Ashui.com

Ngày 16/1, Bộ Môi trường Ấn Độ đã bất ngờ tuyên bố tòa nhà chung cư của Hội Nhà ở Adarsh tại Colaba, nam Mumbai, là “bất hợp pháp” và yêu cầu bên xây dựng phải tháo dỡ, trong ba tháng tới phải phục hồi nguyên trạng mặt bằng.

Lý do để Bộ Môi trường Ấn Độ đưa ra phán quyết kéo sập khu chung cư 31 tầng này là: vi phạm an toàn bờ biển vì theo quy định, chỉ được xây cao nhất là sáu tầng. Bên phụ trách dự án đã không đáp ứng được các yêu cầu về môi trường của Cơ quan phụ trách phát triển nội ô và Cơ quan phụ trách an toàn bờ biển.

Tuy nhiên, ai cũng hiểu đó chỉ là lý do công khai. Ẩn sau sự việc đó là sự phẫn nộ của dư luận Ấn Độ, bởi một dự án lẽ ra được xây dựng để phục vụ các đối tượng xã hội là cô nhi quả phụ, lại đã bị “hô biến” thành công trình phục vụ các chính trị gia, tướng lĩnh quân đội và quan chức chính phủ.

Khu chung cư đặt ở vị trí tuyệt đẹp: ngay bên bờ biển, ở trung tâm Mumbai, thủ phủ của bang góp tới 40% ngân sách cho Ấn Độ, trung tâm của Bollywood - ngành công nghiệp điện ảnh giải trí của nước này. Ban đầu tòa nhà được đề xuất xây sáu tầng dành cho cô nhi quả phụ của các binh sĩ đã tử trận trong cuộc chiến Kashmir giữa Ấn Độ - Pakistan.

Tòa nhà được bật đèn xanh cho xây năm 1999, chỉ để cho 50 người ở, nhưng rồi nó lại được xây lên tới 31 tầng và khi hoàn thành, thay vì tới tay những cô nhi quả phụ kém may mắn, nó lại rơi thẳng vào tay các chính trị gia, tướng lĩnh quân đội với cái giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường.

Chuyện đã lỡ ra thế, nhưng số phận tòa nhà với mỗi căn hộ giá đến 1 triệu USD sẽ được xử lý ra sao? Chẳng lẽ đành chấp nhận cho qua? Nhà chức trách đã đưa ra vài lựa chọn: tháo dỡ phần xây “lố” vi phạm; tháo dỡ phần vi phạm, giao cho một tổ chức xã hội; giao nhà lại cho chính phủ để sử dụng vào việc công, vì lợi ích tập thể.

Những lựa chọn này đã bị loại vì các nhà chức trách lo ngại những giải pháp “chữa cháy” này sẽ tạo ra tiền lệ vô cùng xấu cho sự phát triển của Mumbai. Đó là cứ xây bừa, xây đại, rồi số phận khu nhà tùy thuộc vào sự “hên xui” mà không phụ thuộc sự điều chỉnh của luật pháp.

Bộ trưởng môi trường Jairam Ramesh tuyên bố không chấp nhận chọn lựa nào mà ra lệnh cho kéo sập toàn bộ kết cấu xây dựng, bởi như ông nhấn mạnh: “Những quyết định khác với điều này chỉ có thể tạo nên tiền lệ không tốt”.



Các lãnh đạo đối lập và các nhà hoạt động xã hội đã hoan nghênh quyết định quyết đoán này và yêu cầu chính quyền thực hiện ngay lập tức. “Những quan chức liên quan tới vụ việc phải bị trừng phạt vì đã khiến cả bang xấu hổ” - lãnh đạo đối lập ở quốc hội, thành viên Đảng Nhân dân Ấn Độ Eknath Khadse tuyên bố.

“Sau áp lực từ truyền thông và ủng hộ của công chúng, Bộ Môi trường đã có quyết định đúng đắn” - nhà hoạt động xã hội Simprit Singh bình luận. Ông nhắc lại vấn đề này đã được đưa ra công luận từ năm 2007, nhưng chính quyền bang cứ phớt lờ. Song các nhà hoạt động xã hội, luật sư, các cá nhân quan tâm và có trách nhiệm tới vấn đề xã hội tại Ấn Độ vẫn tiếp tục đeo đuổi vụ việc này và tìm cách đưa câu chuyện ra ánh sáng.

Tòa nhà từ lâu đã trở thành nỗi ám ảnh cho chính trường Ấn và bị coi là nỗi ô nhục cho Đảng Quốc đại cầm quyền. Khi hoàn chỉnh, tòa nhà đã có 103 căn hộ, thì đã có tới 37 căn hộ rơi vào tay các quan chức, tướng lĩnh quân đội.

Bộ Quốc phòng cũng có thông tin cho thấy nhiều tướng lĩnh nghỉ hưu hay đương nhiệm cũng có tên trong danh sách. Nhiều quan chức có dính líu. Chỉ vài ngày sau khi trở thành người đầu tiên bắt tay ông Barack Obama khi chiếc chuyên cơ của tổng thống Mỹ hạ cánh xuống bang Maharashtra hôm 8/11/2010, thủ hiến bang Ashok Chavan, 52 tuổi, đã phải rời chiếc ghế quyền lực sau khi thông tin lộ ra cho thấy ông sở hữu đến ba căn hộ ở tòa nhà 31 tầng này, dưới tên đăng ký của họ hàng, tay chân của ông.

Cho dù vào thời điểm từ chức ông vẫn khẳng định không làm gì sai trái và trong chính trị “lên voi xuống chó” là chuyện thường. Ông nói: “Tôi chắc chắn mình sẽ được khẳng định 100% trong sạch”. Thành viên Ủy ban Nhân quyền của bang là Subhash Lalla cũng phải từ chức sau khi tên hai người họ hàng của ông có mặt trong danh sách những người sở hữu căn hộ.

KHỔNG LOAN