Thông tin dự án:
Địa điểm: Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam (cũ)
Thiết kế: Công ty TNHH Võ Trọng Nghĩa (VTN Architects)
Kiến trúc sư chủ trì: Võ Trọng Nghĩa
Nhà tài trợ: Midas Foundation
Nhà tài trợ hệ cửa đi, cửa sổ: Tostem
Tổng diện tích sàn: 295,5 m2
Hoàn thành: 06/2025
Hình ảnh: Triệu Chiến
Nằm tại xã Trà Mai, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam – một khu vực miền núi hẻo lánh ở miền Trung Việt Nam – Điểm trường Nước Ui phục vụ cộng đồng dân tộc thiểu số sống rải rác trong điều kiện địa hình hiểm trở và thời tiết khắc nghiệt, với mưa bão xảy ra hầu như mỗi năm. Dự án được tài trợ chính bởi Quỹ Midas, tài trợ hệ cửa đi, cửa sổ bởi hãng Tostem và thiết kế bởi Võ Trọng Nghĩa Architects, với mục tiêu cung cấp một môi trường học tập bền vững, gần gũi và thích ứng với điều kiện địa phương.
Với định hướng bảo tồn tối đa cảnh quan cây xanh hiện hữu và đưa công trình hòa mình vào thiên nhiên, các phòng học và dãy nhà được bố trí để cửa sổ mở tầm nhìn về phía các dãy núi phủ kín cây xanh, đồng thời sân giữa có hướng mở view nhìn toàn cảnh về phía thung lũng.
Tận dụng vật liệu tự nhiên sẵn có tại chỗ, công trình được xây dựng chủ yếu bằng tường đất nện và mái kết hợp tre. Việc sử dụng đất và tre không chỉ làm giảm chi phí vận chuyển và tác động môi trường, mà còn tạo nên sự kết nối vật chất và tinh thần với bối cảnh địa phương. Kết cấu của công trình được thiết kế đơn giản nhưng chắc chắn, phù hợp với vị trí nền đất sườn đồi và có khả năng chống chịu tốt với điều kiện thời tiết mưa nhiều.
Các lớp học được tổ chức xung quanh sân trong, kết nối với sân trước thông qua sân chơi trong nhà, tạo ra chuỗi không gian liên hoàn phục vụ cả học tập, vui chơi và các sự kiện nhóm của các em học sinh. Mái hiên sâu bao quanh các lớp học đóng vai trò che chắn hiệu quả, giúp bảo vệ tường đất khỏi nước mưa – một trong những yếu tố then chốt để kéo dài tuổi thọ cho công trình.
Khu vực sân chơi trong nhà được kết nối giữa 2 lớp học, đảm bảo các hoạt động vui chơi ngoài giờ học của học sinh vẫn có thể diễn ra cả trong những ngày mưa nhiều.
Hệ thống cửa sổ lớn, bố trí đối xứng hai bên phòng học, cho phép ánh sáng tự nhiên và không khí lưu thông tối đa. Cấu trúc này tạo điều kiện cho thông gió chéo, duy trì môi trường học tập thoáng đãng, phù hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm. Với điều kiện khí hậu khu vực khá mát mẻ, các giải pháp thông gió cơ bản đã đủ để tạo ra môi trường vi khí hậu lý tưởng cho các lớp học, giảm tối đa việc tiêu tốn năng lượng cho các giải pháp thông gió cơ học khác.
Các khoảng đệm như hiên và hành lang ngoài trời không chỉ bảo vệ tường đất khỏi nước mưa, mà còn hỗ trợ vi khí hậu và đóng vai trò là không gian trung gian – nơi diễn ra các hoạt động bán chính thức, từ vui chơi đến sinh hoạt nhóm. Với quy mô nhỏ, cấu trúc đơn giản, vật liệu địa phương, chú trọng tính ổn định và bền vững, ngôi trường thể hiện một giải pháp kiến trúc trường học giản dị, hiệu quả, phù hợp bối cảnh và gắn bó với địa phương, trở thành một điểm kết nối cộng đồng.
