Năm 2009 qua đi để lại phía sau rất nhiều sự kiện kiến trúc trên thế giới. Trong hoàn cảnh nền kinh tế toàn cầu đang phải chống đỡ vất vả với cuộc khủng hoảng tài chính lớn nhất trong lịch sử, thì kiến trúc thế giới trong năm 2009 cũng không tránh khỏi sự ảnh hưởng.
Tuy nhiên vẫn có những bước tiến được coi là dấu mốc bản lề cho sự phát triển của những năm tiếp theo. Một năm nhìn lại với những sự kiện nóng bỏng là cơ hội đánh giá và hình dung ra khung cảnh của kiến trúc thế giới 2010.
Thiết kế tòa tháp cao thứ 3 thế giới Shanghai Tower
Tại thời điểm đầu năm, tháng 01/2009 được đánh dấu bằng sự kiện nổi bật bằng thông tin nóng hổi về việc khởi công siêu dự án xây nhà tháp chọc trời mới tại Thượng Hải - Trung Quốc có tên gọi Shanghai Tower cao thứ 3 thế giới bất chấp cơn bão tài chính vẫn còn đang hoành hành nặng nề. Các hãng thiết kế Mỹ và thế giới cũng phấn khởi thông báo những dự án mới kiếm được và tràn đầy hi vọng có thể bỏ lại quá khứ ảm đạm, thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng một cách nhanh chóng. Hãng thiết kế HKS có trụ sở tại thành phố Dalas - Mỹ đã loan báo thông tin họ vừa kết thúc dự án thiết kế siêu bệnh viện đa khoa tại Australia. KTS nổi tiếng người Ý, Renzo Piano cũng công bố hoàn thành việc thiết kế bảo tàng Kimbell Museum - thành phố San Francisco, Hoa Kỳ với khoản kinh phí đầu tư khổng lồ hơn 70 triệu USD. Đây là một hình mẫu thiết kế mới trong thiết kế bảo tàng được kiến trúc sư từng đoạt giải thưởng danh giá Pritzker đề xuất. Dự án hi vọng sẽ được hoàn thành vào năm 2012. Chúng ta có thể coi đây như là tín hiệu dự báo kiến trúc thế giới đang dần thoát khỏi ảnh hưởng cuả khủng hoảng kinh tế.
Trong thời gian tiếp theo, hàng loạt các cuộc thi phương án thiết kế mới cũng được tổ chức báo hiệu sự phục hưng của đời sống kiến trúc toàn cầu. Rất nhiều các sự án với những dấu mốc quan trọng được triển khai cùng một lúc với rất nhiều các thể loại công trình kiến trúc và quy hoạch khác nhau.
Thiết kế mới nhà ga trung tâm TP Oslo, hãng kiến trúc Space - Group thiết kế
Tòa tháp Tour Signal tại khu vực La Defense - Paris
Tại Nauy, hãng kiến trúc Space Group đã thiết kế triển khai công trình Nhà ga trung tâm thành phố Oslo với những thể nghiệm kiến trúc mới phi kết cấu cho hệ thống giao thông tốc độ cao và hiện đại bậc nhất thế giới của quốc gia này. Đây là một tổ hợp bao gồm hệ thống nhà ga, bến đỗ, nhà chờ, khách sạn nhà nghỉ, nhà hàng cao cấp. Tại Pháp, KTS Jean Nouvel cũng đã công bố thiết kế tòa tháp Tour Signal có kiến trúc độc đáo tại khu vực La Defense của Paris. Tòa tháp này là công trình phức hợp văn phòng, khách sạn kiểu kiến trúc có tham vọng và ý tưởng của Tòa tháp sinh thái với hệ thống thông gió và chiếu sáng tự nhiên cũng như kiểm soát năng lượng. Nếu thành công, kiến trúc sinh thái sẽ thực sự được ứng dụng không chỉ cho các tòa riêng biệt mà có thể nhân rộng trên quy mô lớn. Tại Trung Đông, cũng không chịu kém phần cạnh tranh. Việc thiết kế khởi động dự án Đảo Ngọc Abu Dhabi bao gồm hệ thống biệt thự, nhà chung cư, công viên và khu giải trí với trung tâm là một tòa tháp cao tầng có kiến trúc đặc biệt ấn tượng bằng thép và kính. Dự án kiến trúc Trung tâm mua sắm Heberger Shopping mall tại Abu Dhabi cũng được khởi động và được coi là dự án thiết kế trung tâm mua sắm hoành tráng nhất của năm 2009.
Thiết kế ấn tượng SVĐ mới Sport Complex, Hàn Quốc
Mảng kiến trúc sân vận động cũng có sự chuyển động mạnh. Tháng 06/2009, Hàn Quốc công bố dự án thiết kế tổ hợp thể thao và sân vận động đồ sộ Sung-Ui Sport Complex được khỏi động với thiết kế sân vận động trung tâm đầy ấn tượng của hãng kiến trúc danh tiếng Mouyong Archtecture thực hiện. Mẫu thiết kế dựa trên ý tưởng về các con sóng và thể nghiệm mô hình kiến trúc thể thao nằm trong khu đô thị khác hẳn với các mô hình thiết kế trước đây thường nằm xa trung tâm.
Công trình Sky Village, hoàn thành 2009
Thiết kế kiến trúc nhà ở trong năm 2009 được đánh dấu bởi thiết kế mô hình nhà ở chung cư Iceberg và Sky Village - Đan Mạch với những thiết kế có một không hai, không chỉ tạo ra những căn hộ tiện nghi mà còn tạo ra những khoảng không gian kết nối cộng đồng là vấn đề mà những nhà thiết kế chung cư trước đây vẫn còn chưa giải quyết được một cách triệt để. Dự án khu nhà ở thấp tầng sinh thái có tên Straume Waterfront tại Bergen - Na uy do hãng kiến trúc SHL architects thiết kế được đánh giá là hình mẫu thiết kế cho các khu ở chung cư thấp tầng của năm.
Thiết kế cảnh quan khu Hudson Yard
Thiết kế đô thị nổi lên với sự kiện New York công bố dự án thiết kế đô thị Hudson Yard vào tháng 07/2009. Thiết kế được chọn là của hãng thiết kế danh tiếng Skidmore Owings & Merrill thực hiện với tổng diện tích xấp xỉ 2,3 triệu m2. Là một trung tâm mật độ cao với rất nhiều các tiện ích công cộng và công trình cao cấp chất lượng cao, đây là một chuẩn mực cho công tác thiết kế đô thị của thế giới. Cùng thời gian này, sự kiện khởi động dự án Eco City tại Montecocorvo - Logrono Tây Ban Nha cùng làm các nhà phê bình và giới kiến trúc quy hoạch chú ý. Đây là dự án thiết kế khu đô thị sinh thái đầy tham vọng của hãng kiến trúc MVRDV & Gras thực hiện về một đô thị có nhiều không gian cây xanh và mặt nước, có kiểu kiến trúc tòa nhà sinh thái, gần gũi với thiên nhiên.
Lotte Super Tower 123 - Hàn Quốc
Vào tháng 12/2009 dường như cơn bão khủng hoảng tài chính đã qua đi và kiến trúc thế giới lại đón nhận thêm những tin đầy hứng khởi. Sau hàng loạt các cuộc thi danh tiếng, hãng kiến trúc Korn Pedessen Fox Asociate đã công bố dự án thiết kế tòa nhà cao nhất châu Á có tên Lotte Super Tower 123 - tại Hàn Quốc. Mẫu thiết kế có hình đôi cánh biểu tượng đã hoàn thành và được đón chào nồng nhiệt. Dự án sẽ hoàn thành vào năm 2014.
Tiếp sau đó, tổ chức kiến trúc thế giới cũng công bố giải thưởng Vanguard 2009 với hàng loạt các công trình đạt giải nổi bật về nhiều lĩnh vực trong đời sống thiết kế kiến trúc.
Năm 2009 thực sự là một năm đầy nỗ lực của kiến trúc thế giới. Đây cũng là những dấu mốc báo hiệu cho những thành công mới đầy ngoạn mục có thể thấy trước được của năm 2010.
Nguyễn Xuân Quang
- VitraHaus: ngôi nhà đa góc nhìn
- Trung tâm nghe nhìn ở TP Hilversum (Hà Lan)
- Những công trình kiến trúc GDR ở Đông Đức
- Trụ sở toà án - Một di sản kiến trúc quí giá của Hà Nội
- Kiến trúc container
- Đi tìm bản sắc kiến trúc vùng miền
- Tháp đôi KIO - "cửa ngõ châu Âu"
- Nhà thờ Đức Bà (Frauenkirche) ở Dresden
- Tạp chí Guardian: Top 10 công trình kiến trúc hấp dẫn nhất thập kỷ
- Bảo tàng nghệ thuật đương đại Serralves