Thương cho nhà cổ Huế mình

Nhiều ngôi nhà cổ có tuổi đời hai, ba trăm năm trên địa bàn cố đô Huế đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Trong khi đó việc tìm ra một giải pháp hiệu quả để bảo tồn - chỉnh trang quần thể này xem ra vẫn chưa thấy hiệu quả, thậm chí còn luẩn quẩn.

Phố cổ Gia Hội kéo dài từ cầu Gia Hội đến cầu Đông Ba. Trong thế kỷ 19, nơi đây tập trung nhiều ngôi nhà là nơi ở của các thương gia, quan lại, nhân vật nổi tiếng. Đồng thời nhiều phủ đệ của các ông hoàng, bà chúa thuộc dòng dõi hoàng tộc nhà Nguyễn cũng được triều đình bố trí tại khu vực này.

Nhà dột, cột xiêu… là tình trạng của nhiều ngôi nhà cổ xứ Huế

Ngôi nhà cổ vẫn đẹp nền nã bên những nhà mới hôm nay

Lối kiến trúc Hoa - Ấn - Việt đặc trưng đã làm phố cổ Gia Hội nổi tiếng một thời không thua kém gì Hội An (Quảng Nam), Bao Vinh (Huế), phố Hiến (Hưng Yên)…

Tuy nhiên, khi đến đây du khách lẫn bà con Huế mình không khỏi ngậm ngùi khi chứng kiến cảnh xuống cấp với tốc độ phi mã: nhà thì mái dột, cột xiêu, ngói bể…; các nhà lầu với kiến trúc hiện đại kiểu copy nước ngoài, giả cổ thi nhau mọc lên đã phá vỡ tổng thể kiến trúc khu phố. Đó là chưa kể người dân tận dụng vỉa hè trước các dãy nhà cổ để buôn bán, tạo ra một cảnh tượng rất nhếch nhác.

Chủ nhân của những ngôi nhà này rất muốn sửa chữa nhưng đều gặp khó vì kinh tế nếu muốn khôi phục theo hiện trạng cổ xưa như nó vốn có. Mà có khả năng thì cũng phải báo cáo lên thành phố vì nhà phố cổ thuộc diện quản lý của chính quyền.

Thực tế đã có nhiều trường hợp các hộ dân tự tay tháo dỡ nhà cổ và xây mới. Câu hỏi ở đây là đến bao giờ mới có một chủ trương đặc thù khuyến khích - hỗ trợ người dân bảo vệ và xây dựng phố cổ theo quy hoạch?

Ông Lê Vĩnh, một người dân phường Phú Cát, tâm sự đầy trăn trở: “Dân tụi tui ai cũng muốn Huế đẹp hơn cả. Nếu mình đồng lòng, đồng sức, tin rằng một ngày không xa phố cổ Gia Hội sẽ nườm nượp du khách như Hội An”.