- Vị trí: TP. Hồ Chí Minh
- Thiết kế: VTN Architects (Vo Trong Nghia Architects)
- KTS trưởng: Võ Trọng Nghĩa, Trần Thị Hằng
- Diện tích: 137 m2
- Năm hoàn thành: 2019
- Ảnh: Hiroyuki Oki
Ngôi nhà nằm ở vị trí cách trung tâm thành phố 15 phút lái xe, thuộc một khu dân cư mới nổi. Được xây dựng để làm nơi ở cho gia đình 3 thế hệ. Những ngôi nhà mới xung quanh mọc lên dày đặc và chung vách tường. Địa điểm dự án là trong khu vực hẹp với diện tích rộng gần 140m2 (7m x 20m).
Với kiểu dân cư dày đặc điển hình này ở Châu Á, chúng tối quyết định đề xuất một chiến lược phù hợp. Một thiết kế nhà ở phù hợp với khí hậu nhiệt đới nơi cây xanh và dân cư phất triển đan xen với nhau.
Khách hàng có một yêu cầu đặc biệt về ngôi nhà muốn VTN Architects thiết kế. Đó là về cảnh quan xung quanh phải là một khu vườn xanh đủ rộng để phục vụ được nhu cầu sinh sống và vui chơi giải trí. Vừa là nơi vừa cho trẻ con có thể vui đùa, người lớn cũng có đủ không gian để tổ chức những bữa picnic ngoài trời – ăn thịt nướng BBQ cùng gia đình và bạn bè.
Ngoài ra gia chủ cũng mong đợi ngôi nhà này có đầy đủ một bể bơi lớn, không gian để tập thể dục, phòng ngủ của bà, 1 phòng khách và một phòng ăn kết hợp khu bếp, bãi đậu xe. Ngoài ra đặc biệt hi vọng tất cả đều ở tầng trệt. Do đó, chúng tôi đã đề xuất chia “khu vườn rộng” ấy thành “các khu vườn bé hơn” và liên kết với nhau.
Một khu vườn “liên tiếp”
Để mô tả cụ thể hơn, thì ngôi nhà gồm 3 tầng: tầng trệt, tầng giữa và tầng mái:
- So với tầng trệt thì tầng giữa vừa lùi vào trong vừa xoay.
- Tầng mái lại nhô ra 2m.
- Khoảng cây xanh chia thành từng bậc và đặt xen lẽ với các bậc cầu thang. Chúng nối kết với nhau từ điểm đầu tới điểm cuối là trên sân thượng.
Tuỳ thuộc loại cây mà chúng tạo ra bóng râm che đi ánh sáng gay gắt trực tiếp của mặt trời, tạo sự mát mẻ cho cả ngôi nhà. Ngoài ra mỗi chậu cây còn đóng vai trò như “dải băng bịt mắt” che chắn cho những chỗ cần có sự riêng tư của gia chủ.
Mặt khác, bậc thang được bố trí ở mỗi tầng với kích cỡ tuỳ theo chức năng khác nhau. Tại một số vị trí nhất định, không gian được thiết kế giống mộ khu vườn riêng mà những người sống bên trong nhà có thể tương tác dễ dàng từ vị trí phòng ngủ riêng.
Ở không gian khác, sân thượng lại thành khu vườn công cộng bởi đây là nơi để mọi người có thể tụ tập. Tất cả những “khu vườn bé” này vừa là không gian độc lập, vừa là “vườn liên tiếp nhau” – nơi mà mọi người, kể cả trẻ nhỏ đều có thể đi lại dễ dàng bằng cầu thang thép bên ngoài.
Không gian bên trong tầng trệt và tầng một được kết nối bằng một khoảng không gian trung tâm rộng. Phần trung tâm này giúp liên kết và tạo tương tác giữa những người sinh hoạt trong ngôi nhà. Bằng cách kết nối các không gian chính như phòng khách, phòng ăn với nhà bếp, thư viện và phòng ngủ trẻ em.
Đồng thời, thông qua các lỗ thông lớn (quy mô và tỷ lệ khác nhau) ở không gian bên trong, gia chủ có thể kết nối với cây xanh ở bên ngoài ngôi nhà.
Theo đó, chúng tôi hi vọng rằng ngôi nhà sẽ thành cầu nối để hỗ trợ mối liên hệ giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên.
Chiến lược môi trường
Các khoảng trống được tạo ra bởi những khối lượng công trình được thay đổi cho phép ánh sáng mặt trời và gió mát tự nhiên đi qua. Với địa hình dài và hẹp, khu đất được chọn để xây dựng công trình đã thúc đẩy các KTS cách thiết kế các không gian mở như vậy.
Mảng cây xanh ở khu vực mặt tiền ngôi nhà đã giúp cản tác động tiêu cực của ánh sáng trực tiếp từ mặt trời. Vì vậy, khả năng phải dùng tới điều hoà để làm mát trong tương lai của gia chủ cũng sẽ giảm đi rất nhiều.
Do ngân sách không dồi dào, chúng tôi buộc phải giảm chi phí để có thể hiện thiện ngôi nhà với giá thấp nhất có thể. Do đó, gạch nung là vật liệu được chọn để hoàn thiện ngôi nhà. Đây là phương pháp thường được sử dụng ở những địa điểm xây dựng ở Việt Nam, đồng thời cũng giúp giảm chi phí xây dựng nói chung.
Ngoài ra, vì chi phí lao động cũng thấp, chúng tôi cũng kiểm soát chất lượng việc xếp gạch trên công trường. Gạch cũng là một vật liệu địa phương, nên sự thải khí CO2 ra môi trường từ công tác vận chuyển cũng được giảm thiểu đáng kể.
Kết nối giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên
Dự án này là một trong những dự án thuộc loạt dự án “Ngôi nhà cho cây xanh” mà chúng tôi đã tiếp tục trong vài năm qua. Trong số đó, chúng tôi không chỉ nhắm đến việc trồng cây trong nhà mà còn muốn tạo ra một kiểu nhà mới cho cây. Kiểu nhà mà trong đó cuộc sống của con người và thiên nhiên đan xen chặt chẽ và kết nối hơn.
