Ashui.com

Nhắc đến Hà Nội là nhắc đến “Hà Nội 36 phố phường”, với những phố “Hàng” nổi tiếng… Nhưng có những đường phố, chẳng “buôn” cũng chẳng “hàng”. Đó là phố Tạ Hiện, hay thường gọi là phố Quảng Lạc, phố của những người Tàu nghèo khổ chưa có vốn liếng, hoặc có những người đã từng làm ăn khá giả sau bị thất bại. Họ làm đủ mọi nghề, như phu khuân vác cho các nhà buôn xuất nhập khẩu ở mấy phố Hàng Buồm, Đào Duy Từ, hay bán hàng rong, thịt quay, bánh bao, bán các thứ chè vừng đen, chè khoai, bánh rán… đi rong khắp các phố.

Những hình khối, đường nét, sắc màu… theo kiến trúc từ thời thuộc Pháp bắt đầu khoác lại mặt phố.

Kiến trúc hai bên dãy phố dài từ đầu Lương Ngọc Quyến đến đầu phố Hàng Buồm sẽ được chỉnh trang lại toàn bộ mặt đứng, kích thước cửa chính, mái vẩy, vị trí đặt điều hoà, biển hiệu, màu sơn, cửa sổ, hệ thống thoát nước mái, hệ thống chiếu sáng, mặt đường, hệ thống cấp thoát nước…

Kiến trúc nhếch nhác, lộn xộn của những cửa hàng, quán ăn… trên con phố Tạ Hiện, con phố với những kiến trúc đặc trưng Việt – Pháp này, đã xuống cấp nặng nề. Hiện, chính quyền Hà Nội phối hợp với thành phố Toulouse, Pháp chỉnh trang cải tạo, trả lại nguyên hiện trạng ban đầu.

Để thuận lợi cho việc thi công theo đúng tiến độ và không ảnh hưởng đến sinh hoạt, buôn bán của người dân. Những khung sắt với sàn gỗ được đơn vị thi công dựng lên ngăn cách không gian trên dưới.

Người dân phố Tạ Hiện ngồi trước hiên nhà hay những người khách vãng lai thong thả dạo bước trên phố, như được sống với phố Quảng Lạc, phố của những người Tàu nghèo khổ chưa có vốn liếng những năm đầu của thế kỷ trước, với những tiếng rao… “ai ngố rang, lạc rang nóng ... chí mà phù… ù… phù đơi”.

Phố Tạ Hiện dài 266m, nguyên là đất phường Hà Khẩu, huyện Thọ Xương cũ. Thời Pháp thuộc là phố Géraud, nhưng dân chúng vẫn quen gọi là ngõ Quảng Lạc, vì ở giữa phố chật hẹp này có rạp Quảng Lạc là nơi diễn tuồng nổi tiếng thời đó.

Mai Kỳ (thực hiện)

• Phố Tạ Hiện: Phục dựng kiến trúc xưa