Địa điểm: Bát Tràng, Hà Nội
Thiết kế: Công ty TNHH Võ Trọng Nghĩa (VTN Architects)
Kiến trúc sư chủ trì: Võ Trọng Nghĩa
Nhóm kiến trúc sư: Ngô Thùy Dương, Nguyễn Văn An, Đỗ Hữu Tâm, Phạm Phương Thảo
Diện tích khu đất: 220m2
Tổng diện tích sàn: 740m2
Hoàn thành: 10/2020
Ảnh: Hiroyuki Oki
Thuyết minh của KTS:
Dự án nằm tại làng gốm Bát Tràng vốn là ngôi làng cổ hơn 1000 năm tuổi. Công trình lấy cảm hứng từ vẻ đẹp truyền thống đặc trưng của Bát Tràng được thể hiện qua mặt đứng bên ngoài, hài hòa với nét hiện đại và tiện nghi sử dụng thông qua thiết kế nội thất bên trong.
Nhà Bát Tràng được thiết kế dựa trên những ước mơ và niềm hy vọng của chủ nhà về một ngôi nhà, nơi mà tận dụng mọi khoảng không gian xen kẽ giữa các khối chức năng để thiên nhiên được hòa nhập và hiện diện trong sinh hoạt hàng ngày.
Nhiệm vụ đặt ra là thiết kế không gian sống hàng ngày cho một đại gia đình gồm 7 thành viên và nơi họ hàng, bạn bè cùng nhau sum họp, nấu ăn và hòa với thiên nhiên mỗi khi có dịp. Bên cạnh chức năng chính là ở, nhà Bát Tràng là một tiệm kinh doanh đồ gốm, chính là những sản phẩm truyền thống của làng gốm.
Trong bối cảnh truyền thống của Bát Tràng, dự án dùng gốm làm vật liệu chính. Toàn bộ hệ tường mặt ngoài được xây hoàn toàn bằng gạch gốm với những kích thước được đặt riêng tạo thành một khối gốm khổng lồ trong lòng Bát Tràng. Mặt đứng có các nhịp điệu khác nhau như các vị trí cửa sổ, các vị trí lỗ thông gió, kết hợp với cây theo trục đứng bên trong tạo nên điểm nhấn xanh trong khu vực.
Không gian nội thất bên trong được thiết kế thoáng đãng với những ô kính lớn tạo nên các khung hình cho người sống trong ngôi nhà có thể bắt trọn được phần thiên nhiên cây xanh được bao phủ xung quanh và cảm nhận các hiệu ứng ánh sáng được tạo ra bởi lớp tường gạch gốm phía bên ngoài. Bên cạnh đó việc kết hợp khung cửa kính và các lỗ thoáng trên bức tường gạch gốm có tác dụng lấy sáng hiệu quả mà không mang lại cảm giác quá nóng vào mùa hè. Thiết kế hệ thống thông gió 3 lớp “lớp gạch gốm bên ngoài”- “không gian cây xanh xen kẽ”- “các ô cửa” làm ngôi nhà “tuyệt đối mát” mà không cần hoặc hạn chế tối đa việc sử dụng máy điều hòa. Bức tường gạch gốm còn chắn nắng trực tiếp vào ngôi nhà nhưng vẫn cho gió và ánh sáng đẹp đi qua, kết quả là ngôi nhà rất thông thoáng.
Yếu tố kết nối con người với thiên nhiên, tương tác giữa mọi người trong ngôi nhà được nhóm thiết kế đặc biệt quan tâm. Ngôi nhà được bao phủ bởi hệ thống gạch gốm phía bên ngoài, tiếp đến là lớp cây xanh đệm ở giữa, rồi trong cùng là không gian sống. Người sử dụng có thể cảm nhận rõ bầu trời, nhìn thấy không gian vườn, mảng xanh rất lớn do khoảng mở tạo thành khi đứng tại vị trí ban công.
Sử dụng vật liệu địa phương tối đa là yếu tố khác mà nhóm thiết kế ưu tiên hàng đầu. Chủ nhà làm về gốm, ngôi nhà đặt trong ngôi làng làm gốm, vì vậy dựa trên thế mạnh đó thiết kế nên một công trình mang bản sắc rất Bát Tràng. Vật liệu gốm có vẻ đẹp và độ bền cao, tạo sức nặng, diện mạo và bề mặt mới nhưng vẫn mang nét đặc trưng của địa phương và bối cảnh xung quanh.
Cuối cùng, vấn đề sử dụng năng lượng mặt trời để cung cấp năng lượng cho ngôi nhà và tái sử dụng nước được chú trọng quan tâm và áp dụng vào thiết kế.