Chủ trì thiết kế: KTS Mai Hưng Trung / Hanoi Ad Hoc
Bờ Vở là một vùng đất bị lãng quên nằm ở trung tâm của Hà Nội. Một khu vực chuyển tiếp giữa thành phố và sông, giữa môi trường xây dựng và thiên nhiên, giữa con người và động vật hoang dã, nó cũng là điểm nối kết nối các điểm địa danh lịch sử của trung tâm thành phố và xa hơn là sông Hồng. Nơi này có mối quan hệ gần gũi với cây cầu Long Biên lịch sử, phố cổ và trung tâm sáng tạo mới tiềm năng bên kia sông. Khu rừng này, nơi cư trú của hơn 140 loài chim di cư và 241 loại thực vật, bao gồm cả thực vật bản địa và xâm chiếm, là một nơi đa dạng sinh học phong phú nhưng vẫn còn nhiều điều chưa được khám phá. Thật không may, nó đã trở thành nạn nhân của hành động phá hoại và xâm phạm bởi các loài xâm lấn như cây dướng. Thách thức hiện tại là làm thế nào để tái chiếm và tận dụng di sản tự nhiên này để đem lại lợi ích cho cả con người và động vật hoang dã mà không làm ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của cảnh quan. Ngoài ra, chúng tôi nhằm mục tiêu khám phá bản sắc ẩn của nó và truyền tải một ý nghĩa mới.
Tiếp cận với cảnh quan này như một dự án kiến trúc, chúng tôi đi sâu vào những phức tạp về hình thái của nó để tích hợp các chương trình cá nhân hóa một cách mượt mà. Bằng cách áp dụng một phương pháp tiếp cận bottom up, dựa trên ngữ cảnh tương tự như quá trình tạo ra của tự nhiên. Các chương trình sẽ được xác định theo cách từ dưới lên và được ngữ cảnh hóa như thể nơi đó được tạo ra bởi tự nhiên. Đồng thời, cách tiếp cận từ trên xuống (top down ) sử dụng mô phỏng giúp xác định ranh giới trừu tượng và làm rõ các quyết định về chương trình, ví dụ như giữa khu vực dành cho con người hoặc động vật, hoạt động vật lý hoặc hỗ trợ sức khỏe…, cũng như việc tìm kiếm hình dạng của hệ thống giao thông trên cao. Khái niệm về “Nhà Rừng” tôi đề cập đến, như một sự kết hợp của hai thuật ngữ: nhà văn hóa và khu rừng đô thị, kết hợp các yếu tố của sự giàu có văn hóa với môi trường tự nhiên, biến khu rừng thành một bảo tàng ngoài trời.
Trung tâm của chiến lược của chúng tôi là sắp xếp lại tự nhiên thông qua việc sử dụng cây dướng như ột loại vật liệu địa phương để xây dựng các chòi nghỉ và cấu kiện kiến trúc trên toàn bộ khu vực. Theo quy định, khu vực này bị cấm các hoạt động xây dựng. Tái tổ chức cây cỏ hiện tại và tạo hình dáng kiến trúc cho chúng là một phương pháp đồng thời phản ứng với quy định nghiêm ngặt và bền vững toàn cầu, địa phương với chi phí thấp. Một chuỗi các cấu trúc kiến trúc từ cây dướng sẽ được phân bố trên toàn bộ khu vực đồng thời làm phong phú hơn hành trình khám phá bằng bộ hoặc xe đạp và cung cấp trải nghiệm và danh tính mới cho khu vực. Lối vào của khu vực được đánh dấu bằng một cao đồ phẳng nơi chúng tôi đặt một trung tâm chào đón và một vườn điêu khắc. Tháp quan sát chim nằm trên mặt nước tạo ra một cuộc đối thoại gần gũi giữa khu vực và cầu Long Biên cũ cũng như phố cổ và sông Hồng. Các gian hàng khác được đặt ở các vị trí chiến lược trong vùng đất ngập nước cô lập được dành cho nơi cư trú của động vật hoang dã, khu bảo tồn chim và nơi để suy tư cho con người. Thông tin hiển thị về chim di cư và di sản tự nhiên sẽ được lắp đặt trên các con đường hiện có và cao hơn giữa tán lá. Bằng cách từ từ làm mới lại cảnh quan thông qua việc tái sử dụng và sắp xếp các yếu tố của nó, đặc biệt là các loài xâm lấn, chúng tôi tạo điều kiện cho sự hồi sinh của đa dạng sinh học bản địa. Hơn nữa, bằng cách truyền tải khu vực với các sáng kiến văn hóa và giáo dục, chúng tôi khuyến khích ý thức bảo vệ và sự tham gia của cộng đồng, nuôi dưỡng cả môi trường và cấu trúc xã hội. Phương pháp này thúc đẩy ý nghĩa về “chăm sóc” đối với môi trường tổn thương một cách tự nhiên và xã hội. Vượt ra khỏi việc chỉ là một khu rừng đô thị, “Bờ Vở – Nhà Rừng” thể hiện một quá trình chuyển tiếp, là một đèn hi vọng chịu đựng của sự cùng tồn tại và đổi mới cho cộng đồng địa phương và xa hơn.
Vào ngày 04/12 vừa qua, lễ khánh thành dự án Bờ Vở – Nhà Rừng đã được tổ chức tại khu vực Bờ Vở Sông Hồng.
Bằng cách phục hồi dần dần cảnh quan thông qua việc hoán vị và tái tổ hợp các yếu tố hiện hữu. Việc kết hợp các chương trình văn hóa – giáo dục và xã hội, cũng là một phần quan trọng trong chiến lược thúc đẩy tinh thần bảo vệ và gắn kết cộng đồng, nuôi dưỡng cả môi trường và cộng đồng xã hội. Cách tiếp cận này khuyến khích khái niệm “chăm sóc” đối với môi trường bị tổn thương, cả về mặt tự nhiên lẫn xã hội. Không chỉ là một khu rừng đô thị, “Bờ Vở – Nhà Rừng” còn là một quá trình chuyển tiếp, là biểu tượng của sự đồng hành, kết nối và tái sinh.
Dự án mong muốn trở thành một không gian đa chức năng, nơi diễn ra các hoạt động giao lưu văn hóa, nghệ thuật sáng tạo. Một trong những sự kiện mở màn là triển lãm ảnh của bà Sylvie Fanchette, Giám đốc nghiên cứu tại Cessma Paris / IRD (Viện Nghiên cứu vì sự Phát triển), với chủ đề “Thu gom và tái chế rác thải tại Hà Nội”. Triển lãm không chỉ thu hút sự quan tâm của công chúng mà còn là dịp để chúng tôi giới thiệu các thông tin về dự án cuộc thi Sông Hồng thông qua các pano công khai, giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về tầm nhìn và những suy tư của chúng tôi đối với các vấn đề đang diễn ra tại khu vực.
