Ashui.com

Người dân nào cũng muốn căn nhà của mình được xây dựng một cách đàng hoàng theo đúng những quy định của nhà nước chứ không phải xây “lụi” hay chung chi để được xây rồi sau đó vừa ở vừa run. Nhưng với những quy định hiện nay, người dân trong vùng quy hoạch, đất nông nghiệp xen kẽ khu dân cư… rất khó thực hiện được điều này. Trước bức xúc về chỗ ở của người dân cũng như để từng bước lập lại kỷ cương trong quản lý xây dựng, TPHCM đã có những quy định mang tính đột phá.  
 

Những quy định mới 

Hầu hết các vụ xây nhà không phép đều xảy ra trong vùng quy hoạch dự án hoặc đất nông nghiệp. Tuy nhiên, có những dự án không khả thi hoặc quy hoạch treo từ năm này qua năm khác trong khi đó nhu cầu nhà ở của người dân bức xúc hàng ngày. Nhiều người dân có nhà nằm trong dự án không được xây mới, nâng cấp trong khi ngày càng xuống cấp, có người con cái trưởng thành dựng vợ, gả chồng muốn ra riêng cũng không được vì cái vườn rộng vài trăm mét vuông chỉ có vài chục mét vuông là đất ở còn lại là đất nông nghiệp… Để giải quyết chính sách và quyền lợi của người dân trong vùng dự án, TP đã có những quy định mới. 

• Ảnh bên: Nhân viên Công ty Điện lực Bình Chánh cắt điện căn nhà vắng chủ tại ấp 4 xã Vĩnh Lộc A trước khi cưỡng chế tháo dỡ vào sáng ngày 25/7. (Ảnh: Đỗ Bình Minh) 

Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Hữu Tín cho biết, theo quy định hiện hành của Luật Đất đai, Luật Xây dựng và các nghị định của Chính phủ thì việc cấp phép xây dựng nhà ở phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phải đảm bảo phù hợp quy hoạch. Do vậy các trường hợp nhà ở trên đất nông nghiệp xen cài trong khu dân cư; nhà ở nằm trong phạm vi quy hoạch, mở rộng lộ giới, hẻm giới và các khu vực không phù hợp quy hoạch đều không được cấp phép xây dựng. Tuy nhiên, trước yêu cầu có thực, bức xúc của nhân dân cho nên vừa qua UBND TP đã có báo cáo xin ý kiến Chính phủ, Bộ Xây dựng; trong khi chờ ý kiến của trung ương, UBND TP báo cáo xin ý kiến Thường trực Thành ủy và được Thường trực Thành ủy chấp thuận chủ trương cho triển khai cấp phép xây dựng cho các trường hợp nêu trên. 

Trên tinh thần đó, ngày 28/6/2013, UBND TP đã ban hành Quyết định 21 quy định về cấp phép xây dựng tạm cho những trường hợp này. Theo đó, quy mô công trình được cấp giấy phép xây dựng tạm tối đa không quá 3 tầng (không kể tầng lửng tại tầng 1 và mái che cầu thang tại sân thượng nếu có) nhưng phải hài hòa với cảnh quan kiến trúc khu vực. Nếu trong vòng 5 năm, kể từ ngày công bố công khai quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 (quy hoạch phân khu), Nhà nước thu hồi đất để thực hiện quy hoạch thì không được bồi thường, hỗ trợ vật kiến trúc được xây dựng mới trong lộ giới hoặc phạm vi quy hoạch; sau 5 năm Nhà nước mới thực hiện quy hoạch thì bồi thường, hỗ trợ theo quy định hiện hành.

Cụ thể, đó là những trường hợp: Nhà ở riêng lẻ có một phần hoặc toàn bộ diện tích nằm trong phạm vi quy hoạch lộ giới mở rộng của các tuyến đường, hẻm hiện hữu trong đô thị đã được phê duyệt và công bố nhưng chưa có quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện theo quy hoạch. Trường hợp nhà ở riêng lẻ trên đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư, mà hộ gia đình, cá nhân đã xây dựng và sử dụng ổn định nhà ở trước ngày 1/7/2006 (kể cả các trường hợp tự khai thác, lấn chiếm đất nhà nước mà Nhà nước không quản lý, sử dụng), không có tranh chấp, khiếu nại; không phù hợp quy hoạch, nếu hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu xây dựng, sửa chữa, cải tạo lại nhà ở thì được giải quyết theo 2 hướng: Trường hợp nhà ở đã tồn tại trước khi có quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 (hay quy hoạch phân khu) được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và công bố; nhưng qua rà soát, điều chỉnh vẫn không phù hợp quy hoạch là đất ở thì cũng được xét cấp giấy phép xây dựng tạm theo quy định; Trường hợp nhà ở được xây dựng sau ngày quy hoạch được phê duyệt và công bố thì chỉ được phép sửa chữa, cải tạo nhưng không làm thay đổi quy mô căn nhà hiện hữu. 
 

Nơi làm nơi chưa 

Những quy định cởi mở nói trên của UBND TP được Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Tín trình bày tại kỳ họp HĐNDTP vừa qua rất được người dân đồng tình. Tuy nhiên qua phản ánh của người dân tại huyện Hóc Môn, hiện nay bộ phận tiếp nhận cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ của dân ngưng tiếp nhận từ ngày 1/7/2013. Khi họ đến nộp hồ sơ xin phép thì nhân viên tiếp nhận trả ra và bảo chờ xin ý kiến của TP vì có quy định mới.

Trao đổi với phóng viên, ông Lê Tuấn Tài, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn, cho biết trong Quyết định 21 không có quy định về cấp phép nhà riêng lẻ nên huyện đang xin ý kiến của TP; còn nhà liên kế huyện vẫn cấp bình thường. Tuy nhiên theo tìm hiểu của chúng tôi, chưa thấy chi tiết nào trong quyết định này quy định nhà liên kế được cấp còn nhà riêng lẻ thì không. Trong khi đó một số quận huyện khác vẫn tiếp nhận hồ sơ giải quyết bình thường. 

Bà Lương Thị Phượng, Phó Chủ tịch UBND quận Tân Phú, cho biết hiện nay quận vẫn nhận đơn cấp phép xây dựng theo Quyết định 21 một cách bình thường. Tuy nhiên không phải chỗ nào cũng được xây dựng 3 tầng mà phải xem xét từng khu vực và điều này sẽ công khai để dân biết. Còn lãnh đạo Phòng Quản lý đô thị quận Bình Thạnh cũng xác nhận trên địa bàn quận vẫn cấp phép xây dựng theo Quyết định 21 bình thường, chỉ riêng phường 28 do có diện tích đất nông nghiệp lớn xen cài trong khu dân cư nên quận đang hỏi ý kiến TP về vấn đề này. 

Đỗ Trà Giang