Chịu sức ép đầu tư trong việc phát triển đô thị

Việc phát triển nhà cao tầng ở trung tâm TPHCM, cụ thể là quận 1 và quận 3 - nơi có đến 250 công trình cao ốc trên 15 tầng được cấp phép, đang khiến nhiều người lo ngại áp lực giao thông sẽ tăng lên ở khu vực trung tâm trong thời gian tới.

TBKTSG Online đã trao đổi với ông Nguyễn Trọng Hòa (*), Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM về vấn đề này:

Ông có nhận xét gì trước việc phát triển ngày càng nhiều cao ốc ở khu vực trung tâm thành phố?

- Ông Nguyễn Trọng Hòa (ảnh bên): Vấn đề của đô thị là phải tính được bài toán giao thông. Nhiều người thấy kẹt xe thì cho rằng không được xây dựng nhiều cao ốc trong khu vực trung tâm. Nhưng cao bao nhiêu là vừa thì phải chứng minh bằng nghiên cứu khoa học thực tế chứ không thể nói chung chung.

Nếu nói không cho phát triển cao ốc trong khu trung tâm thì phải không cho phép xây cao ốc trong khu vực này cách đây 20 năm, và đồng thời phải làm cầu sang Thủ Thiêm (quận 2) để thu hút nhà đầu tư sang khu vực đó.

Hiện nay, Công ty Nikken Sekkei của Nhật đang làm quy hoạch chi tiết cho khu trung tâm thành phố và quy hoạch đó mang tính dài hạn. Họ sẽ đưa ra thiết kế cuối cùng.

Có nghĩa là nếu hệ thống giao thông và tiện ích giao thông công cộng phát triển hoàn chỉnh thì nên phát triển nhà cao tầng ở khu vực trung tâm như thế nào. Mở rộng đường, mở rộng lộ giới theo đúng quy định, phát triển hệ thống bãi đỗ xe, xây dựng các tuyến metro đi vào khu trung tâm thành phố… thì lúc đó hệ số sử dụng đất ở khu vực trung tâm mới có thể phát triển tối đa.

Vậy cơ sở pháp lý của quy hoạch thành phố cho đến ngày hôm nay như thế nào trong khi vẫn còn đang phải đợi công ty của Nhật làm thiết kế chi tiết?

- Quy hoạch thành phố dựa trên quy hoạch chi tiết của Bộ Xây dựng năm 1998. Tuy nhiên quy hoạch này còn chung chung quá nên áp dụng vào thực tế là một khó khăn.

Nhiều người cho rằng thực tế hiện nay phát triển cơ sở hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, chưa theo kịp tốc độ phát triển của đô thị. Ông nghĩ gì về điều này?

- Đây là điều khó khăn nhất trong quá trình phát triển đô thị cùng với sức ép đầu tư. Chúng ta muốn GDP tăng thì phải phát triển rất nhiều mặt, trong đó mảng đầu tư xây dựng đóng góp rất nhiều. Đúng là tốc độ phát triển cơ sở hạ tầng hiện nay chưa theo kịp tốc độ phát triển của đô thị, việc phát triển hệ thống giao thông công cộng cũng chưa theo kịp tốc độ xây dựng. Ngay cả tuyến metro số 1 cũng đang khá vất vả với công việc giải tỏa đền bù, tái định cư, vay vốn thực hiện và ngay cả thiết kế cũng rất lâu.

"Cũng cần phải hiểu là có thể trong một giai đoạn phát triển phải chấp nhận những khó khăn rồi mới đến giai đoạn tốt hơn"
- Ông Nguyễn Trọng Hòa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM.

Tuy nhiên, ở góc độ quản lý thì nên nói thật, đừng thiếu minh bạch trong chuyện quy hoạch phát triển đô thị. Nói ra dân sẽ hiểu việc phát triển đô thị là từng giai đoạn cuốn chiếu. Chẳng hạn khu vực này sẽ xây dựng những gì và sau 5 năm nữa giá trị của khu vực này sẽ ra sao.

So với các thành phố khác trong khu vực thì số lượng cao ốc hiện nay ở khu vực trung tâm chưa phải là nhiều. Tuy nhiên, điều mà chúng ta muốn là kế hoạch phát triển đô thị phải phù hợp với kế hoạch phát triển không gian. Mình có tiền đầu tư hạ tầng tới đâu thì cho phép đầu tư tới đó.

Dựa vào số liệu ban đầu của Đồ án quy hoạch TP.HCM (dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm 2010) thì “khu vực trung tâm hiện hữu sẽ còn nhiều cao ốc nữa mọc lên”. (Ảnh: L.H.T / SGTT)

Và nếu quy hoạch mới được duyệt thì sẽ còn có nhiều cao ốc mọc lên ở khu trung tâm?

- Tôi cho là như vậy. Tuy nhiên các cao ốc sẽ nằm đúng vị trí của nó, trên các trục đường lớn, không gian rộng. Tôi cũng nhấn mạnh rằng quy hoạch này người ta tính trên thời điểm hoạch định hệ thống giao thông ở khu trung tâm đang hoàn thành. Bộ mặt đô thị có thể sẽ hoàn chỉnh vào thời điểm nào, 2020, 2030 hay lâu hơn nữa, là việc của chúng ta, người quản lý phải tính toán việc phát triển đô thị trong cái hàm số đó.

Theo ông thì bao giờ thành phố sẽ có bản thiết kế mới?

- Theo báo cáo thì tháng 11 năm nay Công ty Nikken Sekkei sẽ trình bản thiết kế. Sau đó đồ án sẽ được tiến hành thẩm định và phê duyệt. Tôi nghĩ khoảng quí 1-2011 thành phố sẽ có trong tay bản thiết kế, một giá trị pháp lý để quản lý khu trung tâm.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra liệu lần này có quy hoạch cụ thể, chi tiết, chúng ta có quản lý chặt không, có thực hiện đúng thiết kế đó hay không, và kế hoạch phát triển của chúng ta như thế nào và lại là một chuyện khác.

Xin cảm ơn ông!