Ashui.com

Với các tòa nhà, nếu tận dụng được ánh sáng tự nhiên thì sẽ không phải lãng phí tiền điện cho thắp sáng vào ban ngày. Theo một chuyên gia về năng lượng, nói đến tiết kiệm năng lượng là phải nói đến kiến trúc vì chính kiến trúc sẽ quyết định việc cho phép tiết kiệm năng lượng được đến đâu. Xây dựng một tòa nhà mà kiến trúc của nó không tính đến việc tiết kiệm năng lượng thì mọi giải pháp kỹ thuật dù có tân tiến đến đâu cũng khó có thể góp phần tiết kiệm năng lượng được.

Là một nước nhiệt đới, Việt Nam có thừa điều kiện để tận dụng ánh sáng tự nhiên. Thế nhưng ngay giữa Hà Nội, có lẽ không khó để tìm ra những tòa nhà không biết tận dụng nguồn ánh sáng này, như trụ sở mới xây dựng của một Bộ ở khu vực đô thị mới, khách đến làm việc với Bộ được tiếp tại một gian phòng mà nếu không treo đồng hồ thì không biết giờ giấc ra sao cả vì ở đó không có cửa sổ ra ngoài trời.

Cũng phải kể đến một nhà triển lãm ở khu vực trung tâm thành phố vốn dĩ có hai mặt tường được thiết kế bằng kính. Thế nhưng để có thêm chỗ treo tranh, người ta đã dựng lên những bức tường gỗ giáp với những tấm kính lớn đó. Kết quả đương nhiên là phải tốn tiền điện để thắp sáng vào ban ngày. Dĩ nhiên không chỉ có hai ví dụ nói trên, việc tìm ra những địa chỉ không tiết kiệm năng lượng ở Hà Nội hay bất kỳ một thành phố khác ở Việt Nam là không hề khó (!)

Cũng phải kể đến lãng phí năng lượng trong giao thông. Ở các nút giao thông, với khoảng thời gian chờ 70-80 giây và thậm chí chỉ là 30 giây thôi, hoàn toàn có thể tắt máy xe gắn máy để tiết kiệm xăng và dừng xả khí thải. Tuy nhiên, bản thân những người ý thức được điều này nhìn sang xung quanh không thấy ai làm tương tự, cũng nản lòng. Như vậy, có lẽ số đông người tham gia giao thông đã không có ý thức tiết kiệm năng lượng và do đó đã góp phần cho ô nhiễm môi trường để chính họ phải hít thở bầu không khí đó.

Chung quy lại, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường trước hết phải là ý thức của cộng đồng. Có ý thức đó từ người dân đến nhà quản lý thì mới bàn đến những vấn đề lớn được. Còn một khi công trình xây dựng đã trót lâm vào thế của những căn phòng, không treo đồng hồ không biết mấy giờ thì rất khó cải thiện tình hình.

Không chỉ với tiết kiệm và sử dụng năng lượng hiệu quả, kiến trúc hệ thống là vấn đề hết sức quan trọng và có ý nghĩa quyết định trong nhiều vấn đề tổng thể khác. Tư duy của kiến trúc hệ thống đương nhiên phải là với mọi lĩnh vực chứ không chỉ cho xây dựng, giao thông và quy hoạch đô thị...

Tân Khoa