Ashui.com

Nằm ở ngoại thành của thành phố Nha Trang, xã Vĩnh Thái có đến 11 dự án xây dựng đô thị, khu dân cư, giao thông… triển khai thực hiện, tuy nhiên, tất cả các dự án này đều chậm tiến độ thi công. Do đó, cư dân địa phương bị khốn khổ bởi những dự án này, nhất là, khi mưa lũ đến, cả xã trở thành “rốn” lũ.

Với gần 2.000 hộ dân, xã Vĩnh Thái có đại đa số người dân sản xuất nông nghiệp. Từ mười năm nay, tỉnh Khánh Hoà đã cho triển khai 11 dự án xây dựng khu dân cư, khu đô thị… trên địa bàn xã Vĩnh Thái, chiếm gần hết 1.400ha của toàn xã. Theo ông Nguyễn Thanh Hy, phó chủ tịch UBND xã Vĩnh Thái, đến nay, tất cả các dự án đều thực hiện chậm tiến độ. Dự án xây dựng khu liên hợp thể thao có quy hoạch từ năm 1995 đến nay vẫn chưa triển khai; dự án xây dựng khu dân cư phía tây Lê Hồng Phong của công ty Vật tư – kỹ thuật nông nghiệp, bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đến nay đã bảy năm, vẫn chưa triển khai.

Người dân Vĩnh Thái trong rốn lũ năm 2010

Tại dự án xây dựng khu đô thị Mỹ Gia, trước đây có tên là dự án khu đô thị Vĩnh Thái do công ty cổ phần Đầu tư thương mại và dịch vụ thuộc tập đoàn Than – khoáng sản Việt Nam làm chủ đầu tư, nay được chuyển nhượng cho công ty cổ phần phát triển đô thị Vĩnh Thái. Dự án này có tổng diện tích 241ha, kéo dài từ năm 2004 đến nay vẫn chưa hoàn thành. Chủ đầu tư của dự án này đã rao bán được hơn 1/2 số đất nền, nhưng khu tái định cư vẫn chưa hoàn thành. Ông Nguyễn Văn Đậm, bí thư Đảng uỷ, chủ tịch hội đồng nhân dân xã Vĩnh Thái lo lắng: “Việc kéo dài thời gian hoàn thành khu tái định cư, làm cho người dân sẽ không còn đủ tiền để mua đất tái định cư và nhà ở mới, gây tâm lý bất ổn trong nhân dân”.

Tại các khu vực quy hoạch, người dân không được xây nhà, không có điện lưới, không có nước sạch để sử dụng. Khốn khổ nhất là tại khu dân cư Đồng Rọ được quy hoạch xây dựng khu liên hợp thể thao từ năm 1995 đến nay, 136 hộ dân, trong đó đại đa số là dân nghèo, nhà cửa bị xiêu vẹo nhưng không được sửa chữa. Người dân ở đây phải mua điện với giá 3.500 đồng/kWh điện; không có nước, đường giao thông cũng không được đầu tư. Ông Nguyễn Văn Đó, phó thôn Vĩnh Xuân, phụ trách Đồng Rọ nói: “Mang tiếng là dân Nha Trang, mà đường thì đường đất ngoằn ngoèo, dây điện tự kéo chạy chằng chịt”.

Trong vòng ba năm trở lại đây, khu vực 100ha của khu đô thị Mỹ Gia đã phá vỡ toàn bộ hệ thống thuỷ lợi, làm cho khu vực trồng lúa ở bên cạnh thường xuyên bị thiếu nước vào mùa khô và ngập úng vào mùa mưa. Ông Nguyễn Thanh Hy cho biết: “Diện tích lúa trước đây là 240ha, nay còn 60ha, do một phần bị thu hồi, một phần bị bồi lấp, thiếu nước. Năng suất lúa đã giảm 30%, chỉ còn 8 tấn/ha”.

Trong khi đó, những thiệt hại về diện tích đất sản xuất bị nước lũ xói lở mà cư dân địa phương đã kiến nghị với thành phố Nha Trang và ban quản lý dự án khu đô thị Vĩnh Thái, nhưng chưa được giải quyết. Hệ thống kênh mương bị san lấp không toàn bộ, nên những đoạn mương còn lại ứ đọng nước nhiều năm, khiến nhiều khu vực trên địa bàn bị ô nhiễm nghiêm trọng. Hàng ngày có hàng ngàn chuyến xe vận chuyển đất san lấp mặt bằng, khiến cho xã Vĩnh Thái bị ngột ngạt trong khói bụi, đường giao thông bị hư hỏng nghiêm trọng.

Tuy nhiên, khổ sở nhất đối với cư dân Vĩnh Thái vẫn là lũ lụt. Do các dự án nói trên chậm triển khai thực hiện, nên trong hai năm liên tiếp 2009 – 2010, người dân Vĩnh Thái phải chịu hai trận lụt lịch sử: 90% nhà dân bị ngập, nhiều nhà ngập đến mái, người dân phải leo lên mái nhà. Trước đây, chỉ từ một đến hai ngày là nước lũ rút, nay nước ngập kéo dài từ năm đến bảy ngày. Ông Nguyễn Văn Đậm cho biết: “Canh mức nước lũ đời này qua đời khác, người dân đã làm nhà cao, thế nhưng, hiện nay mức nước cao hơn nhà dân. Nguyên nhân là do các dự án xây dựng làm tắc dòng chảy tự nhiên, nước lũ đổ dồn về các khu dân cư, làm cho nhiều vật dụng, tài sản giá trị của người dân bị hư hại nghiêm trọng”.

Do nằm trong vùng quy hoạch, nhiều nhà cửa của người dân Vĩnh Thái không được xây mới. “Nhiều nhà dân đã bị mục chân, lỏng cột, nguy cơ đổ sập rất cao khi mưa lũ sắp đến. Các dự án càng kéo dài, mưa lũ càng hoành hành, người dân càng khổ”, ông Đạm nói.

Lê Anh