Ashui.com

Tại miền Nam Burkina Faso, một vùng đất ở Tây Phi gần biên giới Ghana tọa lạc một ngôi làng nhỏ với tên gọi Tiébélé có diện tích khoảng 1.2 ha với những ngôi nhà bằng bùn được trang trí khá tinh xảo và đẹp mắt. 

Ngôi làng Tiébélé là nơi trú ngụ của người Kassena, một trong những nhóm dân tộc cổ nhất định cư ở vùng biên giới Burkina Faso vào thế kỷ thứ 15. Làng Tiébélé được biết đến bởi kiến trúc kiểu Gourounsi với những bức tường nhà được trang trí một cách công phu, tỉ mỉ.  

Burkina Faso là một vùng quê nghèo, và cũng được xem là một trong những nơi nghèo nhất trên thế giới. Tuy nghèo nàn về vật chất, nhưng đây lại là nơi giàu có về bản sắc văn hóa.

Đối với người dân nơi đây, việc trang trí lên các bức tường nhà là điều quan trọng không thể thiếu trong đời sống văn hóa của họ. Việc trang trí tường nhà là công việc chung được thực hiện bởi những người phụ nữ, đó là một hoạt động cổ xưa bắt nguồn từ khoảng thế kỷ 16 sau công nguyên.

Người Kassena đã xây dựng nhà ở của họ hoàn toàn bằng những vật liệu có sẵn như đất, gỗ và rơm. Đất bùn đươc trộn lẫn với rơm và phân bò, đối với người Kassena thì một thứ cao trát cực kỳ tốt. Ngày nay, chất liệu xây dựng đó được thay thế bằng gạch, đá và có nền móng vừng chắc.

Những ngôi nhà bùn đất ở làng Tiébélé được xây dựng để chống lại thời tiết khắc nghiệt cũng như kẻ thù. Những bức tường có bề dày hơn 30cm, những ngôi nhà này được thiết kế không có cửa sổ ngoại trừ 1 hoặc 2 lỗ nhỏ để ánh sáng lọt qua.

Cửa trước của nhà thường chỉ cao khoảng 70cm, cửa được thiết kế như vậy nhằm mục đích chắn ánh nắng trực tiếp của mặt trời chiếu vào, đồng thời làm cho kẻ thù khó tấn công. Mái nhà được bảo vệ bởi những thang gỗ, nó giúp cho người ta dễ dàng rút thang khi cần thiết. Đồ uống như rượu hoặc bia được người dân tự ủ và nấu ở nhà.

Sau khi nhà được xây xong thì người phụ nữ sẽ có nhiệm vụ trang trí lên những bức tường sử dụng bùn tẩm màu hoặc phấn trắng. Hình ảnh trang trí trên tường thường là những hoạt động về đời sống sinh hoạt hàng ngày hoặc các biểu tưởng tôn giáo….

Sau khi tường được trang trí xong, tổng thể bề mặt của ngôi nhà được quét lại bằng một loại sơn mài tự nhiên được làm từ đậu Néré luộc kết hợp với cây keo gai châu Phi. Việc trang trí tường phải được hoàn thành trước mùa mưa để bảo vệ tường khỏi sự xói mòi của nước mưa. 

Một số hình ảnh về những ngôi nhà tại ngôi làng Tiébélé: 

(Theo Hand Eye Magazine)