt Nam), Tây Khuyết Đài (gần cổng Chương Đức), Bắc Khuyết Đài (gần cổng Hòa Bình, cuối thời Nguyễn được cải tạo thành lầu Tứ Phương vô sự). 

Hệ thống đài quan sát, cổng thành, hào nước và những chiếc cầu là các yếu tố quan trọng trong hệ thống phòng thủ của Hoàng thành nên được bảo vệ, canh gác rất nghiêm ngặt dưới thời Nguyễn. 

Tuy nhiên, trải qua nhiều biến động của lịch sử và sự hủy hoại của thời gian, Đông Khuyết Đài đã bị hư hỏng và xuống cấp trầm trọng. Ngôi nhà canh bằng gỗ được làm dưới dạng “phương đình” (nhà vuông) đã bị triệt hạ hoàn toàn./. 

Quốc Việt